Pitio la 17:09, 24 Februari 2021 hariri Stevefleischer (majadiliano \| michango) 4 edits Pearson has rebranded to Savvas. I updated the link to our newly rebranded Savvas website. ← Badilisho lililopita		Pitio la 08:23, 26 Februari 2021 hariri tengua Riccardo Riccioni (majadiliano \| michango) Warasimu, Wakabidhi 122,127 edits No edit summary Badilisho lijalo →
Mstari 33: \| isbn = 0-13-063085-3}}</ref> [[Msamiati]] hutumiwa zaidi kuhusiana na idadi ya kitaifa na sensa ya mlango kwa mlango (kuchukuliwa kila miaka 10 kulingana na mapendekezo ya [[Umoja wa Mataifa]]), na ile ya [[kilimo]] na [[biashara]]. Msamiati huu umetoholewa kutoka [[lugha]] ya [[Kiingereza]] (''census)'', lakini una [[asili]] ya [[Kilatini]]: wakati wa [[Jamhuri ya ~~Kirumi~~Roma]] sensa ilikuwa ni orodha iliyowekwa ili kufuatilia [[wanaume]] wenye uwezo wa kufaa kutoa huduma za kijeshi. Sensa hutofautiana na njia ya sampuli ambapo habari zinapatikana kutoka sehemu ndogo tu ya idadi ya watu, wakati mwingine kama [[Makisio ya Kisensa]]. [[Takwimu]] za sensa kwa kawaida hutumiwa kwa [[utafiti]], biashara ya [[masoko]], na mipango kama njia bora kwa msingi wa utafiti wa sampuli. Katika baadhi ya nchi, takwimu za sensa hutumiwa kwa kugawanya uwakilishi katika [[bunge]] la [[taifa]] (wakati mwingine kiutata - tazama mfano Utah v. Evans). Mstari 53: == Sensa za kale == [[Sensa za Misri]] inasemekana zilichukuliwa wakati wa utawala wa [[Farao]] kipindi cha [[3340 KK]] na [[3050 KK]]. Mojawapo ya sensa za kumbukumbu zlichukuliwa mnamo [[500 KK\|500]]-[[499 KK]] na [[majeshi]] ya [[Dola ya Kiajemi]] kwa ajili ya kutoa [[ruzuku]] ya ardhi, na madhumuni ya [[ushuru]]. <ref> Kuhrt, A. (1995) The Ancient Near East c. 3000-330BC Vol 2 Routledge, London. s. 695.</ref> Nchini [[India]], sensa zilifanyika katika [[Dola yala Mauryan]] kama ilivyoelezewa na [[Chanakya]] ~~kwenye~~ (c.[[350 KK\|350]]-[[283 KK]] hivi) kwenye ''[[Arthashastra]],'' ambayo ilishauri ukusanyaji wa takwimu za idadi ya watu kama hatua ya sera ya serikali kwa madhumuni ya ushuru. Ni ina maelezo ya mbinu za kufanya idadi ya watu, sensa ya uchumi na kilimo. <ref> [http://www.censusindia.gov.in/ Indian Sensa.]</ref> [[Roma]] ilifanya sensa ili kuamua [[kodi]] ~~(tazama [[Censor]] (Roma ya kale))~~. Neno 'sensa' asili yake ni Roma ya kale, linalotokana na neno la Kilatini 'censere', maana yake 'makisio'. Sensa ya Kirumi ilikuwa iliyoendelea zaidi kumbukumbu yoyote katika ulimwengu wa kale na ilikuwa na jukumu muhimu katika utawala wa Kirumi. Sensa ya Kirumi ulifanyika kila miaka mitano. Ilitoa rejista ya raia na mali zao ambayo majukumu yao na mapendeleo hivyo basi ikawezesha bahati zao kutajwa. Sensa kongwe duniani inatoka [[Uchina]] wakati wa [[Utawala wa Han]]. {{Citation needed\|date=Septemba 2007}} Kuchukuliwa machweo ya 2 BK, inachukuliwa na wasomi kuwa sahihi kabisa. {{Citation needed\|date=Septemba 2007}} Wakati huo kulikuwa na watu milioni 59.6 walioishi [[Han (jimbo)]] Uchina, idadi kubwa zaidi ya watu duniani. <ref> H. Yoon (1985). "An mapema Kichina wazo la mzunguko dynamisk mazingira", [[GeoJournal\|''GeoJournal'']] '''10''' (2), uk. 211-212.</ref> Sensa kongwe ya pili iliyohifadhiwa pia ilitoka Han, kutoka 140 AD, wakati watu kidogo tu zaidi ya milioni 48 walihesabiwa. Uhamiaji kwa wingi kuelekea kusini mwa Uchina kunaaminika kusababisha kushuka sana kwa hesabu hiyo. ~~Katika [[Zama]], [[Wakalifate]]~~Makhalifa walianza kufanya sensa za mara kwa mara punde tu baada ya kutengezwa, kwa kuanza na ile iliyoamrishwa na [[Rashidun wa pili]], [[Khalifa]], Umar. <ref>{{citation\|title=Population Census and Land Surveys under the Umayyads (41–132/661–750)\|first=Wadād\|last=al-Qādī1\|journal=Der Islam\|volume=83\|issue=2\|pages=341–416\|doi=10.1515/ISLAM.2006.015\|date=Julai 2008}}</ref> Sensa maarufu zaidi katika nyakati kongwe Ulaya ni [[Kitabu cha Domesday]], zilizofanyika 1086 na [[William wa kwanza wa Uingereza]] ili aweze kodi vizuri nchi aliyokuwa ameshinda. Mwaka 1183, sensa ilichukuliwa ya [[Ufalme wa Yerusalemu]], kujua idadi ya watu na kiasi cha fedha ambazo zingeweza kupatikana kupinga uvamizi wa [[Saladin]], ~~sultan~~sultani wa [[Misri]] na [[Syria]]. Njia ya kuvutia sana kurekodi habari za sensa ilitumika katika [[jimbo la Inka]] katika kanda ya [[Andinska]] kutoka karne ya 15 hadi [[Wahispania]] wakateka nchi yao. Wainka hawakuwa na lugha yoyote iliyoandikwa, lakini kumbukumbu zilizoandikwa habari zilizokusanywa wakati wa sensa habari nyingine za hesabu na vilevile takwimu zisizo za hesabu zilichukuliwa juu ya [[quipus]], masharti kutoka [[llama]] au nywele au pamba [[alpaca]] kamba pamoja na maadili mengine yakiwekwa kwa mfumo wa ukumi. Mstari 94: * [http://www.statsoft.com/textbook/ Vitabu vya masomo ya sensa mtandaoni.] {{Wayback\|url=http://www.statsoft.com/textbook/ \|date=20091214024341 }} * [https://plato.stanford.edu/entries/statistics/ Falsafa ya sensa.] {{Mbegu}} [[Jamii:Orodha]] [[Jamii:Demografia]]

Sensa : Tofauti kati ya masahihisho