Isilandi : Tofauti kati ya masahihisho

|leader_names =[[Ólafur Ragnar Grímsson]] <br /> [[JóhannaSigmundur SigurðardóttirDavíð Gunnlaugsson]]

|leader_name2 = <!-- Halldór resigned yesterday -->

|population_estimate = 297325,139 <!--UN Common Database 2006 estimate-->671

|population_density =23.891

|population_densitymi² = 7.466 <!-- Do not remove per [[WP:MOSNUM]] -->

|population_density_rank = ya 222235

'''Iceland''' (pia: '''''Aisilandi''''', '''''Isilandi'''''; Kiiceland: "Nchi ya barafu") ni nchi ya [[Ulaya]] kwenye [[kisiwa]] cha [[Bahari ya Atlantiki]] ya kaskazini. Iko [[km]] 300 kutoka [[Greenland]] upande wa magharibi na km 1000 kutoka [[Norwei]] upande wa mashariki.

Eneo lake ni km² 103,000 lakini idadi ya watu ni laki tatu pekee.

Ingawa Iceland siosi sehemu ya [[rasi ya Skandinavia]], inahesabiwa kati ya nchi za [[Skandinavia]].

Watu wa Iceland karibu wote ni Wa[[skandinavia]]. [[Lugha ya Kiiceland]] bado inafanana sana na ile ya [[Kinorwei]] cha kale kilicholetwa kisiwani na wakazi wa kwanza miaka 1000 iliyopita. Watu bado wanaeleweawanaelewa mashairima[[shairi]] yaliyotunzwa tangu zamani ile.

Karibu Waiceland wotewengi (75%) ni [[Wakristo Waluteri.]] [[Walutheri]]. Kanisa la Kiluteri]]kitaifa la Kilutheri ni [[dini rasmi]] ya nchi. KunaWakristo piawa [[madhehebu]] mengine, kama vile [[Wakatoliki]], wachachewanafikia na12%. Kuna wafuasi wachache sana wa [[imani]] nyingine mbalimbali.

Iceland iko mbali na [[bara]] zala [[Ulaya]] na la [[Amerika]] tena katika [[mazingira]] ya [[baridi]]. Inaaminika haikuwa na watu kabisa hadi mwaka [[800]] [[BK]]. [[Wataalamu]] hawakubaliani kama ni mabahariama[[baharia]] kutoka [[Norwei]] au [[Ueire]] waliobahatika kufika kisiwani na kujenga makao ya kwanza.

Hakika waliofika wengi kidogo walikuwa Wa[[vikingWaviking]] au Wa[[norwei]] wa kale katika [[karne ya 9 BK]]. Kama Waeire walikuwepo walifukuzwa au kuwa sehemu za Waviking. Mtu wa kwanza aliyekumbukwa kwa jina alikuwa [[Flóki Vilgerðarson]].

Waviking waliofika walikuja pamoja na [[familia]] na [[watumishi]] au [[watumwa]] wao. Mnamo mwaka [[930]] BK machifuma[[chifu]] na wasimamizi wa familia zilizokuwepo walipatana kuhusu aina ya [[katiba]] kwa Iceland. Walianzisha [[bunge]] yala [[Althing]]. IlikuwaUlikuwa mkutano wa watu 36 walioitwa "Godi" wakiwa na cheo cha kuunganisha madaraka ya [[chifu]], [[hakimu]] na [[kuhani]]. Utaratibu huu wa kuwa na bunge umeendelea hadi leo bila kusimama. Hivyo Iceland ni nchi ya pekee amabakoambako utaratibu wa kidemokrasiaki[[demokrasia]] wa kale umeendelea wakati katika nchi za Ulaya nafasi ya wafalme au watawala wengine iliongezeka na kumeza [[haki]] zote za watu wa kawaida.

Mwaka [[985]] Mwiceland aligundua njia ya kufika [[Greenland]] na baadaye [[Amerika ya Kaskazini]]. Mviking mmoja kwa jina "[[Erik Mwekundu]]" alifukuzwa kisiwani kwa sababu alikuwa [[mwuaji]]. Alielekea magharibi kwa [[jahazi]] yake na kufika kwanza Greenland halafu [[pwani]] laya [[Kanada]] ya leo. Aliita bara jipya "nchi ya [[mzabibu]]" kwa sababu alikuta aina ya mizabibu isipokuwa bila matundama[[tunda]].

Tangu [[1262]] uhuru wa Iceland ilikwishaulikwisha kwa sababu viongozi walijiunga na [[Ufalme wa Norwei]]. Iceland iliendelea kuwa na bunge lake na madaraka mbalimbali - hasa kwa sababu [[usafiri]] uliendelea kuwa vigumumgumu - lakini mabwana wakuu walikuwa sasa waalmewafalme wa Skandinavia, kwanza Wanorwei, baadaye Wa[[denmark]].

Mwaka [[1918]] [[Denmark]] ilirudisha madaraka yote ya serikali kwa Waiceland wenyewe isipokuwa mfalme wa Denmark aliendelea kama Mkuu wa nchi.

Wakati wa [[Vita Kuu ya Dunia ya Pili]] Denmark ilivamiwa na [[Ujerumani]] na Althing iliamua ya kwamba kuanzia sasa kisiwa kitajitawala kabisa. Mwaka [[1944]] Iceland ilipata uhuru kamili.

Baada ya vita Iceland ilikuwa nchi mwanachama ya [[NATO]] lakini haina wanajeshi hadi leo. Ilifanya [[mkataba]] na [[Marekani]] ya kuwa Waamerika wanapewa haki ya kutumia kituo cha ndege kisiwani na kwa upande mwingine wanaahidi kutetea Iceland.

Hadi leo Waiceland hawana majina ya pili au ya familia. Kila [[mtoto]] anapewa jina lake la kwanza halafu jina la [[baba]] - wakati mwingine pia jina la [[mama]]. Kama mto ni wa kiume "-son" (=mwana) itaongezwa, kama ni binti "-dottir" (binti).

Kwa mfano [[mwimbaji]] wa kikemashuhuri wa Iceland mashuhurikike [[Björk Guðmundsdóttir]] alipewa jina la "Björk". Baba yake alikuwa Guðmund hivyo anatumia jina hili pamoja na "-dottir": Guðmundsdottir: "Björk binti wa Guðmund". Kama mwenyewe atamzaa [[binti]] anaweza kuitwa "Björkdottir" lakini mara nyingi jina la baba hutumiwa. [[Wanawake]] waneendelea na jina hili, hawachihawaliachi wakati wa kuolewa.

[[Reykjavík]] ni [[mji mkuu]] wa Iceland pia [[bandari]] kubwa na [[kitovu]] cha kiuchumi[[uchumi]] na kiutamaduni[[utamaduni]] wa nchi.

[[Picha:FlightOverVatnajoekull.jpg|120px|thumb|left|Vatnajökull ni [[barafuto]] kubwa kabisa ya Ulaya]]

Iceland ina asili ya kivolkenoki[[volkeno]]. Ni kisiwa kikubwa cha [[safu]] ya [[mgongo kati wa Atlantiki]] mahali ambako mabambama[[bamba]] ya [[bamba la Amerika ya Kaskazini|Amerika ya Kaskazini]] na [[bamba la Ulaya-Asia|Ulaya-Asia]] yanakutana. Kwa sababu hiihiyo kuna milima mengimingi, hasa [[volkeno]] ni nyingi.

Kwa ujumla [[hali ya hewa]] ni baridi na [[barafuto]] zinafunika sehemu kubwa ya nchi. Hasa [[nyanda za juu]] ni baridi mno, hivyo hakuna [[mimea]]. Karibu makazi yote ya watu ni karibu na pwani. Kusini ya kisiwa haikuwa baridi mno kwa sababu ya [[mkondo wa ghuba]] linaloendelea kusukuma maji ya ghuba la Mexiko hadi Atlantiki ya kaskazini. Mkondo huu unapofika Iceland si ya moto tena lakini vuguvugu kidogo hivyo inazuia baridi kali sana.