Lugha za Kirumi : Tofauti kati ya masahihisho

 

'''Lugha za Kirumi''' ni [[lugha]] zilizotokana na [[Kilatini]] cha kale kilichokuwa moja kati ya lugha za [[Kihindi-Kiulaya]].

 

Kilatini kilikuwa lugha rasmi ya utawala, elimu na biashara katika [[Dola la Roma]] lililotawala maeneo ya [[Ulaya ya Kusini]], [[Ulaya ya Magharibi]], [[Afrika ya Kaskazini]] na [[Asia ya Magharibi]] kwa miaka mingi, hasa kati ya [[karne ya 1 KK]] na [[karne ya 5]] [[BK]].

 

Katika sehemu hizo zilijitokeza [[lahaja]] za pekee kulingana na lugha asilia za wenyeji. Baada ya kuporomoka kwa [[Dola la Roma la Magharibi]], lahaja hizo za Kilatini katika nchi mbalimbali ziliendelea kuchanganyikana na lugha hizo na zile za makabila ya [[Kijerumani]] yaliyoteka maeneo hayo yote na hatimaye zikawa lugha za pekee.

 

Lugha ambazo ni muhimi zaidi kama lugha za kitaifa ni:

* [[Kifaransa]]

* [[Kiromania]]

 

*[[Kikatalonia]] (català) ([[Hispania]], [[Ufaransa]] ya Kusini, [[Andorra]] na kwenye visiwa kadhaa za Mediteranea) - wasemaji 8,200,000

*[[Kioksitania]] (occitan) (kusini ya Ufaransa, milima ya [[Italia]] ya Kaskazini-Magharibi na bonde la Aran la Hispania)- wasemaji 2,800,000

*[[Kifriuli]] (furlan) (Italia Kaskazini-Mashariki: mkoa wa [[Friuli]]) - wasemaji 350,000

*[[Kirumanj]] (Rumantsch/Romontsch/Rumauntsch) (Jimbo la Graubünden, [[Uswisi]]) - wasemaji 27,000

 

Lugha za Kihispania, Kifaransa na Kireno zimesambaa duniani kwa sababu ni lugha kuu za nchi ambazo zilikuwa na makoloni mengi zikaacha lugha zao katika nchi nyingi hasa Kihispania ambacho ni lugha kuu ya [[Amerika]], [[Kireno]] ambacho ni lugha rasmi ya [[Brazili]] na nchi 5 za [[Afrika]] na Kifaransa ambacho ni lugha rasmi katika nchi nyingi za Afrika, Amerika visiwani na [[Kanada]].

 

 

Kiromania ni lugha rasmi ya [[Moldova]] pia, ingawa kwa jina la lahaja yake ya [[Kimoldova]].

<!-- interwiki -->

 

{{Link FA|hu}}

 

[[af:Romaanse tale]]

[[vls:Romaansche toaln]]

[[wa:Lingaedjes romans]]

[[zh:罗曼语族]]

[[zh-min-nan:Romance gí-giân]]