Nyigu-kekeo

Nyigu-kekeo
Chrysis smaragadula
Uainishaji wa kisayansi
Himaya: Animalia (Wanyama) Faila: Arthropoda (Wanyama wenye miguu yenye viungo) Nusufaila: Hexapoda (Wanyama wenye miguu sita) Ngeli: Insecta (Wadudu) Ngeli ya chini: Pterygota (Wadudu wenye mabawa) Oda: Hymenoptera (Wadudu wenye mabawa mangavu) Nusuoda: Apocrita (Hymenoptera wenye kiuno chembamba)
Ngazi za chini
Familia 5 zilizo na nyigu-kekeo; jenasi 9 katika Afrika ya Mashariki: Chrysididae Tyrner, 2007 Chrysis Linnaeus, 1761 Odontochrydium Brauns, 1928 Praestochrysis Linsenmaier, 1959 Primeuchroeus Linsenmaier, 1968 Stilbum Spinola, 1806 Trichrysis Lichtenstein, 1876 Crabronidae Latreille, 1802 Brachystegus Costa, 1859 Stizoides Guérin-Ménéville, 1844 Pompilidae Dahlbom, 1854 Ceropales Latreille, 1796 Sapygidae Dahlbom, 1854 Vespidae Antropov, 1995

Nyigu-kekeo (kutoka kwa Kiing. cuckoo wasps) ni nyigu waliotaga mayai yao katika viota vya nyigu wengine kama kekeo wanavyofanyia ndege wengine. Kuna makundi mbalimbali ya nyigu-kekeo. Familia iliyoenea zaidi na kuwa na spishi nyingi barani Afrika ni Chrysididae yenye spishi 55 katika Afrika ya Mashariki. Jenasi Ceropales ya familia Pompilidae ina spishi 10 za nyigu-kekeo katika Afrika ya Mashariki na kuna spishi 3 katika nusufamilia Bembicinae ya familia Crabronidae. Spishi nyingine za nyigu-kekeo hazitokei Afrika.

Maelezo

Kwa sababu nyigu hawa wako katika makundi mbalimbali ya kitaksonomia, haiwezekani kutoa maelezo ya wao wote pamoja. Tembelea kurasa maalum kwa habari zaidi. Hata hivyo, kwa ujumla, nyigu hawa huwa na kutikulo ngumu kuhimili mashambulizi ya mbuawa wao. Kwa sababu hiyo hiyo, wanaweza kuwa na marekebisho mengine. K.m. spishi za Chrysididae zinaweza kujiviringa katika tufe ili kulinda miguu yao na sehemu za chini za kichwa.

Kama jina lao linavyoonyesha, nyigu hawa wana tabia kama kekeo kwa maana kwamba wao pia hawajengi viota vyao wenyewe, lakini hutaga mayai kwenye viota vya nyigu wengine, kwa kawaida wapweke. Mara nyingi wanadusia spishi moja ya mdusiwa tu au spishi chache.

Spishi za Afrika ya Mashariki

Crabronidae Brachystegus nasutus Stizoides niger Stizoides persimilis Chrysididae Chrysis alternans Chrysis andromeda Chrysis angolensis Chrysis antennate Chrysis aurifascia Chrysis campanai Chrysis capitalis Chrysis cincta Chrysis delicatula Chrysis dira Chrysis heymonsi Chrysis jousseaumei Chrysis kenyana Chrysis laborans Chrysis laeta Chrysis laminata Chrysis lesnei Chrysis macrodon Chrysis maindroni Chrysis mandibularis Chrysis mediocris Chrysis munita Chrysis nasuta Chrysis nidicola Chrysis pachysoma Chrysis pachystoma Chrysis palliditarsis Chrysis plagiata Chrysis postscutellaris Chrysis rutilata Chrysis salamensis

Chrysis schoenherri Chrysis scutata Chrysis semifumata Chrysis tesserops Chrysis ugandae Chrysis ugandana Chrysis verudens Chrysis voiensis Chrysis zanzibarica Odontochrydium bicristatum Odontochrydium irregulare Odontomutilla inversa Praestochrysis clotho Praestochrysis gaullei Praestochrysis guineae Praestochrysis inops Praestochrysis leechi Praestochrysis nigromaculata Praestochrysis pentodontophora Praestochrysis septidens Primeuchroeus ghilianii Stilbum cyanurum Trichrysis eardleyi Trichrysis polinierii Pompilidae Ceropales africana Ceropales cribrata Ceropales dayi Ceropales ferrugo Ceropales kriechbaumeri Ceropales picta Ceropales punctulatus Ceropales sulciscutis Ceropales ruficollis Ceropales variolosus

Picha

• 
  Stizoides renicinctus
• 
  Stilbum cyanurum
• 
  Trichrysis cyanea
• 
  Ceropales maculata