Dihosana

kikundi cha ngoma

Dihosana ni kikundi cha ngoma za kitamaduni ya watu wa Kalanga au Ikalanga ambayo ilikuwepo kwa muda mrefu. Dihosana inahusisha mwaliko wa mababu kupitia imani za kishirikina kwa ajili ya kuombea mvua. Ni mvua inayosababisha ngoma. [1] Dihosana ni urithi wa ngoma ambao umerithiwa kutoka kwa mababu na wale wanaoucheza. Watu wanaoishi kaskazini, takriban km 20 hadi km 30 kaskazini mwa mji wa Francistown, Botswana wanaaminika kuwa wazee wakongwe wa ngoma ya Dihosana, katika kijiji kiitwacho Makobo. Hosana ni neno la lugha ya Kalanga linamaanisha mtu mzee na mwenye hekima. Wachezaji ngoma kwa kawaida hucheza kwa vikundi na huvaa sketi nyeusi, na nyuzi ndefu za shanga shingoni mwao. Shanga hizo zimepangwa katika aina nyingi tofauti za rangi kama nyekundu, nyeusi na nyeupe, miani mwilini na kiunoni. Hosana ni sehemu ya tamaduni za Kalanga na sio kila mtu anastahili kuwa mchezaji ngoma wa Hosana.[2]

Kikundi cha ngoma cha Dihosana kwenye mnara wa Domboshaba

Makumbusho ya picha

hariri

Jinsi Hosana ilivyoanza

hariri
 
Hosanas kwenye tamasha la kitamaduni Domboshaba

Ili mtu awe mmoja wa Hosana, mtu huyo anapaswa kuwa na wito wa mababu. Haiji kama chaguo au mapendeleo. Mtu anakuwa na Roho ya kumilikiwa na ugonjwa ambao hauwezi kuponywa hospitali.[3] Kisha mtu huyo atapelekwa kwenye kilima kiitwacho Ka Mwale ambako watakutana na mababu kwa sherehe ya kufundwa. Wakifika Ka Mwale, watakutana na mganga wa kitamaduni ambaye atampima mgonjwa kwa ajili ya kupatikana kwa roho za hosana. Wakishamaliza na mgonjwa kutangazwa kuwa ana mizimu, wataanza kusaidia hatua za kufundwa. Mtu huyo atapona na atakuwa hosana kabisa baada ya kuhudumiwa na mganga wa kitamaduni. Mtu huyo sasa ataungana na wengine wakongwe kuombea mvua.

Inaaminika kuwa kunapokuwa na ukame kijijini, chifu atamwendea kiongozi au mzee wa hosana ili waombe mvua . Mzee kutoka kwa wakongwe wa hosana atamwachilia mtu aanze kwa kusafisha au kufagia ardhi inayojulikana kama Sebata.

Marejeo

hariri
  1. "Kalanga rain making dance music". Iliwekwa mnamo 24 Septemba 2017.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. MyFirstName.Rocks (2023-02-26). "Why The Name "Dihosana" Rocks!". MyFirstName.Rocks (kwa American English). Iliwekwa mnamo 2023-02-26.
  3. "Hosana calling". Iliwekwa mnamo 24 Septemba 2017.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)