Chad : Tofauti kati ya masahihisho

Content deleted Content added
No edit summary
Mstari 1:
{| border=1 align=right cellpadding=0 cellspacing=0 width=50 style="margin: 0 0 1em 1em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
|+<big><big>'''Jamhuri ya ChadiChad<br />République du Tchad<br />Jumhuriyat Tashad'''</big></big>
|-
| style="background:#efefef;" align="center" colspan=2 |
{| border="0" cellpadding="0" cellspacing="0"
| align="center" width="130px" | [[Picha:Flag of Chad.svg|125px|FlagBendera ofya Chad]]
|-
| align="center" width="130px" | ([[Bendera ya Chadi|Kinaganaga]])
|}
|-
| align="center" colspan=2 | <small>'' [[HadabuKaulimbiu ya Taifa]]: Unité - Travail - Progrès''</small>
|-
| align=center colspan=2 | [[Picha:LocationChad.svg|thumb|180px|Mahali Chad ilipo]]
Mstari 38:
|}
 
'''Chad''' (pia: '''Chadi''') ni [[nchi huru]] iliyoko [[Afrika ya Kati]].
 
Imepakana na [[Libya]], [[Sudan]], [[Jamhuri ya Afrika ya Kati]], [[Kamerun]], [[Nigeria]] na [[Niger]].
Mstari 50:
Kaskazini kuna [[milima ya Tibesti]].
 
Katikati ikoliko [[beseni]] yala [[Chad (ziwa)|ziwa Chad]] lililokuwa kati ya ma[[ziwa]] makubwa kabisa [[dunia]]ni lakini limepungua sana, hasa miaka iliyopita.
 
== Historia ==
Mstari 59:
 
== Watu ==
[[File:Ouaddaian girl from Chad.jpg|thumb|right|Msichana wa mkoa wa [[Ouaddaï]].]]
Wakazi walikuwa 1015,329500,208000 mwaka 20092018.
 
Jinsi ilivyo katika nchi mbalimbali za kanda la [[Sahel]] kuna aina mbili za wakazi ndani yake:
 
* Kaskazini wako hasa watu walioathiriwa sana na [[utamaduni]] wa [[Uislamu]] (55% za wakazi wote<ref name="Pew Muslims">{{cite web|url=http://www.pewforum.org/2011/01/27/table-muslim-population-by-country/|title=Table: Muslim Population by Country|publisher=Pew Research Center|accessdate=16 April 2018}}</ref>, wengi wakiwa [[Wasuni]]<ref name="pew128">{{cite web | url=http://www.pewforum.org/uploadedFiles/Topics/Religious_Affiliation/Muslim/the-worlds-muslims-full-report.pdf | title=The World's Muslims: Unity and Diversity | accessdate=2 June 2014 | date=9 August 2012 | publisher=Pew Forum on Religious & Public life | pages=128–129 | archive-url=https://web.archive.org/web/20121024125551/http://www.pewforum.org/uploadedFiles/Topics/Religious_Affiliation/Muslim/the-worlds-muslims-full-report.pdf | archive-date=24 October 2012 | url-status=dead | df=dmy-all }}</ref>). Mifano ni [[Waarabu]] (12.3%), [[Wafulbe]], [[Wahaussa]], [[Wazaghawa]] na wengineo. Wengi wao walikuwa [[wafugaji]] na sehemu ya ma[[kabila]] inaendelea hadi leo [[maisha ya kuhamahama]].
* Kusini wako hasa watu wanaofuata [[Ukristo]] (4041%, [[Wakatoliki]] wakiwa wengi kidogo kuliko [[Waprotestanti]]<ref name="Pew Christians">{{cite web|url=http://www.pewforum.org/2011/12/19/table-christian-population-as-percentages-of-total-population-by-country/|title=Table: Christian Population as Percentages of Total Population by Country|publisher=Pew Research Center|accessdate=16 April 2018}}</ref>) au [[dini asilia za Kiafrika]] (1%) kama [[Wasara]] (27.7%). Wengi wao hulima.
 
Kwa jumla leo kuna ma[[kabila]] zaidi ya 200 nchini, ambayo hutimia [[lugha]] na [[lahaja]] zaidi ya 100 (angalia [[Orodha ya lugha za Chad|orodha ya lugha]] hizo). [[Asili]] yao ni [[Afrika Mashariki]], [[Afrika ya Kati]], [[Afrika Magharibi]] na [[Afrika Kaskazini]] vilevile<ref>{{Cite journal|date=1 December 2016|title=Chad Genetic Diversity Reveals an African History Marked by Multiple Holocene Eurasian Migrations|url=|journal=The American Journal of Human Genetics|language=en|volume=99|issue=6|pages=1316–1324|doi=10.1016/j.ajhg.2016.10.012|pmid=27889059|issn=0002-9297|last1=Haber|first1=Marc|last2=Mezzavilla|first2=Massimo|last3=Bergström|first3=Anders|last4=Prado-Martinez|first4=Javier|last5=Hallast|first5=Pille|last6=Saif-Ali|first6=Riyadh|last7=Al-Habori|first7=Molham|last8=Dedoussis|first8=George|last9=Zeggini|first9=Eleftheria|last10=Blue-Smith|first10=Jason|last11=Wells|first11=R. Spencer|last12=Xue|first12=Yali|last13=Zalloua|first13=Pierre A.|last14=Tyler-Smith|first14=Chris|pmc=5142112}}</ref>.
Kwa jumla leo kuna ma[[kabila]] zaidi ya 200 nchini, kila moja na [[lugha]] yake (angalia [[Orodha ya lugha za Chad|orodha ya lugha]] hizo).
 
[[Lugha rasmi]] ni [[Kiarabu]] na [[Kifaransa]].