|
[[file:Periodic waves in shallow water.png|thumb|300px|Picha inaonyesha mawimbi kwenye bahari; alama ya λ inaonyesha umbali kati ya vilele vya mawimbi mawiliviwili au urefumasafa waya wimbi = lukokamawimbi.]]
[[Picha:Sine wavelength.svg|300px|thumbnail|Lukoka au urefu wa wimbi hupimwa kati ya sehemu zinazolingana ya mawimbi mawili.]]
'''UrefuMasafa waya wimbimawimbi''' (pia '''masafaurefu wa wimbi'''<ref>Kamusi ya TUKI</ref>, mara chache '''lukoka'''<ref>Lukoka ni [[pendekezo]] la [[KAST]], [[1995]] lisilotumika sana</ref>; kwa [[Kiingereza]] ''wavelength'') ni namna ya kupima na kutaja [[ukubwa]] wa [[wimbi]].
Ni [[umbali]] kati ya sehemu za kulingana za mawimbi mawili ambayo yanafuatana, kwa mfano kati ya [[kilele]] na kilele au ma[[bonde]] yao.
*[[mawimbi sumakuumeme]] pamoja na [[nuru]] na [[wimbiredio]]
UrefuMasafa waya mawimbi unatofautianahutofautiana sana. Mawimbi marefu yanayoweza kutambuliwa na [[milango ya fahamu]] ya [[binadamu]] ni [[sauti]] ya [[besi]] yenye lukokamasafa ya [[mita]] 21. [[Sikio]] letu linatambua mawimbi yenye urefumasafa kati ya [[milimita]] 17 hadi mita 21.
Mawimbi sumakuumeme yana upeo mkubwa.
*UrefuMasafa waya wimbiredio ni kati ya [[milimita]] 1 hadi [[kilomita]] 100.
*nuru inayoonekana kwa [[macho]] yetu ina lukokamasafa kati ya [[nanomita]] 380 ([[urujuani]]) hadi 780 ([[nyekundu]]). [[Nyuki]] huona pia [[mnururisho]] mfupi zaidi yaani [[urujuanimno]], lakini hawaoni nyekundu.
*[[eksirei]] zina lukokamasafa baina ya nanomita 0.01 hadi 10.
*urefumasafa waya mawimbi [[gammarei]] iko katika upeo wa [[pikomita]].
==UrefuMasafa waya wimbimawimbi na marudio==
UrefuMasafa waya wimbimawimbi huwa na uhusiano wa kinyume na [[marudio]] ya wimbi. Kama marudio ya wimbi ni ya juu, urefumasafa wakeyake niyatakuwa mdogomadogo. Vilevile kinyume, kama wimbi lina urefumasafa mkubwamakubwa, marudio yake ni madogo.
==Marejeo==
| 