Ananda Mohan Chakrabarty

Ananda Mohan Chakrabarty (Bengali: আনন্দমোহন চক্রবর্তী Ānandamōhan Cakrabartī), PhD (4 Aprili 1938 - 10 Jul 2020) alikuwa mtaalamu wa maikrobaiolojia, mwanasayansi, na mtafiti wa India, maarufu zaidi kwa kazi yake katika mageuzi ya moja kwa moja na jukumu lake katika kuendeleza viumbe vya maumbile kwa kutumia uhamisho wa plasmid wakati wa kufanya kazi katika GE, patent ambayo [] ilisababisha kesi ya Mahakama Kuu,

Maisha

Ananda (ambaye mara nyingi aliitwa "Al" na wanasayansi wenzake) Chakrabarty alizaliwa Sainthia mnamo tarehe 4 Aprili 1938. Alisoma katika Shule ya Sekondari ya Sainthia, Ramakrishna Mission Vidyamandira, na Chuo cha St. Xavier, Calcutta—kwa mpangilio huo—wakati wa masomo yake ya shahada ya kwanza. Profesa Chakrabarty alipata shahada yake ya uzamivu (PhD) kutoka Chuo Kikuu cha Calcutta huko Kolkata, Bengal Magharibi, mwaka wa 1965..

Kazi za Kisayansi

Profesa Chakrabarty aliunda kisayansi bakteria mpya aina ya Pseudomonas ("bakteria wanaokula mafuta") mwaka 1971 alipokuwa akifanya kazi katika Kituo cha Utafiti na Maendeleo cha General Electric Company huko Schenectady, New York.

Wakati huo, kulikuwa na spishi nne zinazojulikana za bakteria walioweza kumeng’enya mafuta, lakini walipoingizwa katika eneo la kumwagika kwa mafuta, walishindana wao kwa wao, hali iliyopunguza uwezo wao wa kumeng’enya mafuta ghafi. Jeni zinazohitajika kwa ajili ya kumeng’enya mafuta zilikuwa kwenye plasmidi, ambazo zingeweza kuhamishwa kati ya spishi. Kwa kutumia mionzi ya mwanga wa urujuani (UV) baada ya kuhamisha plasmidi, Profesa Chakrabarty aligundua mbinu ya kuunganisha maumbile kwa kutumia jeni hizo, na kuzifanya zikae mahali pamoja, na hatimaye kuzalisha bakteria mpya na thabiti (sasa unaitwa Pseudomonas putida) aliyekuwa na uwezo wa kula mafuta kwa kasi mara moja au mbili zaidi ikilinganishwa na spishi nne za awali za bakteria waliokula mafuta. Bakteria huyo mpya, ambaye Chakrabarty alimuita "bakteria anayetumia plasmidi nyingi za kumeng’enya hidrokarboni," aliweza kumeng’enya takribani theluthi mbili ya hidrokarboni zinazopatikana katika kumwagika kwa kawaida kwa mafuta.

Bakteria hao walivutia ulimwengu alipowasilisha ombi la kupata hatimiliki (patenti) — hatimiliki ya kwanza nchini Marekani kwa kiumbe kilichobadilishwa vinasaba. (Hatimiliki za aina ya utility nchini Marekani zilishawahi kutolewa kwa viumbe hai kabla, ikiwa ni pamoja na utamaduni wa bakteria safi mbili zilizotolewa hatimiliki na Louis Pasteur. Bakteria aliyebadilishwa na Chakrabarty alipewa hatimiliki Uingereza kabla ya hatimiliki ya Marekani kuidhinishwa.) Mwanzoni, alikataliwa kupata hatimiliki hiyo na Ofisi ya Hati Miliki kwa sababu kanuni za hati miliki zilionekana kuzuia hati miliki kwa viumbe hai. Mahakama ya Urekebishaji wa Hati Miliki ya Marekani ilibatilisha uamuzi huo kwa manufaa ya Chakrabarty, ikiandika:

...ukweli kwamba vijidudu ni viumbe hai hauna umuhimu wa kisheria kwa madhumuni ya sheria ya hati miliki.

Sidney A. Diamond, Kamishna wa Hati Miliki na Alama za Biashara, alikata rufaa kwa Mahakama Kuu. Kesi hiyo ilisikilizwa tarehe 17 Machi 1980 na uamuzi ukatolewa tarehe 16 Juni 1980. Hatimiliki hiyo ilitolewa na Mahakama Kuu ya Marekani (Diamond v. Chakrabarty) kwa uamuzi wa 5–4, ilipotamka:

Kiumbe hai kilichotengenezwa na binadamu ni kitu kinachoweza kupata hati miliki kwa mujibu wa [Kichwa 35 U.S.C.] 101. Kiumbe cha mlalamikiwa kinafaa kama "utengenezaji" au "muundo wa vitu" chini ya sheria hiyo.

Utafiti wa kihistoria wa Profesa Chakrabarty tangu wakati huo umetoa njia kwa hati miliki nyingi za vijidudu vilivyobadilishwa vinasaba na viumbe hai vingine, na kumfanya apate umaarufu mkubwa duniani.

Kazi za Mwisho

Maabara yake ilichunguza nafasi ya protini za bakteria aina ya cupredoxins na cytochromes katika kupunguza saratani na kusimamisha mzunguko wa seli. Protini hizi zilijulikana awali kwa ushiriki wao katika usafirishaji wa elektroni wa bakteria. Alitenga protini ya bakteria, azurin, yenye uwezo wa kupambana na saratani. Aliongeza wigo wa kazi za maabara yake kujumuisha spishi nyingi za kibiolojia kama vile Neisseria, Plasmodia, na Acidithiobacillus ferrooxidans.

Mwaka 2001, Profesa Chakrabarty alianzisha kampuni, CDG Therapeutics (iliyoundwa Delaware), inayoshikilia taarifa za hakimiliki zinazohusu hati miliki tano zilizotokana na kazi zake katika Chuo Kikuu cha Illinois huko Chicago. Chuo Kikuu cha Illinois kinamiliki haki za hati miliki hizo lakini kimetoa leseni ya kipekee kwa CDG Therapeutics.

Mwaka 2008, alianzisha kampuni nyingine ya kugundua dawa, Amrita Therapeutics Ltd., iliyosajiliwa Ahmedabad, Gujarat, ili kuendeleza tiba, chanjo, na vipimo dhidi ya saratani na/au vitisho vingine vikubwa vya afya vya umma vinavyotokana na bidhaa za bakteria zilizopo katika mwili wa binadamu. Kampuni hiyo ilipata ufadhili wa awali mwishoni mwa mwaka 2008 kutoka Gujarat Venture Finance Limited, na baadaye ilipata ruzuku ya programu ya utafiti ya miaka miwili mwaka 2010 kutoka Idara ya Teknolojia ya Bioteknolojia ya India kupitia Programu ya Uendelezaji wa Bioteknolojia (BIPP).

Kazi ya Kitaaluma

Chakrabarty alikuwa Profesa Mashuhuri wa Chuo Kikuu katika Idara ya Microbiology na Immunology katika Chuo cha Tiba cha Chuo Kikuu cha Illinois huko Chicago. Profesa Chakrabarty amekuwa mshauri wa majaji, serikali, na Umoja wa Mataifa. Kama mmoja wa wanachama waasisi wa kamati ya Shirika la Maendeleo ya Viwanda la Umoja wa Mataifa iliyopendekeza kuanzishwa kwa Kituo cha Kimataifa cha Uhandisi wa Vinasaba na Bioteknolojia, amekuwa mwanachama wa Baraza la Washauri wa Sayansi tangu wakati huo.

Ametumikia serikali ya Marekani kama mwanachama wa Sehemu za Mafunzo za NIH, mwanachama wa Bodi ya Biolojia ya Chuo cha Taifa cha Sayansi, na Kamati ya Bioteknolojia ya Baraza la Kitaifa la Utafiti.

Ametumikia Taasisi ya Mazingira ya Stockholm ya Sweden na amekuwa kwenye bodi za ushauri za kisayansi za taasisi nyingi za kitaaluma, ikiwa ni pamoja na Taasisi ya Bioteknolojia ya Michigan, Kituo cha Uhandisi wa Biofilm cha Chuo Kikuu cha Jimbo la Montana, na Mtandao wa Magonjwa ya Bakteria wa Kanada unaotegemea Calgary, Alberta, Kanada.

Kwa kazi zake katika teknolojia ya uhandisi wa vinasaba, alitunukiwa tuzo ya Padma Shri, tuzo ya kiraia nchini India mwaka 2007.