Wikipedia : Tofauti kati ya masahihisho

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Mstari 24:
}}
 
'' 'Wikipedia''' ({{IpacIPAc-katika en| redio audio= swEn-uk-Wikipedia.ogg | ˌ | W w| ɪ | k | ɨ | ˈ| p | i ː | d | i | ə}} auor {{ IpacIPAc-katika en| redio audio= swen-us-Wikipedia.ogg | ˌ | W w| ɪ | k | Mimi i| ˈ| p | i ː | d | i | ə}} {{Respell respell| WIK | i | PEE | dee-ə }}) niis a [[shirikishicollaborative editing |collaboratively Ilihaririwa pamojaedited]], [[lugha nyingi multilingualism| Multilingualmultilingual]], [[Bure ContentFree content| burefree]] [[Internet Encyclopediaencyclopedia]] mkonosupported naby mashirikathe yasiyo ya faida lengonon-profit [[Wikimedia Foundation]]. MilioniWikipedia's 26 Wikipediamillion makalaarticles katikain lugha286 286languages, ikiwa ni pamojaincluding {{srlink | Wikipedia:Size Ukubwa waof Wikipedia | zaidiover {{# expr: 0.1 * sakafufloor (NUMBEROFARTICLES {{ANUMBEROFARTICLES:R}} / 100,000100000)}} million}} katikain Mthe [[English Wikipedia ya Kiingereza]], zilizoandikwaare kwawritten kushirikianacollaboratively naby [[WikipediaCommunity ya Jamiiof Wikipedia| kujitoleavolunteers]] katikaaround duniathe world. KaribuAlmost woteall waof makalaits yakearticles inawezacan kuwabe mwishoedited naby mtuanyone yeyotewith naaccess upatikanajito wathe tovutisite. <ref Namename=anyone/> NiIt has become the imekuwalargest kubwaand namost maarufupopular ujumlageneral [[rejeareference kitabuwork]] kwenyeon mtandao,the Internet,<filename>ref name="AlexaStats" ref = /> <ref name=Tancer/> <ref jina name= Woodson / > <ref name="AlexaTop500" /> <ref> {{wanaelezeacite web|url=http://www.comscore.com/Insights/Press_Releases/2012/9/comScore_Media_Metrix_Ranks_Top_50_US_Web_Properties_for_August_201|title=comScore MMX vyeoRanks mali Juu WebTop 50 katikaU.S. MarekaniWeb kwaProperties ajilifor ya AgostiAugust 2012 | publisher = comScore | Tarehe date= Septemba 12, September 2012 | accessdate = 6 FebruariFebruary 2013}} </ ref> sitaranking kubwasixth katiglobally yaamong maeneoall yotewebsites yaon [[Alexa mtandao Internet| Alexa]] naand kuwahaving naan wastaniestimated wa365 wasomajimillion milionireaders 365 duniani koteworldwide. <ref name="AlexaStats" /> <ref name="365M" />
'''Wikipedia''' ni [[kamusi elezo]] huru ya [[lugha]] nyingi katika [[mtandao]]. Inatumia taratibu wa [[wikiwiki]]. Ni bure kabisa, na inaweza kusomwa, kuandikwa, na kuhaririwa na mtu yeyote, popote pale. Yaani kila mtu anaweza kuchangia makala au kuwa na uhuru wa kuboresha makala zilizopo kwa kuzihariri. Kamusi hii inajengwa kwa utaratibu huria ambao umejengwa juu ya falsafa ya ushirikiano inayokuwa kwa kasi. Falsafa hii inaonekana katika vuguvugu la [[programu huria ya tarakilishi]], [[mikutano huria]], [[demokrasia huria]], n.k .Wikipedia inaweza kusomewa pia nje ya mtandaoni kwa kutumia programu huria ya [[Kiwix]].
== Historia ==
Wikipedia ilianzishwa kwa [[Kiingereza]] mwezi wa kwanza mwaka [[2001]]. Mwaka [[2003]] kamusi elezo hii ilianzishwa katika lugha ya [[Kiswahili]].ilizinduliwa rasmi tarehe 15 Januari 2001 na [[Jimmy Wales]] na [[Larry Sanger]] <ref name="MiliardWho" /> Sanger aliunda jina'' [[wikt: Wikipedia | Wikipedia]] '. '<ref>'' Jinsi mimi kuanza Wikipedia.'' Mada na Larry Sanger </ ref> ni [[suitcase]] ya'''' '[[wiki]]''''' (aina ya tovuti shirikishi ya [[Hawaiian lugha | Hawaiian]] . neno'' [[Wikt: # Hawaiian wiki | wiki]]'', ambayo ina maana ya "kufunga") <ref> "wiki" katika kamusi ya Hawaiian, toleo upya na kupanua, Chuo Kikuu cha Hawaii Press, 1986 </ ref> na [[elezo | encyclopaedic'''' 'pedia''''']].
Wikipedia ya kuondoka kutoka ujenzi mtaalam inayotokana ya mtindo elezo na uwepo wa kiasi kikubwa cha bidhaa za kitaaluma imepokea kipaumbele katika magazeti. Mwaka 2006,'' Muda'' gazeti nafasi ya Wikipedia kushiriki katika ukuaji wa haraka wa kushirikiana hewani na mwingiliano na mamilioni ya watu duniani kote, pamoja na [[YouTube]], [[MySpace ]] na [[Facebook]]. <ref name="Time2006" /> Wikipedia pia imekuwa kusifiwa kama chanzo cha habari kwa sababu ya makala kuhusiana na kuvunja habari mara nyingi ni haraka updated. <ref name="Dee" /> <ref name="Lih" /> <ref> {{wanaelezea mtandao | url = http://www.wired.com/playbook/2012/08/how-wikipedia-won- Olimpiki-dhahabu / | title = Jinsi Wikipedia alishinda dhahabu ya Olimpiki | mwandishi = Mossop, Brian | kazi = [[Wired (gazeti) | Wired]] | tarehe = Agosti 10, 2012 | accessdate = 2012/07/05} } </ ref>
 
Wikipedia was launched on January 15, 2001, by [[Jimmy Wales]] and [[Larry Sanger]].<ref name="MiliardWho" /> Sanger coined the name ''[[wikt:Wikipedia|Wikipedia]]'',<ref>''How I started Wikipedia''. Presentation by Larry Sanger.</ref> which is a [[portmanteau]] of '''''[[wiki]]''''' (a type of collaborative website, from the [[Hawaiian language|Hawaiian]] word ''[[Wikt:wiki#Hawaiian|wiki]]'', meaning "quick")<ref>"wiki" in the Hawaiian Dictionary, Revised and Enlarged Edition, University of Hawaii Press, 1986</ref> and [[encyclopedia|''encyclo'''pedia''''']].
uwazi wa Wikipedia imesababisha matatizo mbalimbali, kama vile ubora wa kuandika, <ref> {{wanaelezea mtandao | url = https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:About | title = Wikipedia: Kuhusu - Wikipedia, kamusi elezo huru | publisher = Wikipedia ya Kiingereza | accessdate = 2012/07/05}} </ ref> kiasi cha [[Wikipedia uharibifu | vandalism]] <ref name="MIT_IBM_study" /> <filename> ref = "CreatingDestroyingAndRestoringValue" /> na usahihi. Baadhi ya vitu vyenye Unverified habari au haiendani <ref name="DeathByWikipedia" /> kama utafiti uliofanywa mwaka 2005 katika'' [[Nature (jarida) | Hali]]'' uilionyesha makala ambayo kisayansi, ikilinganishwa kuja karibu na kiwango cha usahihi'' [[Encyclopaedia Britannica]]'' na alikuwa na kiwango sawa ya "makosa makubwa" <ref name="GilesJ2005Internet" />'''' Britannica alisema kuwa mbinu na hitimisho utafiti lilikuwa la kiujanja, <Jina Kumb. = "Corporate.britannica.com" /> lakini'' Hali'' alijibu hii refutation wote majibu rasmi kwa andiko hatua-kwa-hatua ya Britannica'' aina'' 's kuu pingamizi. <filename> ref = "com."> {{wanaelezea mtandao | kazi = Nature | url = http://www.nature.com/nature/britannica/index.html | title = majibu ya asili kwa Encyclopaedia Britannica | tarehe = Machi 30, 2006 | accessdate = 2012 -03-19}} </ ref>
Wikipedia's departure from the expert-driven style of encyclopedia building and the presence of a large body of unacademic content have received extensive attention in print media. In 2006, ''Time'' magazine recognized Wikipedia's participation in the rapid growth of online collaboration and interaction by millions of people around the world, in addition to [[YouTube]], [[MySpace]], and [[Facebook]].<ref name="Time2006" /> Wikipedia has also been praised as a news source due to articles related to breaking news often being rapidly updated.<ref name="Dee" /><ref name="Lih" /><ref>{{cite web|url=http://www.wired.com/playbook/2012/08/how-wikipedia-won-olympic-gold/ |title=How Wikipedia Won Olympic Gold |author=Mossop, Brian |work=[[Wired (magazine)|Wired]] |date=August 10, 2012 |accessdate=2012-07-05}}</ref>
{{TOC kikomo | 3}}
 
uwaziThe waopen nature of Wikipedia imesababishahas matatizoled mbalimbalito various concerns, kamasuch vileas uborathe waquality kuandika,of writing,<ref> {{wanaelezea mtandaocite web| url = https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:About | title = Wikipedia:About Kuhusu - Wikipedia, kamusithe elezofree huruencyclopedia | publisher =English Wikipedia ya Kiingereza | accessdate = 2012/-07/-05}} </ ref> kiasithe chaamount of [[WikipediaVandalism uharibifuon Wikipedia| vandalism]] <ref name="MIT_IBM_study" /> <filename> ref name= "CreatingDestroyingAndRestoringValue" /> naand usahihi.the Baadhiaccuracy yaof vituinformation. vyenyeSome Unverifiedarticles habaricontain auunverified haiendanior inconsistent information,<ref name="DeathByWikipedia" /> kamathough utafitia uliofanywa2005 mwakainvestigation 2005in katika'' [[Nature (jaridajournal) | HaliNature]]'' uilionyeshashowed makalathat ambayothe kisayansi,science articles they compared came ikilinganishwaclose kujato kaributhe nalevel kiwangoof chaaccuracy of usahihi'' [[EncyclopaediaEncyclopædia Britannica]]'' naand alikuwahad naa kiwangosimilar sawarate yaof "makosaserious makubwaerrors" .<ref name="GilesJ2005Internet" /> ''Britannica'' Britannicareplied alisemathat kuwathe mbinustudy's namethodology hitimishoand utafiticonclusions lilikuwawere la kiujanjaflawed, <Jina Kumb.ref name= "Corporatecorporate.britannica.com" /> lakinibut '' HaliNature'' alijibureacted hiito this refutation wotewith both a majibuformal rasmiresponse kwaand andikoa hatuapoint-kwaby-hatuapoint yarebuttal of Britannica'' ainaBritannica'' 's kuumain pingamiziobjections. <filename> ref name= "nature.com."> {{wanaelezea mtandaocite web| kazi work= Nature | url = http://www.nature.com/nature/britannica/index.html | title =Nature's majiburesponses ya asili kwato Encyclopaedia Britannica | tarehe date= MachiMarch 30, 2006 | accessdate = 2012 -03-19}} </ ref>
{{TOC kikomo limit| 3}}
 
==Hali==