Pitio la 10:29, 30 Oktoba 2017 hariri Riccardo Riccioni (majadiliano \| michango) Warasimu, Wakabidhi 122,826 edits →‎Tazama Pia ← Badilisho lililopita		Pitio la 11:50, 18 Januari 2020 hariri tengua Riccardo Riccioni (majadiliano \| michango) Warasimu, Wakabidhi 122,826 edits →‎Historia Badilisho lijalo →
Mstari 75: == Historia == Turkmenistan ilitwaliwa na [[Urusi]] tangu mwisho wa [[karne ya 19]] ikaingia hivyo katika [[Umoja wa Kisovyeti]] baada ya [[mwaka]] [[1917]] na kuwa jamhuri ndani yake kwa jina la [[Jamhuri ya Kisovyeti ya Kijamii ya Kiturkmeni]] hadi mwaka [[1991]]. Wakati wa ~~kuporomoka~~kusambaratika kwa Umoja wa Kisovyeti, [[kiongozi]] wa [[chama cha kikomunisti]] [[Saparmirat Niyasov]] akaendelea kushika uongozi akitawala kama [[rais]] hadi [[kifo]] chake mwaka [[2006]]. ▼ ~~Hadi mwaka [[1991]] ilikuwa [[jamhuri]] ya [[Umoja wa Kisovyet]] kwa jina la [[Jamhuri ya Kisovyeti ya Kijamii ya Kiturkmeni]].~~ Niyasov alibadilisha [[utawala]] wa chama cha kikomunisti kuwa [[udikteta]] wake mwenyewe. Akaanza kutumia jina la "Turkmenbashi" ([[Baba]] wa ~~Turkmeni~~Waturkmeni wote) na [[sanamu]] zake zikasimamishwa kote nchiniː mara nyingi zilikuwa sanamu za [[dhahabu]] hata kama wananchi walikuwa na [[maisha]] magumu.▼ ▲Wakati wa kuporomoka kwa Umoja wa Kisovyeti kiongozi wa [[chama cha kikomunisti]] [[Saparmirat Niyasov]] akaendelea kushika uongozi akitawala kama [[rais]] hadi [[kifo]] chake mwaka [[2006]]. Mapato kutoka [[gesi]] na [[mafuta]] ya [[petroli]] ~~zilimwezesha~~yalimwezesha kuendesha [[uchumi]] wa nchi kwa [[hiari]] yake bila mabadiliko makubwa jinsi ilivyokuwa kawaida wakati wa anguko la [[ukomunisti]] ~~penginepo~~kwingineko. ▼ ▲Niyasov alibadilisha utawala wa chama cha kikomunisti kuwa [[udikteta]] wake mwenyewe. Akaanza kutumia jina la "Turkmenbashi" (Baba wa Turkmeni wote) na [[sanamu]] zake zikasimamishwa kote nchiniː mara nyingi sanamu za [[dhahabu]] hata kama wananchi walikuwa na [[maisha]] magumu. Zaidi ya [[nusu]] ya wananchi walikuwa hawana [[ajira]] na kuishi maisha ya [[umaskini]], lakini wanapewa [[chumvi]], [[umeme]] na [[maji]] bure. [[Mkate]] na petroli zinauzwa kwa [[bei]] ya chini sana, lakini kuna uhaba wa mara kwa mara.▼ ▲Mapato kutoka [[gesi]] na mafuta ya [[petroli]] zilimwezesha kuendesha [[uchumi]] wa nchi kwa [[hiari]] yake bila mabadiliko makubwa jinsi ilivyokuwa kawaida wakati wa anguko la ukomunisti penginepo. Baada ya kifo cha Niyasov kamati ya viongozi ilimteua [[makamu]] wa [[waziri mkuu]] [[Gurbanguly Berdimuhammedov]] kuwa rais mpya ingawa ~~kikatiba~~kadiri ya [[katiba]] [[mwenyekiti]] wa [[bunge]] alitakiwa kuchukua nafasi ~~hii~~hiyo.▼ ▲Zaidi ya nusu ya wananchi hawana [[ajira]] na kuishi maisha ya [[umaskini]], lakini wanapewa [[chumvi]], [[umeme]] na [[maji]] bure. [[Mkate]] na petroli zinauzwa kwa bei ya chini sana, lakini kuna uhaba wa mara kwa mara. Mwenyekiti wa bunge alishtakiwa [[mahakama]]ni juu ya makosa fulani na Berdimuhammedov alithibitishwa katika [[uchaguzi]] wa [[tarehe]] [[11 Februari]] [[2007]] kwa 89[[%]] za [[kura]]. Watazamaji walidai kura ilikuwa ya uwongo. ▼ ▲Baada ya kifo cha Niyasov kamati ya viongozi ilimteua makamu wa [[waziri mkuu]] [[Gurbanguly Berdimuhammedov]] kuwa rais mpya ingawa kikatiba mwenyekiti wa bunge alitakiwa kuchukua nafasi hii. Mwaka [[2013]] kwa mara ya kwanza ulifanyika uchaguzi wa [[vyama vingi]].▼ ▲Mwenyekiti wa bunge alishtakiwa [[mahakama]]ni juu ya makosa fulani na Berdimuhammedov alithibitishwa katika [[uchaguzi]] wa tarehe [[11 Februari]] [[2007]] kwa 89% za [[kura]]. Watazamaji walidai kura ilikuwa ya uwongo. ▲Mwaka 2013 kwa mara ya kwanza ulifanyika uchaguzi wa vyama vingi. ==Watu==

Turkmenistan : Tofauti kati ya masahihisho