Pitio la 11:53, 9 Machi 2013 hariri Addbot (majadiliano \| michango) 19,852 edits d Bot: Migrating 10 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1640905 (translate me) ← Badilisho lililopita		Pitio la 15:09, 22 Agosti 2018 hariri tengua Riccardo Riccioni (majadiliano \| michango) Warasimu, Wakabidhi 122,835 edits No edit summary Badilisho lijalo →
Mstari 1: {{Infobox Political party ~~{{Merge\|Chama cha Orange Democratic Movement (ODM)\|date=Julai 2010}}~~ \|party_name = Orange Democratic Movement ~~{{Merge\|ODM-Kenya}}~~ \|party_logo = [[Image:Kenya Orange democratic Movement.png]] \|colorcode = Orange \|Leader = ? \|foundation = Machi 2006 \|ideology = [[Democracy]], [[Reform]], [[Constitutionalism]] \|website = [http://www.odm07.com/ http://www.odm07.com/] }} '''Orange Democratic Movement (ODM)''' au kwa jina kamili '''Orange Democratic Movement Party of Kenya''' ni [[chama cha kisiasa]] nchini [[Kenya]]. Kilianzishwa mwaka 2006 katika maandalizi ya uchaguzi wa bunge la Kenya 2007, lakini [[asili]] yake ni harakati za kura juu ya katiba mpya nchini Kenya ambayo ilianzishwa mwaka [[2005]] katika [[kura ya maoni ya katiba ya Kenya]]. ODM ilianzishwa na chama cha [[Uhuru Kenyatta]], [[KANU]] na chama cha Raila Odinga, [[LDP,]] lakini chama cha KANU kiliweza kujiondoa, na makundi haya mawili yanaongozwa na [[Raila Odinga]] (ODM) na [[Kalonzo Musyoka]] (ODM-Kenya). '''Orange Democratic Movement (ODM)''' au kwa jina kamili '''Orange Democratic Movement Party of Kenya''' ni chama cha kisiasa nchini [[Kenya]]. Kilianzishwa mwaka 2006 katika maandalizi ya uchaguzi wa bunge la Kenya 2007. Katika Agosti 2007 chama kilifarakana kati ya wafuasi wa [[Kalonzo Musyoka]] aliyeendelea kwa [[ODM-Kenya]] na maungano ya viongozi wengi zaidi pamoja na [[Raila Odinga]] walioendelea kama ODM. Sababu ya farakano ilikuwa ~~swali~~suala la nani atakuwa mgombea wa urais upande wa ODM. Vyama hivi viwili ni '''Orange Democratic Movement Party of Kenya''' (kwa kawaida inajulikana kwa [[kifupi]] chake '''ODM),''' na [[Orange Democratic Movement-Kenya]] (inayojulikana kama ODM-Kenya). Asili ya Jina "chungwa" ni kutoka kadi ya kura katika kura ya maoni, ambapo kura ya kukubaliana 'Yes' iliwakilishwa na [[ndizi]] na kura ya kutokubaliana 'No' ilikuwa [[machungwa.]] Kwa hivyo wenye kudai chama ni wale ambao hawakuunga mkono maoni wakati huo. ==Chanzo ni kambi la machungwa katika kura ya katiba mpya== Chanzo cha ODM ilikuwa kura maalumu ya wananchi ya 2005 kuhusu katiba ~~mypa~~mpya. Katiba ilipendekezwa na rais [[Mwai Kibaki]] na wafuasi wake. Wabunge wa [[LDP (Kenya)\|LDP]] walipinga pendekezo la katiba pamoja na chama cha upinzani cha [[KANU]] chini ya [[Uhuru Kenyatta]]. Pande mbili katika kura hii zilipewa alama za ndizi (kambi ya "ndiyo") na chungwa (kambi ya "hapana"). [[LDP (Kenya)\|LDP]] na [[KANU]] zilishirikiana pamoja na vyama vingine kama NPK ya [[Charity Ngilu]] katika kambi ya machungwa. Baada ya katiba kukataliwa na wananchi katika kura maalumu Kibaki aliondoa wafuasi waote wa kambi la machungwa katika serikali yake. == Kura ya maoni juu ya katiba == Kura ya kutokubaliana'No' ambayo chama cha ODM kilifanyia kiampeni ilishida kwa asilimia 58.12%ya Wakenya waliopiga kura na kuweka chini katiba iliyopendekezwa, na kupatia Chungwa ushindi. Baada ya katiba kukataliwa Rais [[Mwai Kibaki]] aliwaodoa [[mawaziri.]] Wanachanma wa ODM walisema kwamba hii ilikuwa ni hatua katika mwelekeo sahihi, lakini kukawa na wito wa haraka wa uchaguzi mkuu katika serikali nzima Kenya, wakidai kuwa serikali ya Kibaki imepoteza mamlaka yake kwa sababu ya matokeo ya kura ya maoni ambayo serkali hii iliunga mkono. Serkali ya Kibaki ilipinga uchaguzi huu na haukufanyika mpaka wiki ya mwisho ya miaka mitano ya mamlaka aliyopewa Kibaki. Hata hivyo, ODM imeibuka kama chama cha upinzani mkubwa pamoja na [[KANU,]] imepanga mikutano kadhaa ya kampeni kota nchini ikidai uchaguzi na katiba mpya miongoni mwa madai mengine. Pia,chama cha ODM kilipinga mawaziri wapya wa rais Kibaki. Chama cha[[Liberal Democratic Party]] (LDP), ambacho kilipinga katiba mpya, kilishushwa nje ya mawaziri. ==Kuunda chama na farakano== Line 17 ⟶ 30: ==Matatizo ya majina== Baada ya farakano kutokea ~~swali~~suala la jina likajitokeza. Kundi la Raila likawa kubwa zaidi. Lakini ofisi ya Msajili Mkuu wa Kenya ilidai kuwa haijapokea habari za wenye cheo waliochaguliwa hivyo jina la ODM-Kenya likabaki mkononi wa watu waliokuwa upande wa Musyoka. Hapa kundi la Raila likaanza majadiliano na wakili Imanyara aliyekabidhi jina la "ODM" kwao.<ref>[http://www.nationmedia.com/dailynation/nmgcontententry.asp?category_id=2&newsid=113575 ODM's bumpy ride to national limelight]</ref>. Inasemekana ya kwamba kambi la Odinga lililipa mamilioni kadhaa kwa jina hili.<ref>[http://kumekucha.blogspot.com/2007/08/mugambi-imanyara-mysterious-lawyer-who.html Mugambi Imanyara: The Mysterious Lawyer Who Registered ODM Original]</ref>. == Uchaguzi wa mwaka wa 2007 == Baada ya uchaguzi wa mwaka wa 2002 chama cha KANU kilishindwa na kuwa wapinzani, wakati LDP ilikuwa ni mshirika katika muungano tawala wa chama cha NARC, mpaka ilikuwa mateke nje baada ya kura ya maoni ya 2005. Chama cha LDP hakikuwa na kura yoyote katika kura ya maoni, na hivyo kuwa dhidi ya Rais Kibaki. ~~Katika uchaguzi wa 2007 ODM ilifaulu vizuri upande wa viti vya [[bunge la Kenya]]. Ilipata karibu nusu ya wabunge wote yaani 99 kati ya 120.~~ Kufuatia umoja wao katika kura ya maoni na mjadala wa kukabiliana na tisho kutoka kwa chama kipya cha [[NARC-Kenya,]] viongozi wa KANU, LDP na baadhi ya vyama vidogo waliamua kuungana hadi kwa [[uchaguzi mkuu]] ujao wa [[2007 ,]]na kutengeneza chama cha Orange Democratic Movement, ambalo jina lake lilitokana na alama ya chungwa iliyowakilisha kutokubaliana "No" katika kura ya maoni ya katiba. Hata hivyo, wakili [[Mugambi Imanyara]] aliweza kusajili ODM kama chama kabla ya muungano , na kulazimisha wao kutumia bendera ODM-Kenya.<ref>[1] ^ [http://216.180.252.4/archives/index.php?mnu=details&id=34265&catid=4 "Orange timu ya juu katika mikono juu ya usajili wa chama"] Gazeti la Standard Afrika mashariki, 29 Desemba 2005</ref> Katika uchaguzi wa rais Raila Odinga alitangaziwa kuwa ameshindwa na rais Kibaki kwa kura 230,000. Lakini watazamaji wengi waliona kasoro katika hesabu ya kura na ODM ilidai kuwa Odinga ni mshindi halali. Katika mwaka wa 2007 muungano huu ulianza kutokuwa imara, ambapo makundi mengine yalijiondoa. Chama cha [[Uhuru Kenyatta]] KANU ndicho kwanza, kujiondoa mwezi wa Julai mwaka wa 2007 na kuunga kuchaguliwa tena kwa Rais Kibaki , ingawa baadhi ya wanasiasa binafsi kutoka KANU walibaki katika ODM. kutokana nakutoelewana kati ya [[Kalonzo Musyoka]] na [[Raila Odinga,]] chama cha ODM kiligawanyika katika makundi mawili katika katikati mwa mwezi wa August2007.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/6947576.stm "upinzani nchini Kenya splits mbili",] BBC News, 15 Agosti 2007</ref><ref> [http://216.180.252.4/archives/index.php?mnu=details&id=1143972912&catid=4 "Final Fallout"] Gazeti la Standard Afrika mashariki, Auguat 15 2007</ref>. Kundi la Raila, ambayo pia ni pamoja na[[Musalia Mudavadi, William Ruto, Joseph Nyagah]] na [[Najib Balala]] walijiondoa kayika ODM Kenya kuchukua chama cha ODM ambacho kilisajiliwa na Mugambi Imanyara, wakati huo kundi la Kalonzo, likiongozwa na yeye mwenyewe na Dr [[Julia Ojiambo]] llibakia katika asili ODM - Kenya. Makundi mawili yalifanya uchaguzi wamgombea urais siku mfululizo katika [[jumba la michezo Kasarani]] mjini Nairobi. Tarehe 31 Agosti 2007, Kalonzo Musyoka alishinda Julia Ojiambo ili kuwaania urais na tiketi ya ODM-Kenya,na tarehe 1 Septemba Raila Odinga alishinda Ruto, Mudavadi, Balala na Nyagah. Kulikuwa na madai kuwa baadhi ya wajumbe walihudhuria na kupiga kura katika uteuzi wa pande zote na kusababisha tatizo la uanachama wa vyama nchini Kenya. Raila na Kalonzo kisha walikabiliana na rais Kibaki katika uchaguzi mkuu. Kibaki alitangazwa kama mshindi wa uchaguzi katika mazingira ambayo yalikuwa yalifafanuliwa kama "questionable" kwa waangalizi mbalimbali. Raila Odinga na wafuasi wake hawakukubali matokeo gombana, na hii yalisababisha mgogoro vurugu kuenea nchini kote, kwa ujumla aidha kati ya wafuasi wa chama. Katika uchaguzi wa rais Raila Odinga alitangazwa kuwa ameshindwa na rais Kibaki kwa kura 230,000. Lakini watazamaji wengi waliona kasoro katika hesabu ya kura na ODM ilidai kuwa Odinga ni mshindi halali. ODM ilifaulu vizuri upande wa viti vya [[bunge la Kenya]]. Ilipata karibu nusu ya wabunge wote yaani 99 kati ya 120 ikawa kubwa katika bunge baada ya uchaguzi wa Desemba 2007 na 99 wajumbe wa bunge na akaenda mbele kwa kushinda 3 nje ya tano kwa-uchaguzi mapema mwaka 2008. Hata hivyo inaonekana kwamba hali ya kupoteza Wabunge bado imekabili chama hili ambapo kumekuwana uchaguzi mara mbili katika majimbo ya wabunge ambao ODM wawili waliuawa katika mwanzo wa mwaka zaidi kuliko wabunge wawili walikufa baada ya kuanguka na ndege. ==Sheria ya Vyama vya Siasa na Uchaguzi wa Chama == Kufuatia kupitishwa kwa sheria ya vyama vya siasa. Chama cha ODM, kilifanya uchaguzi wa ndani yake mwishoni mwa Desemba 2008 pamoja na Waziri Mkuu [[Raila Odinga]] anayeibukia kama kiongozi wa chama, na Waziri wa viwanda [[Henry Kosgey]] kama mwenyekiti wa chama. Hata hivyo kutokana na fadhaa juu ya kikanda na uwakilishi wa jinsia, baadhi ya vyeo vya chama viliundwa si kuhiyo.<ref>ODM shortchanged sisi, anasema viongozi Ufa Kusini http://www.eastandard.net/InsidePage.php?id=1144002781&cid=159</ref> ==Marejeo== {{Marejeo}} == Viungo vya nje == * [http://www.odm07.com/ ODM Official website] - haijapitiwa kwa muda * [http://www.odmk.org ODM-Kenya] - haijapitiwa baada ya chama cha ODM-Kenya kugawanyika katika sehemu mbili - * [http://kenyavotes.org/node/107 ODM 2007 Ilani] * [http://kenyavotes.org/candidates/62 ODM 2007 Parliamentary Candidates] * [http://www.raila07.com Raila Odinga] ===Matawi ya kimataifa=== * [http://odmusachapter.org/index.html ODM USA] * [http://www.odm-uk.org/ ODM Uingereza] {{Kenyan political parties}} [[Jamii:Vyama vya kisiasa Kenya]]

Orange Democratic Movement : Tofauti kati ya masahihisho