Kinywa cha Hutu
Kinywa cha Hutu (ing. na lat. Fomalhaut pia α Alpha Piscis Austrini, kifupi Alfa PsA, α PsA) ni nyota angavu zaidi katika kundinyota la Hutu Junubi (Piscis Austrinus). Ni pia nyota angavu ya 19 kwenye anga ya usiku.
 | |
| Kundinyota | Hutu Junubi (Piscis Austrinus) |
| Mwangaza unaonekana | 1.16 |
| Kundi la spektra | A3 V |
| Paralaksi (mas) | 129.81 ± 0.47 |
| Umbali (miakanuru) | 25.1 |
| Mwangaza halisi | 1.7 |
| Masi M☉ | 1.92 |
| Nusukipenyo R☉ | 1.84 |
| Mng’aro L☉ | 16.6 |
| Jotoridi usoni wa nyota (K) | 8590 |
| Muda wa mzunguko | siku 0.6 |
| Majina mbadala | α Piscis Austrini, α PsA, Alpha PsA, 24 Piscis Austrini, CPD −30° 6685, FK5 867, Gl 881, HD 216956, HIP 113368, HR 8728, SAO 191524 |
Jina
Kinywa cha Hutu ilijulikana kwa mabaharia Waswahili tangu miaka mingi wakifuata njia yao baharini wakati wa usiku kwa msaada wa nyota. [1]. Walipokea jina hili kutoka kwa Waarabu wakitafsiri jina lao فم الحوت fum al-haut linalomaanisha „kinywa / mdomo wa Samaki".
Waarabu walitumia pia jina la „Difda“ yaani „chura“. Kwa kuitofautisha na Chura katika kundinyota la Ketusi (Cetus), waliita „Difda al-auwal", yaani "Chura wa kwanza“.
Kwa matumizi ya kimataifa Umoja wa Kimataifa wa Astronomia ulifuata mapokeo ya Kiarabu na kuorodhesha nyota hii kwa jina la "Fomalhaut" [2] .
Alfa Piscis Austrinus ni jina la Bayer maana ina nafasi ya kwanza kufuatana na mwangaza katika kundinyota lake.
Tabia
Kinywa cha Hutu - Fomalhaut ni nyota maradufu yenye pacha 2-3 zinazotajwa kama α Piscis Austrini A, B na C. Iko kwa umbali na Dunia wa miakanuru 25.
α Piscis Austrini A ni Fomalhaut yenyewe, iko kwenye safu kuu yenye mwangaza unaoonekana wa Vmag 1.17. Masi ya Kinywa cha Hutu (nyota A) ni M☉ 1.92 na nusukipenyo chake R☉ 1.84 (vizio vya kulinganisha na Jua letu) . Mwangaza halisi ni 1.1 ikiwa katika kundi la spektra A3 V.[3].
Nyota hii inazungukwa na wingu la vumbi kuna dalili ya kwamba ina pia sayari moja.
Tanbihi
- ↑ ling. Knappert 1993
- ↑ Naming Stars, tovuti ya Umoja wa Kimataifa wa Astronomia (Ukia), iliangaliwa Novemba 2017
- ↑ Mamajek, E.E. (August 2012).
Viungo vya Nje
- Constellation Guide:Piscis Austrinus
- Piscis Austrinus the Southern Fish, "Stars", kwenye tovuti ya Prof Jim Kaler, University of Illinois, iliangaliwa Oktoba 2017
Marejeo
- Allen, Richard Hinckley: Star-Names and their Meanings; kwa G. E. Stechert New York, Leipzig, London, Paris 1899, ukurasa 345 (online kwenye archive.org)
- Knappert, Jan: The Swahili Names of Stars, Planets and Constellations; The Indian Ocean Review September 1993 Volume 6 No. 3 September 1993, kurasa 6-7, ISSN 1031-2331
- Mamajek, E.E. (August 201) "On the Age and Binarity of Fomalhaut". Astrophysical Journal Letters. 754 (2): L20. arXiv:1206.6353 online hapa