|
| subdivision =
}}
Ni'''Kutoa taka za mwili''' ni mchakato ambao taka za kimetaboliki[[umetaboli]] na vifaa vingine visivyofaa vinaondolewa kutoka kwa [[Viumbe hai|viumbeviumbehai]]. Katika vimelea, hii hasa hufanywa na [[mapafu]], [[figo]] na [[ngozi]]. Hii ni kinyume na usiri, ambapo dutu hii inaweza kuwa na kazi maalum baada ya kuacha kiini. Kutoa taka mwili ni mchakato muhimu katika aina zote za maisha[[uhai]]. Kwa mfano, katika [[mkojo]] wa [[wanyama]] hutolewa kwa njia ya [[urethra]], ambayo ni sehemu ya [[mfumo wa taka mwili]]. Katika viumbe vya [[seli]] moja, taka hutolewa moja kwa moja kupitia uso wa seli. Katika [[vimelea]], hii hasa hufanywa na [[mapafu]], [[figo]] na [[ngozi]]. Hii ni kinyume na usiri, ambapo dutu hii inaweza kuwa na kazi maalum baada ya kuacha [[kiini]].
[[Mimea]] ya kijani huzalisha kaboni daioksaid[[kabonidaioksaidi]] na [[maji]] kama bidhaa za kupumua. Katika mimea ya kijani, kaboni daioksaidkabonidaioksaidi iliyotolewa wakati wa kupumua hutumiwa wakati wa fotosinsesis[[usanisinuru]]. [[Oksijeni]] ni kwa bidhaa iliyotengenezwa wakati wa photosynthesisusanisinuru, na hutoka kupitia [[stomata]], kuta za [[mizizi]], na njia zingine. Mimea inaweza kuondokana na maji ya ziada kwa kupumua na kutembea. Vifaa vingine vya taka ambavyo vinasumbuliwa na mimea fulani - ma[[jani]], nkn.k. hulazimika kutoka ndani ya [[Mmea|mimea]] kwa shida za hidrostatic ndani ya mmea na kwa nguvu za kutosha za [[seli]] za mimea. HiziHii michakato ya mwisho hazihitajihaihitaji [[nishati]] iliyoongezwa, hufanya kitendo. Hata hivyo, wakati wa awamu kabla ya kusitisha, kiwango cha metaboliki cha jani ni cha juu. Mimea pia huingiza vitu vingine vya [[udongo]] kwenye udongo unaowazungukaunaoizunguka.
Katika wanyama, mazao makuu ya kichocheo ni kaboni daioksaidkabonidaioksaidi, [[amonia ]] (katika ammonioteli), [[urea ]] (kwa uretoliki), [[asidi ya uriki ]] (katika uricoteliki), [[guanine ]] (katika Arachnida) na kiumba. Hiti na figo hufafanua vitu vingi kutoka [[damu ]] (kwa mfano, katika utoaji taka wa figo), na vitu vilivyochafuliwa huchukuliwa kutoka kwenye mwili kwenye [[mkojo]] na [[kinyesi]]. ▼Muundo wa ki[[kemikali]] wa asidi ya uriki.
Kwa kawaida wanyama wa majimajini hutoa amonia moja kwa moja kwenye [[mazingira ]] ya nje. Katika wanyama dunianiwa nchi kavu, misombo ya amonia hubadilishwa kuwa vifaa vingine vya nitrojeni kama kuna maji kidogo katika mazingira na amonia yenyewe ni [[sumu]]. ▼▲Katika wanyama, mazao makuu ya kichocheo ni kaboni daioksaid, amonia (katika ammonioteli), urea (kwa uretoliki), asidi ya uriki (katika uricoteliki), guanine (katika Arachnida) na kiumba. Hiti na figo hufafanua vitu vingi kutoka damu (kwa mfano, katika utoaji taka wa figo), na vitu vilivyochafuliwa huchukuliwa kutoka kwenye mwili kwenye [[mkojo]] na [[kinyesi]].
▲Kwa kawaida wanyama wa maji hutoa amonia moja kwa moja kwenye mazingira ya nje. Katika wanyama duniani, misombo ya amonia hubadilishwa kuwa vifaa vingine vya nitrojeni kama kuna maji kidogo katika mazingira na amonia yenyewe ni [[sumu]].
Kutengeneza asidi ya uriki iliyokatwa na kinyesi cha giza kutoka kwa mjusi. Vidudu, ndege na viumbe wengine pia hufanyiwa njia sawa.
[[Ndege (mnyama)|Ndege]] hutoa taka zao za [[nitrojeni]] kama asidi ya uriki katika mfumo wa [[Taka mwili|taka]]. Ingawa mchakato huu ni wa [[gharama]] kubwa zaidi, unaruhusu uhifadhi wa [[maji]] kwa ufanisi zaidi na unaweza kuhifadhiwa kwa urahisi zaidi katika yai. Aina nyingi za ndege, hasa [[bahari]]<nowiki/>ni, zinaweza pia kutengeneza chumvi kupitia tezi za chumvi maalum za chumvi, suluhisho la salini inayoondoka kupitia pua kwenye mdomo.
Upungufu wa metaboliumetaboli hutofautiana au hutumiwa kikamilifu ndani ya tubule, ambayo hupeleka taka kwenye ma[[tumbo]]. Dutu la kimetaboliki linatolewa kutoka kwa [[mwili]] pamoja na jambo la kidunia.
[[ Vifaa vya Deni (Soko la Hisa la Nairobi)|Vifaa]] vilivyotengwa vinaweza kuitwa dejecta au ejecta. Katika [[ugonjwa]] neno ejecta ni kawaida kutumika. ▼
{{mbegu-biolojia}}
▲[[Vifaa vya Deni (Soko la Hisa la Nairobi)|Vifaa]] vilivyotengwa vinaweza kuitwa dejecta au ejecta.Katika [[ugonjwa]] neno ejecta ni kawaida kutumika.
[[Jamii:Mwili]]
== Picha ==
[[Picha:The anatomy of the domestic animals (1914) (18007661200).jpg|thumb|298x298px|mfumo wa utoaji taka mwili katika binadamu|left]]
| 