Usawa wa kijinsia : Tofauti kati ya masahihisho

Content deleted Content added
No edit summary
Mstari 1:
{{mergefrom|Usawa wa Kijinsia|date=July 2010}}
 
[[File:Igualtat de sexes.svg|thumb|KwaIshara ujumla ishara kwaya usawa wa kijinsia]]
'''Usawa wa kijinsia''' ni lengo la kuleta [[usawa]] katikakati ya [[jinsia]] zote, kutokana na imani(belief) kuwa kuna udhalimu[[dhuluma]] mbalimbali waza jinsia moja dhidi ya nyingine.
 
Mashirika ya Dunia yamefafanua usawaUsawa wa kijinsia ikihusianaunahusiana na [[haki za binadamu]], hasa [[haki za wanawake]] na [[maendeleo]] ya kiuchumiki[[uchumi]]. [[UNICEF]] inafafanua usawa wa kijinsia kama "kusawazisha uwanja wa kucheza kwa wasichana na [[wanawake]] kwa kuhakikisha kwamba watoto wote wana fursa sawa ya kuendeleza vipaji vyao".
 
Mfuko wa Idadi ya Watu yawa Umoja wa Mataifa (United Nations Population Fund) ilitangazaulitangaza usawa wa kijinsia "kwanza kabisa kama haki ya binadamu." Usawa wa kijinsia" ni mojawapo wa malengo ya mradi wa Milenia wa Umoja wa Mataifa , wa kumaliza umaskini ulimwenguni ifikapo mwaka wa 2015; mradi huu unadai, "Kila Lengo lina uhusiano wa moja kwa moja na haki za wanawake na jamii ambazo wanawake hawana haki sawa kama wanaume kamwe haziwezi kufanikisha maendeleo katika namna endelevu.
 
Hivyo basi, kukuza usawa wa kijinsia kunaonekana kama himizo kwa mafanikio makubwa ya kiuchumi. Kwa mfano, mataifa ya Kiarabu ambayo yanawanyima wanawake usawa wa kijinsia yalionywa katika ripoti iliyofadhiliwa na [[Umoja wa Mataifa]] mwaka wa 2008 kwamba kitendo hiki cha kuwanyima mamlaka wanawake ni kipengele muhimu kinachodhalilisha kurudi kwa mataifa haya katika nafasi ya kwanza ya viongozi wa dunia katika biashara, elimu na utamaduni.
 
== Angalia Pia ==
{{portal|Gender studies}}
 
 
===Masuala jumla===
 
*Complementarianism
*Egalitarianism
*Kusawazisha masuala ya jinsia
*Haki sawa ya ulinzi
*Utofauti wa kijinsia
 
 
 
===Masuala maalum===
*Imani ya Bahá'í na usawa wa kijinsia
*Shughuli za kiuchumi za Mwanamke
*Elimu kwa mtoto wa kike
*Usawa wa kijinsia na mabadiliko ya hali ya hewa
*Usawa wa kijinsia (katika elimu)
*Elimu ya kuchanganya jinsia
*Ushuhuda wa Quaker wa Usawa
*Wanawake katika Uislamu
 
 
 
===Sheria===
 
*Warsha kuhusu utokomezaji wa aina zote za Ubaguzi Dhidi ya Wanawake au CEDAW(Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women ) (Umoja wa Mataifa, 1979)
*Kura ya maoni ya tendo ya Kideni ya Sheria ya uandamizi , 2009
*Sheria ya malipo ya usawa 1963 (Marekani)
*Rekebisho ya Usawa 2006 (Uingereza)
*Mswada ya Usawa (Uingereza)
*Katiba ya nchi za bara uropa kwa usawa wa wanawake na wanaume katika maisha ya kawaida.
*Jukumu la Usawa wa kijinsia nchini Scotland
*Rekebisho la kielimu la Usawa wa kijinsia (Taiwani)
*Rekebisho la Lilly Ledbetter kuhusu malipo sawa (Umoja wa Mataifa, 2009)
*Orodha ya kesi zinzohusu usawa wa kijinsia
*Marekebisho ya 1972 ya taji la IX la Mfumo wa Elimu ya 1972 (Marekani)
*Sheria za kiraia (India)
*Malalamishi ya Wanawake kwa Bunge (Ufaransa, 1789)
 
 
 
===Mashirika na Wizara===
 
*Wizara ya mambo ya Wanawake ya Afghan(Afghanistan)
*Kituo cha Maendeleo na Shughuli za Idadi
*Wakristo kwa Usawa wa Kibibilia
*Kamati ya Haki za Wanawake na Usawa wa Jinsia (Bunge la Ulay)
*Kamati ya nafasi sawa (Uingereza)
*Taasisi ya Ulaya ya Usawa wa Jinsia
*Kipimo cha Uwezeshaji wa kijinsia , kipimo ambacho hutumiwa na Umoja wa Mataifa
*Indeksi ya maendeleo kuhusiana na jinsia kipimo ambacho hutumiwa na Umoja wa Mataifa
*Ofisi ya Serikali ya Usawa (Uingereza)
*Kituo cha Kimataifa cha utafiti kwa wanwake
*Wizara ya kuunganisha na Usawa na Jinsia (Uswidi)
*Wizara ya Wanawake, Familia na Jamii ya Maendeleo (Malaysia)
*Tume ya Kitaifa ya Majukumu ya Wanawakewa Kifilipino (Philippines)
*Jumla E-Quality (Ujerumani)
 
 
 
===Mada Mengine yanayohusiana===
 
*Orodha ya machapisho muhimu katika sosholojia ya jinsia
*[[Siku ya Usawa wa wanawake
 
Usawa wa kijinsia ni mojawapo kati ya malengo ya "mradi wa Milenia" wa Umoja wa Mataifa unaotarajia kumaliza [[umaskini]] ulimwenguni ufikapo mwaka [[2015]]; mradi huo unadai, "Kila lengo linahusiana moja kwa moja na haki za wanawake, na [[jamii]] ambamo wanawake hawana [[haki]] sawa kama za [[wanaume]] kamwe haziwezi kufanikisha maendeleo kwa namna endelevu".
 
Hivyo basi, kukuza usawa wa kijinsia kunaonekana kama himizo kwa mafanikio makubwa ya kiuchumiuchumi. Kwa mfano, [[Waarabu|mataifa ya Kiarabu]] ambayo yanawanyima wanawake usawa wa kijinsia yalionywa katika ripoti iliyofadhiliwa na [[Umoja wa Mataifa]] mwaka wa [[2008]] kwamba kitendo hiki cha kuwanyima mamlaka wanawake ni kipengele muhimu kinachodhalilisha kurudi kwa mataifa haya katika nafasi ya kwanza ya viongoziuongozi wa [[dunia]] katika [[biashara]], [[elimu]] na [[utamaduni]].
 
== Marejeo ==
{{reflist}}
*{{cite journal |author=Dennis O'Brien |title=Gender gap clues |journal=Baltimore Sun |year=May 30, 2008 |url=http://www.baltimoresun.com/news/nation/bal-te.gender30may30,0,4246291,full.story}}
 
*Victor de Munck & [[Andrey Korotayev]] [http://ccr.sagepub.com/content/33/3/265.abstract Usawa wa kijinsia na Upendo wa Kiromantic ]
 
== Viungo vya nje ==
 
*[http://www.HillarysVillage.net HillarysVillage,] jukwaa kwa wanawake, wachache, wanachama wa jumuiya ya mashoga na wale ambao ni Wanyonge.
*[http://uk.oneworld.net/guides/gender The OneWorld Guide to Gender Equality]
*[http://www.un.org/womenwatch WomenWatch,] Mtandao wa Internet wa Umoja wa Mataifa wa Usawa wa Jinsia na Uwezeshaji wa Wanawake
*[http://www.undp.org/women/ Uwezeshaji wa Wanawake]TimuyaTimu ya Kijinsia ya Mpango wa Maendeleo ya Umoja wa Mataifa
*[http://www.oecd.org/dac/gender GENDERNET,] jukwaaJukwaa la kimataifa la wataalamwataalamU wa jinsia wanaosaidia usawa wa kijinsia. Ushirikiano wa Maendeleo ya Ukurugenzi wa [[Shirika]] la [[Ushirikiano wa Kiuchumi na Maendeleo]]
*[http://www.oecd.org/dev/gender Jinsia katika kituo cha kendeleza cha OECD ], shughuliShughuli za kijinsia katika kituo cha OECD.
*[http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/TOPICS/EXTGENDER/0,,menuPK:336874~pagePK:149018~piPK:149093~theSitePK:336868,00.html Usawa wa kijinsia kama Smart Economics] Benki ya Dunia
*[http://www.thelocal.se/guides/equality/Equality+in+Sweden/ The Local] usawaUsawa wa kijinsia katika Uswidi (Mkusanyiko wa habari)
*[http://www.womencandoit.no Women Can Do It!]
*[http://www.ihatesexism.com/ Sexism Discussion Group]
*[http://ccr.sagepub.com/content/33/3/265.abstract Usawa wa kijinsia na Upendo wa Kiromantic ]
*[http://www.mdgmonitor.org/map.cfm?goal=&indicator=&cd= Usawa wa kijinsia unaofuata]
*[http://uk.oneworld.net/guides/gender The OneWorld Guide to Gender Equality]
 
 
{{Template group
|list =
{{Feminism}}
{{Discrimination}}
{{Masculism}}
}}
 
 
*Usawa wa kijinsia
*Malengo ya Maendeleo ya Milenia
 
[[Category:Jinsia]]
[[Category:SaikolojiaElimu Jamii]]
[[Jamii:Sheria]]
 
[[bg:Равенство между половете]]