Paulo wa Tebe : Tofauti kati ya masahihisho

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Mstari 7:
[[15 Januari]].
 
==Maisha==
Chanzo cha habari kuhusu maisha yake ni kitabu cha [[Jeromu]], ''Vita Sanctii Pauli primi eremitae'', kilichoandikwa katika nusu ya pili ya karne IV.
 
Line 15 ⟶ 16:
Alipokaribia kufa alitembelewa na [[Antoni Abati]], akamuomba amzike amefunikwa joho alilopewa na [[Atanasi wa Aleksandria]].
 
==Vyanzo kwa Kiswahili==
== Bibliographia ==
 
* Misemo ya Mababa wa Jangwani (Apophthegmata Patrum) – tafsiri ya W. Ngowi, O.F.M.Cap. – ed. Salvatorianum – [[Morogoro]] [[2000]] –ISBN 0-264-66350-0
 
== Vyanzo kwa lugha nyingine==
 
AB – Analecta Bollandiana. Revue critique d’hagiographie, Bruxelles 1924 ss.
Line 87 ⟶ 92:
WS – Wiener Studien. Zeitschrift für Klassische Philologie, Patristik und lateinische Tradition, Wien 1879 ss.
 
==Marejeo==
Adamik T., The Influence of the Apocryphal Acts on Jerome’s Lives of Saints, in J.N. Bremmer (ed.), The Apocryphal Acts of John, Kampen 1995, pp. 171-182.
 
Amélineau E., Histoire des Monastères de la Basse-Égypte. Vie des Saints Paul, Antoine, Macaire, etc., Paris 1894.
 
Id., Monumenta pour servir à l’histoire de l’Égypte chrétienne. Histoire des Vies des Saints Paul, Antoine, Paris 1894.
 
Bastiaensen A.A.R., Jérôme hagiograph, in Hagiographies. Histoire international de la literature hagiographique latine et vernaculaire des origins à 1550, I, Turnhout 1994, pp. 97-123.
 
Bauer J.B., Novellistisches bei Hieronymus, Vita Pauli 3, in WS 74 (1961), pp. 130-137.
 
Bidez J. – Parmentier L., Deux versions greques inédites de la Vie de Paul de Thèbes publiées avec une introduction, Gand 1900.
 
Caliò G., Paolo di Tebe, eremita, santo, in Bibliotheca Sanctorum, a cura dell’Istituto Giovanni XXIII, X, Roma 1968, pp. 269-276.
 
Cavallera F., Paul de Thèbes et Paul d’Oxyrhynque, in «Revue d’ascétique et de mystique» 7 (1926), pp. 302-305.
 
Ceresa – Gastaldo A. (ed.), Gerolamo e la biografia letteraria, Genova 1989.
 
Cherf J.F., The latin manuscript tradition of the Vita Sancti Pauli, in W.A. Oldfather, Studies in the Texte Tradition of St. Jerome’s «Vitae Patrum», Urbana 1943, pp. 65-142.
 
Coleiro E., The Decay of the Empire an Fall of Rome in Saint Jerome’s Letters and Lives of the Hermits, in «Journal of the Faculty of Arts of the University of Malta» 1 (1957), pp. 49-57.
 
Id., St. Jerome’s Lives of Hermits, in VChr 11 (1957), pp. 161-178.
 
Cox-Miller P.C., Jerome’s Centaur. A Hyper-icon of the Desert, in JECS 4 (1996), pp. 209-233.
 
Dassmann E., Autobiographie in Hagiographie. Beobachtungen zu den Mönchsviten und einigen Nekrologen des Hieronymus, in «Anuario de Historia de la Iglesia» 8 (1999), pp. 109-124.
 
Decker J. de, Contribution à l’étude des vies de Saint Paul de Thèbes [= Recueil des travaux publiés par Faculté du Philosophie et Lettres de l’Université de Gand, 31], Gand 1905.
 
Degórski B., Pierwsza bibliografia św. Pawła z Teb, in «Jasna Góra» 3 (1985), nr 1, pp. 27-32.
 
Id., święty Paweł Pierwszy Pustelnik w świetle tekstów patrystycznych, in «Studia Claromontana» 6 (1985), pp. 110-144.
 
Id., Edizione critica della «Vita Sancti Pauli Primi Eremitae» di Girolamo, Institutum Patristicum «Augustinianum», Roma 1987.
 
Id., Najstarszy tekst «Vita S. Pauli Primi Eremitae» św. Hieronima, in VoxP 7 (1987), pp. 61-72.
Id., Najstarszy tekst «Vita S. Pauli Primi Eremitae» św. Hieronima, in VoxP 7 (1987), pp. 61-72.
Id., Un tardivo manoscritto di Cracovia contenente la «Vita Sancti Pauli Primi Eremitae» di San Girolamo, in VoxP 8 (1988), pp. 429-434.
 
Id., La «conlatio codicum» della «Vita S. Pauli Primi Eremitae» (dall’inizio del primo capitolo sino alle parole: «[...] incitata sunt studia» dello stesso capitolo), in «Dissertationes Paulinorum» 1 (1988), pp. 57-101.
 
Id., Uno dei più tardivi manoscritti contenenti la «Vita Sancti Pauli Primi Eremitae» di San Girolamo, VoxP 8 (1988), pp. 909-912.
 
Id., La «conlatio codicum» della «Vita S. Pauli Primi Eremitae» di Girolamo, dall’inizio del II capitolo sino alle parole: «[...] pro Christi nomine gladio percuti» dello stesso capitolo, in VoxP 9 (1989), pp. 839-866.
 
Id., La «conlatio codicum» della «Vita Sancti Pauli Primi Eremitae» di S. Girolamo dalle parole: «Amathas vero et Macarius» del primo capitolo sino alla fine dello stesso capitolo, in «Roczniki Teologiczno-Kanoniczne» 37 (1990), fasc. 4, pp. 119-162.
 
Id., La «conlatio codicum» della «Vita S. Pauli Primi Eremitae» di san Girolamo del II capitolo, dalle parole: «Verum hostis callidus» sino alle parole: «duo memoriae causa exempla», in VoxP 10 (1990), pp. 251-271.
 
Id., Index verborum «Vitae Beati Pauli Monachi Thebaei» a Sancto Hieronymo scriptae, in «Dissertationes Paulinorum» 4/2 (1991), pp. 59-88.
 
Id., La famiglia «I» della tradizione manoscritta della «Vita S. Pauli Primi Eremitae» di San Girolamo, in «Dissertationes Paulinorum» 5 (1992), pp. 5-24.
 
Id., La famiglia «Q» della tradizione manoscritta della «Vita S. Pauli Primi Eremitae» di San Girolamo, in «Dissertationes Paulinorum» 5 (1992), pp. 26-45.
 
Id., La famiglia «S» della tradizione manoscritta della «Vita Sancti Pauli Primi Eremitae» di San Girolamo, in «Dissertationes Paulinorum» 6 (1993), pp. 16-41.
 
Id., Epilogi «żywotów» mnichów IV wieku – retoryka i teologia, in «Dissertationes Paulinorum» 7 (1994), pp. 105-121.
 
Id., Gli epiloghi delle Vitae monastiche del IV secolo: fra retorica e teologia, in La narrativa cristiana antica: codici narrativi, strutture formali e schemi retorici. XXIII Incontro di studiosi dell’antichità cristiana, Roma, 5-7 maggio 1994, Istituto Patristico «Augustinianum» [= Studia Ephemeridis «Augustinianum», 50], Roma 1995, pp. 193-209.
 
Id., Le tematiche teologiche delle tre Vitae geronimiane, in M. Starowieyski (ed.), The Spirituality of Ancient Monasticism. Acts of the International Colloquium held in Cracow-Tyniec 16-19th November 1994. Specialized Contributions [= Pontificia Academia Theologica Cracoviensis, Facultas Theologica, Studia, IV/1], Tyniec – Cracow 1995, pp. 183-196.
 
Id., święty Hieronim i jego «żywoty» mnichów, in M. Starowieyski (ed.), Duchowość starożytnego monastycyzmu. Materiały z Międzynarodowej Sesji Naukowej, Kraków-Tyniec, 16-19 listopada 1994. Wykłady otwarte [= Pontificia Academia Theologica Cracoviensis, Facultas Theologica, Studia, IV/2], Tyniec – Kraków 1995, pp. 87-113.
 
Id., św. Hieronim. żywoty mnichów: Pawła, Hilariona, Malchusa [= źródła monastyczne, 10], Tyniec – Kraków 1995.
 
Id., L’insegnamento spirituale-monastico della Vita S. Pauli Primi Eremitae di san Girolamo, in VoxP 11-12 (1991-1992), pp. 157-170.
 
Id., Commento alla Vita S. Pauli Monachi Thebaei di san Girolamo, in «Dissertationes Paulinorum» 8 (1995), pp. 5-44.
 
Id., San Girolamo. Vite degli eremiti: Paolo, Ilarione, Malco [= CTP 126], Roma 1996.
 
Id., Un nuovo indizio per la datazione della Vita S. Pauli di Girolamo?, in E.A. Livingstone (ed.), Studia Patristica, XXXIII, Peeters, Leuven 1997, pp. 302-310.
 
Id., Wartość Hieronimowej Vita S. Pauli Primi Eremitae dla duchowości Zakonu Paulinów, in «Dissertationes Paulinorum» 10 (1997), pp. 81-110.
 
Id., św. Hieronim. żywot św. Pawła tebańskiego pustelnika, in Od fenomenu do fundamentu, Kraków 1999, pp. 183-217 (przedrukowane w: J. Pach, Z głębi pustyni [= Biblioteka «Niedzieli», 93], Częstochowa 2000, pp. 85-126).
 
Id., Przekaz łacińskich rękopisów Vita Sancti Pauli Primi Eremitae św. Hieronima [= Katolicki Uniwersytet Lubelski. Międzywydziałowy Zakład Badań nad Antykiem Chrześcijańskim], Lublin 2000.
 
Id., życie świętego Pawła Pierwszego Pustelnika w Vita S. Pauli Primi Eremitae św. Hieronima, in «Jasna Góra» 19 (2001), nr 1, pp. 9-11.
 
Id., Appunti per una ricostruzione dell’influsso della Vita S. Pauli Primi Eremitae sulla Vita S. Mariae Aegyptiacae, in M.F. Wiles – E.J. Yarnold (edd.), Studia Patristica, XXXV, Peeters, Leuven 2001, pp. 65-80.
 
Id., I manoscritti della Vita Sancti Pauli Primi Eremitae di san Girolamo conservati nella Biblioteca Apostolica Vaticana [= Katolicki Uniwersytet Lubelski. Międzywydziałowy Zakład Badań nad Antykiem Chrześcijaskim], Lublin 2005.
 
Id., Uno schizzo della tradizione manoscritta della Vita S. Pauli Primi Eremitae di san Girolamo, in «Dissertationes Paulinorum» 14 (2005), pp. 5-25.
 
Id., La natura del deserto nelle Vitae di san Girolamo, in La cultura scientifico-naturalistica nei Padri della Chiesa (I-V sec.). XXXV Incontro di studiosi dell’antichità cristiana, Roma, 4-6 maggio 2006, Istituto Patristico «Augustinianum» [= Studia Ephemeridis «Augustinianum», 101], Roma 2007, pp. 549-578.
 
Id., Els Remete Szent Pál szerzetesrendjének története Bartolomeo Bolesławski Paulina eremus cím mve alapján [= I protoplasti dell’Ordine dei Monaci di S. Paolo Primo Eremita secondo l’opera Paulina Eremus di B. Bolesławski], in Sarbak Gábor (ed.), Decus solitudinis. Pálos évszázadok [= Mveldéstörténeti Mhely. Rendtörténeti konferenciák, 4/1], Budapest 2007, pp. 107-120.
 
Id., Pavel Fivejskij, in Katoličeskaja Enciklopedija, III, Moskva 2007, coll. 1193-1194 [= Paolo di Tebe, in Enciclopedia Cattolica, III, Mosca 2007, coll. 1193-1994].
 
Id., I protoplasti paleocristiani dell’Ordine dei Monaci di San Paolo Primo Eremita secondo l’opera Paulina Eremus di Padre Bartolomeo Bolesławski, in VoxP 28 (2008), pp. 123-135.
 
Id., Anhang I [Edizione critica e traduzione polacca della Vita S. Pauli Primi Eremitae di san Girolamo, contenuta in G. Gyengyes, Decalogus de beato Paulo primo heremita, Cracoviae 1532], in S. widziński (ed.), Archivum Ordinis Sancti Pauli Primi Eremitae. Fontes IX, Coesfeld 2008, pp. 170-187.
 
Id., La tecnica di preparazione di un’edizione critica. Un caso esemplativo: la familia «Q» della tradizione manoscritta della Vita S. Pauli Primi Eremitae di san Girolamo, in M.M. Rossi – T. Rossi (edd.), Sanctitatis Causae. Motivi di santità e Cause di canonizzazione di alcuni maestri medioevali. In ricordo di Padre Louis-Jacques Bataillon, O.P. [= Studia Pontificiae Universitatis a S. Thoma Aquinate in Urbe. Studi 2008. Nuova serie, 12], Roma 2009, pp. 11-43.
 
Id., Anhang II [Edizione critica e traduzione polacca della Vita S. Pauli Primi Eremitae di san Girolamo, contenuta in Vita diui Pauli, Matthias Milcher librarius Budensis, Venetiis 1511], in S. widziński (ed.), Archivum Ordinis Sancti Pauli Primi Eremitae. Fontes X, Coesfeld 2009, pp. 144-157.
 
Id., I manoscritti della Vita Sancti Pauli Primi Eremitae di San Girolamo conservati nelle biblioteche di Roma (esclusa la Biblioteca Apostolica Vaticana) [= Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Instytut Badań nad Antykiem Chrześcijańskim], Lublin 2010.
 
Id., Stan badań nad Vita S. Pauli Primi Eremitae św. Hieronima, in S. widziński (ed.), Archivum Ordinis Sancti Pauli Primi Eremitae. Dissertationes V, Coesfeld 2010, pp. 161-222.
 
Id., I protoplasti dell’Ordine dei Monaci di S. Paolo Primo Eremita secondo l’opera Paulina Eremus di B. Bolesławski], in G. Sarbak (ed.), Der Paulinerorden. Geschichte – Geist – Kultur [= Mveldéstörténeti Mhely. Rendtörténeti konferenciák / Tagungen zur Ordensgeschichte, 4/2], Budapest 2010, pp. 79-92.
 
Id., I manoscritti della Vita Sancti Pauli Primi Eremitae di San Girolamo, conservati nelle biblioteche di Roma, che contengono testo incompleto dell’opera geronimiana o che si ispirano ad essa [= Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Ośrodek Badań nad Antykiem Chrześcijańskim], Lublin 2011.
 
Id., Kodeks Basilicanus A. 6 (alias E) a rodzina „Q” rękopiśmiennego przekazu Vita Sancti Pauli Primi Eremitae św. Hieronima, in VoxP 31 (2011), pp. 485-493.
 
Id., Paweł Pustelnik, Paweł z Teb, in Encyklopedia Katolicka, XV, Lublin 2011, col. 117.
 
Id., Dittico simbolico di “Silenzio” e “Parola” nelle Vitae geronimiane di Paolo e Ilarione, in «Angelicum» 89 (2012), pp. 49-64.
 
Id., Hieronymi historica et hagiographica. Vita Beati Pauli monachi Thebaei. Vita Hilarionis. Vita Malchi monachi captivi. Epistula praefatoria in Chronicis Eusebii Caesariensis. Chronicorum Eusebii Caesariensis continuatio. De viris inlustribus. In Regulae S. Pachomii versionem praefatio || Girolamo. Opere storiche e agiografiche. Vita di san Paolo, eremita di Tebe. Vita di Ilarione. Vita di Malco, l’eremita prigioniero. Prefazione alla traduzione delle Cronache di Eusebio di Cesarea. Continuazione delle Cronache di Eusebio di Cesarea. Gli uomini illustri. Prefazione alla traduzione della Regola di Pacomio [= Hieronymi opera, XV || Opere di Girolamo, XV], Città Nuova, Roma 2014 (564 pp.).
 
Delcorno C., La fortuna delle Vite geronimiane tra Medioevo e Umanesimo, in «Adamantius» 16 (2010), pp. 178-192.
 
Delehaye H., La personnalité historique de Saint Paul de Thèbes, in AB 44 (1926), pp. 64-69.
 
Id., Saint Paul de Thèbes, in Comptes rendu des séances de l’Académie des Inscriptions et Belles-Lettres, Paris 1926, pp. 27-28.
 
Fuhrmann M., Acta sincera S. Pauli Thebaei cognomento primi eremitae graeco-latina cum variantibus et notis variorum, Neustadt – Amsterdam 1760.
 
Id., Anonymi hungarici historia de translatione S. Pauli Thebaei, Budapest 1799.
 
Fuhrmann M., Die Mönchsgechichten des Hieronymus. Formexperimente der erzählenden Literatur, in Christianisme et forms littéraires de l’antiquité tardive en Occident [= Entretiens sur l’antiquité classique, 23], Genève 1977, pp. 41-99.
 
Id., Christen in der Wüste. Drei Hieronymus-Legenden, Zürich – München 1983.
 
González Marín S., Análisis literario de tres «Vitae» de San Jerónimo, in EClás 28 (1986), pp. 105-120.
Grandi G., Deserto, città e conflitti ecclesiastici nelle Vite di Gerolamo, in AnnSE 27 (2010), pp. 171-180.
 
Ead., Il problema del genere letterario delle Vite geronimiane: storia di una scelta ardita e vincente, in «Adamantius» 16 (2010), pp. 130-140.
 
Greschat K. – Tilly M. (edd.), Die Mönchsviten des heiligen Hieronymus, Wiesbaden 2009.
Gribomont J., Paolo di Tebe, santo, in DIP 6, col. 1101.
 
Hamblenne P., Traces de biographies grecques «païennes» dans la «Vita Pauli» de Jérôme?, in Cristianesimo Latino e cultura Greca sino al sec. IV. XXI Incontro di studiosi dell’antichità cristiana, Roma, 7-9 maggio 1992 [= Studia Ephemeridis «Augustinianum», 42], Roma 1993, pp. 211-234.
 
Harvey P.B., Saints and Satyrs: Jerome the scholar at work, in Ath 86 (1998), pp. 35-56.
 
Heimann D.F., Latin word order in the writings of St. Jerome, Vita Pauli, Vita Malchi, Vita Hilarionis, Ohio State University 1966.
 
Hendrikx E., Saint Jérôme en tant qu’hagiographe, in «La Ciudad de Dios» 181 (1968), pp. 661-667.
 
Hoelle Ph.Ch., Commentary on the Vita Pauli of St. Jerome, Ohio State University 1953.
 
Huber-Rebenich G., Hagiographic fiction as entertainment, in H. Hoffmann (ed.), Latin Fiction: the Latin Novel in Context, London – New York 1999, pp. 187-212.
 
Jameson H.C., The Value for Purpose of Textual Criticism of the Greek Version of Jerome’s Life of Malchus, in «Transactions and Procedings of the American Philological Association» 69 (1938), pp. 411-422.
 
Kötting B., Paulos von Theben, in Lexikon für Theologie und Kirche, VIII, Freiburg i. Br. 1963, col. 214.
 
Kech H., Hagiographie als christliche Unterhaltungsliteratur. Studien zum Phänomen des Erbaulichen anhand der Mönchsviten des hl. Hieronymus [= Göppinger Arbeiten zur Germanistik, 225], Göppingen 1977.
 
Kozik I.S., The first desert hero. St. Jerome’s Vita Pauli, Mount Vernon 1968.
 
Kugener M.-A., Saint Jérôme et la Vie de Paul de Thèbes, in ByZ 11 (1902), pp. 513-517.
 
Labriolle P. de, Vie de Paul de Thèbes et Vie d’Hilarion, par saint Jérôme [= Science et Religion. Études pour le temps présent, 436], Paris [s.d.].
 
Leclerc P., Antoine et Paul. Métamorphoses d’un héros, in Y.-M. Duval (ed.), Jérôme entre l’Occident et l’Orient. XVIe centenaire du depart de Saint Jérôme de Rome et de son installation en Bethléem, Paris 1988, pp. 267-282.
 
Leclerq H., Paul de Thèbes, in Dictionnaire d’archéologie chrétienne et de liturgie, XIII, Paris 1938, coll. 2700-2706.
 
Luck G., Die Form der Suetonischen Biographie und die frühen Heiligenviten, in Mullus. Festschrift Th. Klauser, Münster Westfalen 1964, pp. 230-241.
 
Mathon G., Paul de Thèbes, in Catholicisme, X, Paris 1985, coll. 922-923.
 
Mattioli G., San Paolo di Monti, Olbia 2011.
 
Menestrina G., Aspetti e problemi dell’agiografia geronimiana: le “Vitae” di Paolo, Malco e Ilarione, in A. Ceresa – Gastaldo (ed.), Biografia e agiografia nella letteratura cristiana antica e medievale, Bologna 1990, pp. 139-159.
 
Monachino V., Paolo di Tebe, in Enciclopedia Cattolica, IX, Città del Vaticano 1952, coll. 743-745.
 
Nau F., Le text grec orginal de la Vie de S. Paul de Thèbes, in AB 20 (1901), pp. 121-157.
 
Nehring P., Historia i retoryka w Vita Pauli primi Eremitae św. Hieronima, in Acta Universitatis Nicolai Copernici. Historia XXIX, Toruń 1996, pp. 108-119.
 
Pereira F., Vida de S. Paulo de Thebeas Primeiro Eremita, Lisbona 1903.
 
Id., A Vida de S. Paulo de Thebas Primeiro Eremita segundo a versão ethiopica, Coimbra 1904.
 
Perrone L., L’esegeta romanziere. Gerolamo, le Vite di Ilarione, Paolo e Malco e gli inizi dell’agiografia monastica, in «Adamantius» 16 (2010), pp. 125-129.
 
Perrone L. – Grandi G. (edd.), L’esegeta romanziere. Gerolamo, le Vite di Ilarione, Paolo e Malco e gli inizi dell’agiografia monastica [sez. monografica], in «Adamantius» 16 (2010), pp. 125-192.
 
Raczyński G., Vita di S. Paolo Primo Eremita, Roma 1941.
 
Rebenich S., Der Kirchenvater Hieronymus als Hagiograph: Die Vita s. Pauli primi eremitae, in K. Elm (ed.), Beträge zur Geschichte des Paulinerordens [= Berliner Historische Studien, 32], Berlin 2000, pp. 23-40.
 
Id., Inventing an Ascetic Hero: Jerome’s Life of Paul the First Hermit, in A. Cain – J. Lössl (edd.), Jerome of Stridon: Life, Writings and Legacy, Aldershot 2009, pp. 13-28.
 
Šubrt J., Bestiae Christum loquuntur. Mythological Creatures in Jerome’s Vita Pauli, in J. Nechutová (ed.), Druhý život antického mýtu, Brno 2004, pp. 58-63.
 
Id., Jeronýmovy vitae eremitarum jako zábavná literatura, in «Sambucus» 2 (2007), pp. 91-101.
 
Id., Hagiographic Romance: Novelistic Narrative Strategy in Jerome’s Lives of Saint Hermits (Abstract), in M.P. Futre et alii (edd.), ICAV IV. Crossroads in the Ancient Novel: Spaces, Frontiers, Intersections, Lisboa 2008, pp. 136-137.
 
Vallarsi D., Praefatio [alla Vita S. Pauli di san Girolamo], in PL 23, coll. 9-17.
 
Vogüé A. de, La «Vita Pauli» de saint Jérôme et sa datation. Examen d’un passage-clé (ch. 6), in G.J.M. Bartelink – A. Hilhorst – C.H. Kneepkens (edd.), Eulogia. Mélanges offerts à Antoon A.R. Bastiaensen à l’occasion de son soixante-cinquième anniversaire [= Instrumenta Patristica, 24], Steenbrugis 1991, pp. 395-406.
 
Wiśniewski R., Bestiae Christum loquuntur czyli o mieszkańcach pustyni i miasta w Vita Pauli świętego Hieronima, in T. Derda – E. Wipszycka (edd.), Chrześcijaństwo u schyłku starożytności. Studia źródłoznawcze, II, Kraków 1999, pp. 263-302.
 
Id., Bestiae Christum loquuntur ou des habitants du désert et de la ville dans la Vita Pauli de saint Jérôme, in «Augustinianum» 40 (2000), pp. 105-144.
 
{{mbegu-Mkristo}}
==Vyanzo kwa Kiswahili==
 
* Misemo ya Mababa wa Jangwani (Apophthegmata Patrum) – tafsiri ya W. Ngowi, O.F.M.Cap. – ed. Salvatorianum – [[Morogoro]] [[2000]] –ISBN 0-264-66350-0
 
[[Jamii:Waliozaliwa 230]]