Z : Tofauti kati ya masahihisho

Content deleted Content added
d robot Adding: uk:Z (латиниця)
No edit summary
Mstari 1:
Ingonyama nengw' enamabala
{{A-Z}}
Ingonyama nengw' enamabala
'''Z''' ni herufi ya mwisho katika [[alfabeti ya Kilatini]] ambayo ni pia mwandiko wa [[Kiswahili]] cha kisasa. Asili yake ni [[Zeta]] ya [[alfabeti ya Kigiriki]].
Ingonyama nengw' enamabala
 
Ingonyama nengw' enamabala
==Maana za Z==
Ingonyama nengw' enamabala
* katika [[fizikia]] Z ni alama ya [[namba atomia]] inayotaja idadi ya [[protoni]] ndani ya [[kiini atomia]].
Ingonyama nengw' enamabala
* Kwa magari Z ni alama ya gari kutoka [[Zambia]].
Ingonyama nengw' enamabala
 
Ingonyama nengw' enamabala
==Historia ya Z==
Ingonyama nengw' enamabala
{| border="1" cellpadding="5" cellspacing="0" style="border-collapse: collapse;text-align:center;"
Ingonyama nengw' enamabala
|- bgcolor="#EEEEEE"
Ingonyama nengw' enamabala
! Kisemiti asilia<br>picha ya jambia (silaha)
Ingonyama nengw' enamabala
! [[Kifinisia]]<br>Zayin
Ingonyama nengw' enamabala
! [[Kigiriki]] <br> Zeta
Ingonyama nengw' enamabala
! [[Kietruski]]<br>Z
Ingonyama nengw' enamabala
! [[Kilatini]]<br>Z
Ingonyama nengw' enamabala
|-----
Ingonyama nengw' enamabala
|[[Image:Proto-semiticZ-01.png]]
Ingonyama nengw' enamabala
|[[Image:PhoenicianZ-01.png]]
Ingonyama nengw' enamabala
|[[Image:Zeta uc lc.svg|64px]]
Ingonyama nengw' enamabala
|[[Image:EtruscanZ-01.png]]
Ingonyama nengw' enamabala
|[[image:RomanZ-01.png|64px]]
Ingonyama nengw' enamabala
|}
Ingonyama nengw' enamabala
 
Ingonyama nengw' enamabala
Asili ya herufi Z ni miandiko iliyotangulia alfabeti ya Kilatini. Waroma walipokea mwandiko kutoka alfabeti ya Kigiriki kupitia alfabeti za Kiitalia za awali kama [[Kietruski]]. Wagiriki walipokea kutoka [[Wafinisia]].
Ingonyama nengw' enamabala
 
Ingonyama nengw' enamabala
Wafinisia walikuwa na alama ya "zayin" iliyokuwa kiasili picha iliyorahisishwa ya jambia (silaha) wakitumia alama tu kwa sauti ya "dz" na kuiita kwa neno lao kwa silaha hiyo "zayin". Wagiriki walichukua alama hiyo na kuiita "Zeta" bila kujali maana asilia ya "jambia". Kwao imekuwa sauti tu ya "dz". Katika maendeleo ya alfabeti walinamisha herufi hadi kufikia umbo lake.
Ingonyama nengw' enamabala
 
Ingonyama nengw' enamabala
Waitalia wa kale kama [[Waetruski]] wakapokea herufi kwa umbo lililofanana na umbo asilia. Waroma wakaichukua kutoka hapa kwa sauti ya "ts" lakini baadaye hawakutamka sauti hii na Z ikafutwa katika afabetiy a Kiroma.
Ingonyama nengw' enamabala
 
Ingonyama nengw' enamabala
Ila tu tangu karne ya 1 KK Waroma walipoanza kutawala [[Ugiriki]] na kupokea maneno mengi kutoka lugha ya Kigiriki walichukua tena Z kwa kuandika maneno yenye asili ya Kigiriki wakarithi pia umbo la baadaye.
Ingonyama nengw' enamabala
 
Ingonyama nengw' enamabala
[[Category:Alfabeti]]
Ingonyama nengw' enamabala
{{stub}}
Ingonyama nengw' enamabala
 
Ingonyama nengw' enamabala
[[als:Z]]
Ingonyama nengw' enamabala
[[ar:Z]]
Ingonyama nengw' enamabala
[[arc:Z]]
Ingonyama nengw' enamabala
[[ast:Z]]
Ingonyama nengw' enamabala
[[az:Z]]
Ingonyama nengw' enamabala
[[br:Z (lizherenn)]]
Ingonyama nengw' enamabala
[[bs:Z]]
Ingonyama nengw' enamabala
[[ca:Z]]
Ingonyama nengw' enamabala
[[co:Z]]
Ingonyama nengw' enamabala
[[cs:Z]]
Ingonyama nengw' enamabala
[[da:Z]]
[[de:Z]]
[[el:Z]]
[[en:Z]]
[[eo:Z]]
[[es:Z]]
[[et:Z]]
[[eu:Z]]
[[fa:Z]]
[[fi:Z]]
[[fr:Z (lettre)]]
[[fur:Z]]
[[gd:Z]]
[[gl:Z]]
[[he:Z]]
[[hr:Z]]
[[ht:Z]]
[[hu:Z]]
[[id:Z]]
[[ilo:Z]]
[[is:Z]]
[[it:Z]]
[[ja:Z]]
[[ka:Z]]
[[ko:Z]]
[[kw:Z]]
[[la:Z]]
[[lt:Z]]
[[nl:Z (letter)]]
[[nn:Z]]
[[no:Z]]
[[nrm:Z]]
[[pl:Z]]
[[pt:Z]]
[[qu:Z]]
[[ro:Z]]
[[ru:Z (латиница)]]
[[simple:Z]]
[[sk:Z]]
[[sl:Z]]
[[sv:Z]]
[[th:Z]]
[[tl:Z]]
[[tr:Z (harf)]]
[[uk:Z (латиниця)]]
[[vi:Z]]
[[yo:Z]]
[[zh:Z]]