Kikaboverde (kwa Kiingerezaː Cape Verdean Creole) ni lugha ya funguvisiwa la Kabo Verde[1] inayotumiwa na watu 871,000 hivi[2].

Ni krioli iliyotokana zamani na Kireno (na lugha mbalimbali za Afrika Magharibi) na kuendelea kutumika hadi leo, kirefu kuliko Krioli nyingine yoyote[3].

Tanbihi hariri

  1. Steve and Trina Graham (10 August 2004). West Africa Lusolexed Creoles Word List File Documentation. SIL International.
  2. Cape Verdean Creole at Ethnologue (19th ed., 2016)
  3. Dulce Pereira (October 2006). Crioulos de Base Portuguesa (in Portuguese). Caminho. p. 24. ISBN 978-972-21-1822-4. o [crioulo] de Cabo Verde [é] o mais antigo que se conhece 

Marejeo hariri

Linguistic books and texts
  • Os dialectos românicos ou neo-latinos na África, Ásia e América (Coelho, F. Adolpho – 1880; capítulo 1: "Crioulo da Ilha de Santiago")
  • O crioulo de Cabo Verde. Breves estudos sobre o crioulo das ilhas de Cabo Verde (Botelho da Costa, Joaquim Vieira & Custódio José Duarte – 1886)
  • A Parábola do Filho Pródigo no crioulo de Santiago, do Fogo, da Brava, de Santo Antão, de S. Nicolau e da Boavista: O crioulo de Cabo Verde (Botelho da Costa, Joaquim Vieira & Custódio José Duarte – 1886)
  • Dialectos crioulos-portugueses. Apontamentos para a gramática do crioulo que se fala na ilha de Santiago de Cabo Verde (Brito, A. de Paula – 1887)
  • O dialecto crioulo de Cabo Verde (Silva, Baltasar Lopes da – 1957)
  • Cabo Verde. Contribuição para o estudo do dialecto falado no seu arquipélago (Duarte, Dulce Almada – 1961)
  • O dialecto crioulo – Léxico do dialecto crioulo do Arquipélago de Cabo Verde (Fernandes, Armando Napoleão Rodrigues – 1969)
  • The Creole dialect of the island of Brava (Meintel, Deirdre – 1975) in Miscelânea luso-africana coord. Marius F. Valkhoff
  • A linguistic approach to the Capeverdean language (Macedo, Donaldo Pereira – 1979)
  • O crioulo de Cabo Verde – surto e expansão (Carreira, António – 1982)
  • Left-dislocation and topicalization in Capeverdean creole (Braga, Maria Luiza: PhD Dissertation, University of Pennsylvania – 1982)
  • Variation and change in the verbal system of Capeverdean crioulo (Silva, Izione Santos —1985)
  • O crioulo da ilha de S. Nicolau de Cabo Verde (Cardoso, Eduardo Augusto – 1989)
  • Kabuverdianu: Elementaria seiner TMA-Morphosyntax im lusokreolischen Vergleich (Thiele, Petra. Kabuverdianu – 1991)
  • "O princípio da parcimónia em crioulo de Cabo Verde" (Pereira, Dulce – 1992: in Actas do II. Colóquio sobre Crioulos de base lexical portuguesa, pp. 141–151)
  • O crioulo de Cabo Verde: Introdução à gramática (Veiga, Manuel – 1995)
  • Dicionário Caboverdiano–Português, Variante de Santiago (Quint(-Abrial), Nicolas, Lisboa: Verbalis – 1998)
  • Bilinguismo ou Diglossia (Duarte, Dulce Almada – 1998)
  • Le créole du Cap-Vert. Etude grammaticale descriptive et contrastive (Veiga, Manuel – 2000)
  • Le Cap-Verdien: Origines et devenir d'une langue métisse (Quint, Nicolas – 2000)
  • Grammaire de la langue cap-verdienne: Étude descriptive et compréhensive du créole afro-portugais des Iles du Cap-Vert (Quint, Nicolas – 2000)
  • Dictionnaire Cap-Verdien–français (Quint, Nicolas – 2000)
  • Dicionário do Crioulo da Ilha de Santiago (Cabo Verde) com equivalentes de tradução em alemão e português (ed. por Jürgen Lang: Tübingen – 2002)
  • Kurze Skizze der Grammatik des Kreols von Santiago (Kapverde) (Jürgen Lang – 2000 in: Neue Romania 23, 15–43)
  • The syntax of Cape Verdean Creole. The Sotavento Varieties (Baptista, Marlyse – 2002)
  • Dicionário Prático Português-Caboverdiano/Disionári Purtugés-Berdiánu Kiriolu di Santiagu Ku Splikasom di Uzu di Kada Palábra (M. Mendes, N. Quint, F. Ragageles, A. Semedo, Lisboa: Verbalis – 2002)
  • O Cabo-verdiano em 45 Lições (Veiga, Manuel – 2002)
  • Parlons capverdien : Langue et culture (Nicolas Quint, Aires Semedo – 2003)
  • Le créole capverdien de poche (Nicolas Quint, Aires Semedo, Chennevières-sur-Marne: Assimil – 2005)
  • Crioulos de base portuguesa (Pereira, Dulce – 2006)
  • Crioulo de Cabo Verde – Situação Linguística da Zona do Barlavento (Delgado, Carlos Alberto; Praia: IBNL – 2008)
  • A Grammar of Santiago Creole (Cape Verde) = Gramática do Crioulo da Ilha de Santiago (Cabo Verde) (Jürgen Lang; Erlangen 2012 [1])
  • A variação geográfica do crioulo caboverdiano (Jürgen Lang, Raimundo Tavares Lopes, Ana Karina Tavares Moreira, Maria do Céu dos Santos Baptista; Erlangen: FAU University Press, 2014 [2]
  • Les langues des autres dans la créolisation : théorie et exemplification par le créole d'empreinte wolof à l'île Santiago du Cap Vert (Jürgen Lang; Tübingen: Narr, 2009)
textos escritos em crioulo
Literature
  • Os Lusíadas (estâncias 8 e 9 do Canto V) Teixeira, A. da Costa – 1898
  • Folk-Lore from the Cape Verde Islands (Parsons, Elsie Clews – 1923: Capeverdian Stories; book 1: English, book 2: Creole)
  • Mornas – Cantigas Crioulas, Tavares, eugénio – 1932
  • Renascença de uma civilização no Atlântico médio (Melo, Luís Romano de Madeira – 1967: Collection of poems and stories in Portuguese and in Creole)
  • 100 Poemas – Gritarei, Berrarei, Matarei, Não vou para pasárgada Martins, Ovídio, 1973 – Poems in Portuguese and in Creole
  • Negrume/Lzimparin (Melo, Luís Romano de Madeira – 1973: Stories in Creole with Portuguese translation)
  • "Textos crioulos cabo-verdianos" (Frusoni, Sérgio – 1975) in Miscelânea luso-africana coord. Valkhoff, Marius F.
  • Vangêle contód d'nôs móda (Frusoni, Sérgio : Fogo – 1979; Novo Testamento)
  • A Poética de Sérgio Frusoni – uma leitura antropológica (Lima, Mesquitela; Lisboa – 1992)

Viungo vya nje hariri

Linguistic texts
Literature
  Makala hii kuhusu mambo ya lugha bado ni mbegu.
Je, unajua kitu kuhusu Kikaboverde kama historia yake, uenezi au maendeleo yake?
Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa?
Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.