Wikipedia

Haki ya kuwa na mazingira salama

Hali ya kuwa na mazingira salama au haki ya mazingira endelevu na yenye afya (kwa Kiingereza: The right to a healthy environment) ni kampeni inayoendeshwa na inayotetewa na mashirika ya haki za binadamu na mashirika ya mazingira ili kulinda mifumo ya ekolojia inayochania afya kwa binadamu. [1] [2] [3]

Waraka juu ya haki hiyo ulikubaliwa na Baraza la Haki za Binadamu la Umoja wa Mataifa wakati wa kikao chake cha 48 mnamo Oktoba 2021 huko HRC/RES/48/13. [4] Haki mara nyingi ndiyo msingi wa ulinzi wa haki za binadamu na watetezi wa mazingira, kama vile watetezi wa ardhi, walinzi wa maji na wanaharakati wa haki za kiasili.

Jukumu la serikali

hariri

Haki inaunda wajibu wa serikali kudhibiti na kutekeleza sheria za mazingira, kudhibiti uchafuzi wa mazingira, na vinginevyo. Pia inatakiwa kusiaia haki na ulinzi kwa jamii zilizoathiriwa na matatizo ya mazingira. [5] Haki ya mazingira salama imekuwa haki muhimu kwa kuunda vielelezo vya kisheria vya mazingira kwa ajili ya kesi za mabadiliko ya tabianchi na masuala mengine ya mazingira. [6] [7]

Athari

hariri

Ni vigumu kuamua kwa uthabiti athari za ulinzi wa kikatiba au wa kimataifa wa haki ya mazingira yenye afya. Mwandishi maalum wa Umoja wa Mataifa John Knox anapendekeza kwamba uwekaji waraka wa haki ya mazingira na afya katika katiba za kitaifa au na Umoja wa Mataifa unaweza kuathiri juhudi za kulinda mazingira kwa kuongeza lugha ya haki za binadamu; kujaza mapengo katika sheria za kimataifa; kuimarisha msingi wa utekelezaji wa kimataifa; na kuboresha utendaji wa mazingira katika ngazi ya kitaifa. Zaidi ya hayo, Knox anapendekeza kwamba kuanzisha haki ya mazingira yenye afya kunaweza kuathiri uelewa wetu wa sheria za haki za binadamu yenyewe, kwa sababu haki si uwekaji wa juu chini wa itikadi ya kikoloni ya Magharibi (ambayo ni ukosoaji wa mafundisho yaliyopo ya haki za binadamu), lakini ni. badala ya mchango wa chini juu kwa sheria ya haki za binadamu inayotoka Kusini mwa Ulimwengu . [8]

Marejeo

hariri
  1. ↑ "The Case for a Right to a Healthy Environment". Human Rights Watch (kwa Kiingereza). 2018-03-01. Iliwekwa mnamo 2021-02-10.
  2. ↑ "The Time is Now for the UN to Formally Recognize the Right to a Healthy and Sustainable Environment". Center for International Environmental Law (kwa American English). 2018-10-25. Iliwekwa mnamo 2021-02-10.
  3. ↑ Knox, John H. (2020-10-13). "Constructing the Human Right to a Healthy Environment". Annual Review of Law and Social Science (kwa Kiingereza). 16 (1): 79–95. doi:10.1146/annurev-lawsocsci-031720-074856. ISSN 1550-3585. Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 2021-04-07. Iliwekwa mnamo 2022-04-16. {{cite journal}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  4. ↑ "OHCHR Bachelet hails landmark recognition that having a healthy environment is a human right". www.ohchr.org. Iliwekwa mnamo 2021-10-09.
  5. ↑ Boyle, Alan (2012-08-01). "Human Rights and the Environment: Where Next?". European Journal of International Law (kwa Kiingereza). 23 (3): 613–642. doi:10.1093/ejil/chs054. ISSN 0938-5428.
  6. ↑ Atapattu, Sumudu (2018), Knox, John H.; Pejan, Ramin (whr.), "The Right to a Healthy Environment and Climate Change: Mismatch or Harmony?", The Human Right to a Healthy Environment, Cambridge: Cambridge University Press, ku. 252–268, ISBN 978-1-108-42119-5, iliwekwa mnamo 2021-02-10
  7. ↑ Varvastian, Sam (2019-04-10). "The Human Right to a Clean and Healthy Environment in Climate Change Litigation" (kwa Kiingereza). Rochester, NY. SSRN 3369481. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  8. ↑ Knox, John H. (2020-10-13). "Constructing the Human Right to a Healthy Environment". Annual Review of Law and Social Science (kwa Kiingereza). 16 (1): 79–95. doi:10.1146/annurev-lawsocsci-031720-074856. ISSN 1550-3585. Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 2021-04-07. Iliwekwa mnamo 2022-04-16. {{cite journal}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)Knox, John H. (2020-10-13). [http://web.archive.org/20210407101440/https://www.annualreviews.org/doi/10.1146/annurev-lawsocsci-031720-074856 Ilihifadhiwa 7 Aprili 2021 kwenye Wayback Machine. " doi:10.1146/annurev-lawsocsci-031720-074856. ISSN 1550-3585. S2CID 216476059.
  Makala hii kuhusu mambo ya sheria bado ni mbegu.
Je, unajua kitu kuhusu Haki ya kuwa na mazingira salama kama historia yake au uhusiano wake na mada nyingine?
Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa?
Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.
Rudishwa kutoka "https://sw.wikipedia.org/w/index.php?title=Haki_ya_kuwa_na_mazingira_salama&oldid=1253880"