Mosadi Seboko (alizaliwa Ramotswa, 7 Juni 1950[1]) ni Kgosikgolo wa Wabalete huko Botswana. Yeye ni kgosikgolo wa kwanza mwanamke katika historia ya Botswana.[2]

Maisha ya awali

hariri

Mosadi Seboko alizaliwa kilometre 30 (mi 19) Kusini mwa Gaborone. Jina lake Mosadi lina maana ya "mwanamke" kwa lugha ya Setswana, na alipewa jina la Kiingereza "Muriel".[2] Baba yake, Mokgosi III, alitarajia mtoto wa kiume awe mtoto wake mkubwa, lakini alipoona binti yake, alisema, "Vizuri, ni mwanamke. Nifanyeje? Ni mtoto wangu. Mwaka 1969, alihitimu kutoka chuo cha Moeding.[3] Miaka miwili baadaye, alikuwa msimamizi wa idara katika benki ya Barclay's .[3] Aliachana na ndoa yake ya miaka sita na mume wake mkatili mwaka wa 1978.[2]

Uwakilishi wa Ufalme

hariri

Ndugu wa Mosadi Seboko alikuwa kgosikgolo kutoka tarehe 1 Juni 1996 hadi 17 Juni 2001 alipofariki kutokana na ugonjwa.[3] Tumelo Seboko, mjomba wa Mosadi, alikuwa kgosikgolo wa muda kutoka tarehe 21 Juni 2001 hadi 7 Januari 2002. Mama na dada zake Mosadi walimhimiza awe kgosikgolo wa baadaye wakati huu, ambayo ingevunja historia ya wanaume pekee kuwa dikgosikgolo. Wakati wa kusakinishwa kwake, alifanya kazi kama meneja wa sakafu katika Century Office Supplies huko Broadhurst.[3] Mosadi alitegemea madai yake ya bogosi juu ya urithi wa kuzaliwa; kwa kuwa yeye alikuwa mzaliwa wa kwanza, anapaswa kuwa wa kwanza katika kuwa kgosikgolo.

Seboko alikuwa na wakosoaji wengi kwa sababu alikuwa mwanamke. Mjomba wake Tumelo alitaka Tsimane Mokgosi, binamu wa Mosadi, awe kgosikgolo badala yake, na wanachama wengine wa kgotla walijaribu kuchelewesha kusakinishwa kwake kwa kusema kwamba hakuwa na ujuzi wa kuongoza msako wa chui wa jadi au kushiriki katika sherehe ya kuleta mvua, ambayo yote yalikuwa muhimu kuthibitisha uhalali wa kgosikgolo. Mosadi alipinga hoja hizo, akisema kwamba mengi ya mila hizo zilipitwa na wakati wa Ukristo ulipokuja Botswana.

Kujiinua kwake kulikuwa mapinduzi kwa kuangusha mila ambapo wanawake waliruhusiwa tu kwenye kgotla (mkutano wa kijiji) ikiwa walikuwa wamealikwa na mwanaume. Aliingia ofisini tarehe 7 Januari 2002 na akawa kwenye Orodha ya Wenyeviti wa Ntlo ya Dikgosi. Alitawazwa tarehe 30 Agosti 2003 na kupokea zawadi ya jadi ya ng'ombe, na gari la Toyota pickup, mashine ya kuosha, mashine ya kunyunyizia, kompyuta, na printa. wa Ntlo ya Dikgosi tarehe 28 Februari 2002.[4] Wakati wa kutawazwa kwake, alibainisha mabadiliko ya kudumu ya kabila lake:

Mtindo wake wa uongozi ni wa kisasa ikilinganishwa na watangulizi wake wa kiume: yeye huzungumza waziwazi kuhusu mume wake mkatili, haki za kijinsia kwa wanawake, na tatizo linaloongezeka la HIV.[2] Wakosoaji wamemlaumu kwa "kulinda wanawake", lakini Mosadi Seboko alijibu kwamba badala yake yeye ni "mwenye hasira kwa wanawake [...] kwa kushindwa kudhibiti hali zao wenyewe zaidi".[2]

Tanbihi

hariri
  1. Lafraniere, Sharon (Desemba 11, 2004). "A Tribe in Botswana Follows a Leader Called Woman". The New York Times. Iliwekwa mnamo Mei 27, 2022.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 LaFraniere 2004.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 Soszynski 2002.
  4. BBC News 2003.

Marejeo

hariri
  Makala hii kuhusu mwanasiasa fulani bado ni mbegu.
Je, unajua kitu kuhusu Mosadi Seboko kama wasifu wake, habari za maisha au kazi yake?
Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa?
Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.