Historia ya Poland (1945-1989)

Historia ya Polandi kutoka 1945 hadi 1989 inahusu kipindi cha utawala wa Marxist-Leninist huko Poland baada ya kumalizika kwa Vita vya pili vya dunia. Katika kipindi hicho, pamoja na ukuaji wa jumla wa viwanda, ukuaji wa miji na maboresho mengi katika hali ya maisha, iligubikwa na ukandamizaji wa mapema wa Stalinist (Joseph Stalin alikuwa kiongozi wa Umoja wa Kisovieti wakati akihudumu kama Katibu Mkuu wa Kamati Kuu ya Chama cha Kikomunisti cha Umoja wa Kisovieti kutoka 1922 hadi kifo chake tarehe 5 Machi 1953), pia kipindi hiki kiligubikwa na machafuko ya kijamii, mizozo ya kisiasa na matatizo makubwa ya kiuchumi.

Karibu na mwisho wa Vita vya pili vya dunia, Jeshi Jekundu la Kisovieti linalosonga mbele, pamoja na Vikosi vya Wanajeshi vya Kipolishi Mashariki, viliwasukuma nje vikosi vya Wanazi wa Ujerumani kutoka Poland. Mnamo Februari 1945, Mkutano wa Yalta uliidhinisha kuundwa kwa serikali ya muda ya Poland kutoka kwenye muungano , hadi uchaguzi wa baada ya vita. Josef Stalin, kiongozi wa Umoja wa Kisovyeti, alidanganya utekelezaji wa uamuzi huo. Serikali ya Muda ya Umoja wa Kitaifa inayodhibitiwa na kikomunisti iliundwa huko Warsaw kwa kupuuza serikali ya Poland iliyokuwa uhamishoni huko London tangu 1940.

Kufuatia kifo cha Stalin mwaka wa 1953, " thaw " iliruhusu kundi lililokuwa na uhuru zaidi la wakomunisti wa Poland, likiongozwa na Władysław Gomułka, kupata mamlaka. Kufikia katikati ya miaka ya 1960, Poland ilianza kukumbwa na ongezeko la matatizo ya kiuchumi na kisiasa. Yalifikia kilele katika mzozo wa kisiasa wa 1968 wa Poland na maandamano ya 1970 ya Poland wakati ongezeko la bei ya watumiaji lilisababisha wimbi la mgomo. Serikali ilianzisha mpango mpya wa kiuchumi unaotegemea mikopo mikubwa kutoka kwa wadai wa nchi za magharibi, ambayo ilisababisha kupanda kwa viwango vya maisha na matarajio, lakini mpango huo ulimaanisha kukua kwa ushirikiano wa uchumi wa Poland na uchumi wa dunia na uliyumba baada ya mgogoro wa mafuta wa 1973 . Mnamo 1976, serikali ya Edward Gierek ililazimika kuongeza bei tena ambayo ilisababisha maandamano ya Juni 1976.

Makala hii kuhusu mambo ya kihistoria bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Historia ya Poland (1945-1989) kama enzi zake au matokeo yake? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.