Wadudu : Tofauti kati ya masahihisho
Content deleted Content added
Masahihisho ya sanduku la uainishaji |
Nyongeza uainisho |
||
Mstari 1:
{{Uainishaji
| rangi = pink
| jina =
| picha = Coléoptère schématique.jpg
| upana_wa_picha = 300px
| maelezo_ya_picha = Maumbile ya mdudu
| himaya = [[
| faila = [[Arthropoda]] (Wanyama wenye mwili wa pingili na miguu ya kuunga wasio na ugwe wa mgongo kama wadudu, nge, buibui)
| nusufaila = [[Hexapoda]] (Arithropodi wenye miguu sita)
Mstari 13:
* [[Monocondylia]]
** [[Archaeognatha]]
* [[Dicondylia]]
** [[Apterygota]]
Line 19 ⟶ 18:
*** [[Thysanura]]
** [[Pterygota]]
*** Oda nyingi (angalia matini)
}}
'''Wadudu''' wa kweli (tazama [[mdudu]]) ni kundi la
Wadudu wanashirikiana muundo wa
Hadi sasa wataalamu waliainisha
Wadudu wanaishi
==Uainishaji==
Uainishaji wa wadudu umebadilika sana tangu utumiaji wa uchanganuzi wa ADN umeanza. Mfano wa uainisho wa hivi karibuni unafuata:
* Ngeli [[Insecta]]
** Nusungeli [[Monocondylia]]
*** Oda [[Archaeognatha]]
** Kladi (kundi bila tabaka) [[Dicondylia]]
*** Nusungeli [[Apterygota]]
**** Oda †[[Monura]]
**** Oda [[Thysanura]] ([[Mdudu mikia-mitatu|wadudu mikia-mitatu]])
*** Nusungeli [[Pterygota]]
**** Ngeli ya chini [[Palaeoptera]]
***** Oda [[Palaeodictyoptera]] – '''imekwisha sasa'''
***** Oda [[Megasecoptera]] – '''imekwisha sasa'''
***** Oda [[Archodonata]] – '''imekwisha sasa'''
***** Oda [[Diaphanopterodea]] – '''imekwisha sasa'''
***** Oda [[Meganisoptera]] – '''imekwisha sasa'''
***** Oda [[Ephemeroptera]] ([[Mdudu wa siki moja|wadudu wa siku moja]])
***** Oda [[Odonata]] ([[Kereng'ende (mdudu)|Kereng'ende]])
**** Ngeli ya chini [[Neoptera]]
***** Oda ya juu [[Exopterygota]]
****** Oda [[Titanoptera]] – '''imekwisha sasa'''
****** Oda [[Protorthoptera]] – '''imekwisha sasa'''
****** Oda [[Plecoptera]] ([[mdudu mabawa-msuko|wadudu mabawa-msuko]])
****** Oda [[Embioptera]] ([[msokotaji-hariri|wasokotaji-hariri]])
****** Oda [[Zoraptera]]
****** Oda [[Dermaptera]] ([[mdudu-koleo|wadudu-koleo]])
****** Oda [[Orthoptera]] ([[panzi]], [[nzige]] n.k.)
****** Oda [[Phasmatodea]] ([[Mdudu-kijiti|wadudu-kijiti]])
****** Oda [[Notoptera]]
***** Oda ya juu [[Dictyoptera]] (imependekezwa)
****** Oda [[Blattodea]] ([[mende]] na [[mchwa]])
****** Oda [[Mantodea]] ([[vunjajungu]])
***** Oda ya juu [[Paraneoptera]] (imependekezwa)
****** Oda [[Psocoptera]] ([[chawa-vitabu]], [[nzi-gome]])
****** Oda [[Thysanoptera]] ([[tripsi]])
****** Oda [[Phthiraptera]] ([[chawa]])
****** Oda [[Hemiptera]] ([[kidukari|vidukari]], [[nzi mweupe|nzi weupe]]
***** Oda ya juu [[Endopterygota]]
****** Oda [[Hymenoptera]] ([[nyuki]], [[nyigu]], [[sisimizi]] n.k.)
****** Oda [[Coleoptera]] ([[bungo]])
****** Oda [[Strepsiptera]] ([[mdudu mabawa-potwa|wadudu mabawa-potwa]])
****** Oda [[Raphidioptera]] ([[mdudu shingo-ngamia|wadudu shingo-ngamia]])
****** Oda [[Megaloptera]] ([[mdudu mabawa-makubwa|wadudu mabawa-makubwa]])
****** Oda [[Neuroptera]] ([[mdudu mabawa-vena|wadudu mabawa-vena]])
***** Oda ya juu [[Mecopteroidea]] (imependekezwa)
****** Oda [[Mecoptera]] ([[mdudu-nge|wadudu-nge]] n.k.)
****** Oda [[Siphonaptera]] ([[kiroboto|viroboto]])
****** Oda [[Protodiptera]] ([[nzi wa kale]])
****** Oda [[Diptera]] ([[nzi]], [[mbu]] n.k.)
***** Oda ya juu [[Amphiesmenoptera]] (imependekezwa)
****** Oda [[Trichoptera]] ([[mdudu mabawa-manyoya|wadudu mabawa-manyoya]])
****** Oda [[Lepidoptera]] ([[kipepeo|vipepeo]])
▲Hadi sasa wataalamu waliainisha spishi nusu milioni za wadudu na makadirio ni labda kuna spishi nyingi zaidi labda hadi milioni 30.
▲Wadudu wanaishi karibu kila mahali duniani. Spishi nyingi zinapatikana katika sehemu za [[tropiki]] na idadi inapungua penye baridi. Lakini kuna hata spishi moja iliyopatikana [[Antaktika]]. Wadudu ni wachache sana baharini lakini hata hapa kuna spishi chache.
{{commonscat|Insecta|Wadudu}}
{{mbegu-biolojia}}
|