Upigaji picha za kimatibabu

Makala hii ina dalili ya kutungwa kwa kutegemea programu ya kompyuta kama vile "Google translation" au "wikimedia special:content translation" bila masahihisho ya kutosha. Watumiaji wanaombwa kuchunguza tena lugha, viungo na muundo wake. Wakiridhika na hali yake wanaweza kuondoa kigezo hiki kinachoonekana kwenye dirisha la kuhariri juu ya matini ya makala kwa kutumia alama za {{tafsiri kompyuta}} .

Upigaji picha za kimatibabu ni mbinu na mchakato unaotumika kuunda picha ya mwili wa binadamu (au sehemu na utendaji kazi wake) kwa madhumuni ya kikliniki (taratibu za kimatibabu zinazojaribu kuonyesha, kutambua au kuchunguza ugonjwa) au sayansi ya matibabu (ikiwa ni pamoja na masomo ya anatomia na fiziolojia). Ingawa upigaji picha wa viungo na tishu zilizotolewa unaweza kufanya kwa sababu za kimatibabu, taratibu kama hizo kwa kawaida haziitwi upigaji picha za kimatibabu, bali ni sehemu ya patholojia.

Kama somo/taaluma na katika maana yake pana, ni sehemu ya upigaji picha za kibiolojia na inashirikisha upigaji picha za eksirei (kwa maana pana), dawa za nyuklia, sayansi za eksirei za kufanya uchunguzi, endoskopia, thamografia (ya kimatibabu), picha na mikroskopia za kimatibabu (km kwa uchunguzi wa binadamu wa kipatholojia) .

Mbinu za upimaji na kurekodi ambazo kimsingi hazijaundwa kuzalisha picha, kama vile elektroensefalografia (EEG), magnetoensefalografia (MEG), Elektrokadiografia (EKG) na zingine, lakini ambazo huzalisha data inayoweza kuwakilishwa kama ramani (yaani vyenye habari za mahali), zinaweza kuonekana kama aina za upigaji picha za kimatibabu.

Muhtasari

Katika muktadha wa kikliniki, upigaji picha za kimatibabu kwa ujumla hulinganishwa na matibabu kwa njia ya eksirei au "upigaji picha za kikliniki" na daktari aliye na wajibu wa kutafsiri (na wakati mwingine kupata // kuzipiga) picha hizo ni mtaalamu wa picha za eksirei. Picha za eksirei za utambuzi huonyesha vipengele changamano vya upigaji picha za kimatibabu na hasa upatikanaji wa picha za kimatibabu. Mtaalamu wa eksirei au mtaalamu wa teknolojia ya eksirei kwa kawaida huwajibika kupiga picha za kimatibabu zinazosaidia katika utambuzi, ingawa baadhi ya maingilio kati ya kieksirei huwa yanayotekelezwa na mtaalamu wa ekserei. Wakati upigaji picha za eksirei ni tathmini ya mwili, dawa za nyuklia hutoa tathmini ya utendaji kazi.

Kama taaluma ya uchunguzi wa kisayansi, upigaji picha za kimatibabu ni sehemu ya taaluma ya uhandisi wa kimatibabu, fizikia ya kimatibabu au ile ya tiba kulingana na muktadha wake: Utafiti na uendelezaji katika eneo la vyombo, upatikanaji wa picha (kwa mfano upigaji picha za eksirei), uumbaji na upimaji kwa kawaida hufanywa katika uhandisi wa kimatibabu, fizikia ya kimatibabu na sayansi ya kompyuta; utafiti katika matumizi na tafsiri ya picha za kimatibabu kwa kawaida hufanywa katika fani ya upigaji picha za eksirei na sehemu ya taaluma ya matibabu inayohusiana na hali ya matibabu au eneo la sayansi ya matibabu (sayansi ya nyuro, taaluma ya tiba ya magonjwa ya moyo, taaluma ya tiba ya magonjwa ya akili, saikolojia, n.k.) linalochunguzwa. Nyingi za mbinu zilizotengenezwa kwa ajili ya upigaji picha za kimatibabu pia huwa na matumizi ya kisanyansi na kiviwanda.

Upigaji picha za kimatibabu mara nyingi huonekana kurejelea mbinu ambazo huzalisha picha za sehemu za ndani za mwili bila kuingizwa ndani. Katika maana hii finyu, upigaji picha za kimatibabu unaweza kuonekana kama ufumbuzi wa matatizo ya kinyume ya kihisabati. Hii ina maana kuwa kisababishi (tabia za tishu hai) huonekana kutokana na athari (ishara iliyoonekana). Katika matumizi ya ultrasonografia kipimaji huwa ni mawimbi na mwangwi ya shinikizo ya ultrasoni // sauti isiyosikika na sikio la binadamu ndani ya tishu ambayo huonyesha muundo wa ndani. Katika matumizi ya upigaji picha za eksirei kwa mvurumisho, kipimaji ni mnururisho wa eksirei ambao hufyonzwa kwa viwango tofauti katika tishu za aina mbalimbali kama vile mifupa, misuli na mafuta.

Neno zisizopenyeza linatumika kutokana na ukweli kwamba mbinu zifuatazo za upigaji picha za kimatibabu huwa haziingii ndani ya ngozi. Lakini katika kiwango cha sumakuumeme na mnururisho, mbinu hizi huwa ni zinaingia. Kutoka na fotoni zenye nishati ya juu katika Tomografia ya Eksirei inayofanywa kwa Kompyuta, hadi kwenye koili za 2 + Tesla za kifaa cha MRI, mbinu hizi hubadilisha athari ya kimwili na kikemikali za mwili ili kupata data.

Teknolojia ya upigaji picha

Radiografia

kuna aina mbili za picha za kiradiografia zinazotumika katika upigaji picha za kimatibabu; radiografia ya mvurumisho na fluroskopia. Mbinu hiyo ya mwisho husaidia katika uongozi wa upasuaji wa ndani na katheta. Mbinu hizi za 2D bado zinaendelea kutumiwa licha ya kuwepo kwa tomografia ya 3D kutokana na gharama ya chini, mchanganuo wa juu, na kulingana na matumizi, vipimo vya chini vya mnururisho. Mbinu hii ya upigaji picha hutumia boriti kubwa ya eksirei ili kupiga picha na ndio mbinu ya kwanza ya upigaji picha inapatikana katika taaluma ya kisasa ya tiba.

• Fluoroskopia hutoa picha halisi za miundo ya ndani ya mwili kwa namna sawa na radiografia, lakini hutumia kipimo sawa cha eksirei, kilicho katika kiwango cha chini. Vyombo vinavyohitilafiana, kama vile bariamu, iodini, na hewa hutumika kuonyesha viungo vya ndani wakati vinafanya kazi. Fluoroscopia pia kutumika katika taratibu zinaongozwa kwa picha wakati maoni ya mara kwa mara katika utaratibu yanahitajika. Kipokezi picha kinahitajika ili kubadilisha mnururisho katika picha na baada ya kupitishwa kwenye sehemu inayolengwa. Hapo awali kipokezi kilichotumika kilikuwa ni skrini ya kufloresi, ambacho kilibadilishana na Amplifaya ya Picha (IA) ambayo ilikuwa ni tyubu kubwa na tupu ambayo ilikuwa na sehemu ya mwisho ya kupokea iliyokuwa imefunikwa na kesiamu iodidi, na kioo kwenye mwisho ulioelekeana. Hatimaye kioo kilibadilishana na kamera ya TV.

• Radiografu za mvurumisho, zinazojulikana zaidi kama eksirei, mara nyingi hutumiwa kuamua aina na kiwango cha mvunjiko na pia katika kuchunguza mabadiliko ya kipatholojia katika mapafu. Zikitumiwa pamoja na vyombo vinavyohitilafiana na ambavyo havipitishi mnururisho, kama vile bariamu, zinaweza pia kutumika kuonyesha umbo la tumbo na matumbo - kufanya hivi kunaweza saidia kutambua vidonda vya tumbo au aina fulani ya kansa ya koloni.

Upigaji Picha kwa Mwangwi wa Sumaku

Kiwakilisho cha MRI ya ubongo

Kifaa cha mwangwi wa sumaku wa upigaji picha (skana ya MRI), au skana ya "mwangwi wa nyuklia wa sumaku wa upigaji picha (NMR)" kama ilivyojulikana hapo awali, hutumia sumaku zenye nguvu kukingamiza na kusisimua nyuklei ya hidrojeni (protoni moja) katika molekuli za maji katika tishu za binadamu, na kuzalisha dalili inayoweza kutambulika ambayo imesimbwa kwenye anga, na kusababisha picha za mwili. MRI hutumia maeneo matatu ya sumakuumeme: eneo kali sana (kulingana na amri ya vipande vya teslasi) na tuli la sumaku ili kukingamiza nyuklei ya hidrojeni, liitwalo eneo tuli, (ma)eneo dhaifu lenye muda unaotofautiana (kulingana na amri ya kHz 1) la kusimba angani, liitwalo eneo la gradienti, na eneo lenye marudio dhaifu ya radio (RF) la uendeshaji wa nyuklei ya hidrojeni ili kuzalisha dalili zinazoweza kupimika, zinazokusanywa kupitia antena ya RF.

Sawa na CT, tangu jadi MRI hutengeneza picha yenye pande mbili ya "kipande" chembamba cha mwili na hivyo basi huchukuliwa kuwa mbinu ya upigaji picha wa kitomografia. Vyombo vya kisasa vya MRI vinaweza kuzalisha picha katika mfumo wa bloku za 3D, ambazo zinawezachukuliwa kama ujumlishaji wa dhana ya kipande kimoja na kitomografiki. Tofauti na CT, MRI haiusishi matumizi ya mnururisho wa kuweka ioni na kwa hiyo haihusiani na hatari sawa za afya. Kwa mfano, kwa sababu MRI imekuwa ikitumika tangu mapema miaka ya 1980, hakuna athari za kudumu zinazojulikana zinazotokana na kuwekwa kwa maeneo tuli na yenye nguvu (hii ni mada ya mjadala fulani; tazama 'Usalama' katika MRI) na kwa hivyo hakuna kikomo na idadi ya kaguzi ambazo mtu anaweza kufanyiwa, kinyume na eksirei na CT. Hata hivyo, kuna hatari zilizotambuliwa vyema za afya zinazohusishwa na upashajijoto wa tishu unaosababishwa na kuwekwa wazi // kufunuliwa kwa eneo la RF na uwepo wa vifaa vilivyowekwa mwilini, kama vile vifaa vya kurekebisha mpigo wa moyo. Hatari hizi hudhibitiwa kwa madhubuti kama sehemu ya mpango wa kifaaa na itikadi za kukagua zinazotumiwa.

Kwa sababu CT na MRI ni huathiriwa na tabia tofauti za tishu, muonekano wa picha zilipatikana kwa kutumia mbinu hizi mbili hutofautiana dhahiri. Katika CT, ni lazima eksirei zizuiwe kwa kutumia aina ya tishu nzito ili kutengeneza picha, kwa hivyo ubora wa picha wakati wa kuangalia tishu laini utakuwa duni. Katika MRI, wakati kiini chochote kilicho na msokoto halisi wa kiini kinaweza kutumika, protoni ya atomu ya hidrojeni ndiyo iliyotumiwa sana kufikia sasa, hasa katika mazingira ya kliniki, kwa sababu huenea kila mahali na kurudisha dalili kubwa. Kiini hiki, kilicho kwenye molekuli ya maji, huruhusu utofautishaji bora zaidi wa tishu laini unaoweza kufikiwa kwa MRI.

Dawa za kinyuklia

Dawa za kinyuklia hujumuisha picha za utambuzi na matibabu ya ugonjwa, na pia zinaweza kujulikana kama dawa za kimolekuli au upigaji picha na utabibu wa kimolekuli. Dawa za kinyuklia hutumia tabia fulani za isotopu na chembe zenye nishati zinazotolewa kutoka kwa vifaa vinavyonururisha ili kutambua au kutibu magonjwa mablimbali. Tofauti na dhana ya kawaida ya radiolojia ya kianatomu, dawa za kinyuklia huwezesha utathmini wa fiziolojia. Njia hii ya tathmini za kimatibabu inayozingatia utendaji kazi ina matumizi muhimu katika vijitaaluma vingi, hasa onkolojia, nyurolojia, na kadiolojia. Gamma kamera s hutumika katika mfano skintigrafia, SPECT na PET ili kuchunguza maeneo ya shughuli za kibiolojia ambayo yanaweza kuhusishwa na ugonjwa. Mgonjwa hupewa Isotopu zilizo na maisha mafupi, kama vile I¹²³. Mara nyingi isotopu kufyonzwa kwa mapendeleo na tishu zinazofanya kazi kibiolojia katika mwili, na zinaweza kutumika kutambua vivimbe au sehemu zilizovunjika katika mfupa. Picha hupatikana baada ya fotoni zilizowekwa sambamba zimepatwa na chembechembe ambayo hutoa ishara ya mwangaza, ambayo kisha hukuzwa na kubadilishwa kuwa data ya kuhesabu.

• Skintigrafia ("skinti") ni aina ya uchunguzi wa kiutambuzi ambapo radioisotopu kuwekwa ndani ya mwili, kwa mfano kupitia kwa mishipa au kwa kumezwa. Kisha, kamera ya gamma hupiga na kuunda picha zenye pande mbili kutoka kwa mnururisho unaotolewa na radiofamasutikali. Kwa mfano, technetium-labeled isoniazid (INH) na ethambutol (EMB) imetumika kupiga picha za utambuzi wa mapema wa kifua kikuu .

• SPECT ni mbinu ya kitomografia ya 3D // pande tatu ambayo hutumia data ya kamera ya gamma kutoka michomozo mingi na inaweza kutengenezwa tena katika hatua mbalimbali. Kamera ya gamma yenye vichwa viwili // pande mbili vya kugundua ikiunganishwa na skana ya CT, ambayo hutoa data ya utendaji kazi ya SPECT ya eneo maalum, inaitwa kamera ya SPECT / CT, na imeonyesha huduma katika kuendeleza fani ya upigaji picha wa kimolekuli.Katika mbinu nyingine za upigaji picha wa kimatibabu, nishati hupitishwa kwenye mwili na majibu au matokeo husoma kwa vigunduzi. Katika upigaji picha wa SPECT, mgonjwa hudungwa na radioisotopu, sana sana thaliamu 201TI, Teknetiamu 99mTC, Iodini 123I, na Galiamu 68Ga. Miale ya gamma yenye kunururisha hutolewa kupitia kwa mwili wakati utaratibu wa kawaida wa kuoza kwa isotopu hizo unafanyika. Uzalishaji wa miale ya gamma kuonekana na vigunduzi ambavyo huuzunguka mwili. Kimsingi jambo hili lina maanisha kwamba binadamu kwa sasa ndiye chanzo cha unururishaji, kuliko vifaa vya upigaji picha za kimatibabu kama vile eksirei, CT, au Ultrasaundi.

• Tomografia inayohusisha utolewaji wa positroni (PET) hutumia utambuzi wa kubahatisha ili kuonyesha // kupiga picha taratibu za utendaji kazi. Isotopu inayotoa positroni na ambayo haina maisha marefu, kama vile F ^18, huingizwa kwenye kitu chenye kaboni kama vile glukosi, hivyo kujenga F18-fluorodeoksiglukosi, ambayo inaweza kutumika kama kialamishaji cha matumizi ya metaboli. Picha ya usambazaji wa shughuli katika mwili zinaweza kuonyesha tishu zinazokua kwa haraka, kama uvimbe, metastasisi, au ugonjwa. Picha za PET zinaweza kutazamwa kwa kulinganishwa na skani za kitomografia zilizofanywa kwa kompyuta ili kuamua uhusiano wa kianatomia. Skana za kisasa huchanganya PET na CT, au hata MRI, ili kuboresha ujenzi wa picha unaohusika na upigaji picha wa positroni. Utaratibu huu hufanyiwa kwenye vifaa sawa bila ya kumsongesha mgonjwa kutoka kwa mhimili. Matokeo mahuluti ya maelezo ya utendaji kazi na kianatomia ni chombo muhimu katika utambuzi na udhibiti wa mgonjwa usiohusisha upenyezaji kwenye mwili.

Upigaji picha kwa mbinu inayotumia sauti na mwangaza

Upigaji picha kwa mbinu inayotumia sauti na mwangaza ni namna ya upigaji picha mahuluti wa kimatibabu iliyobuniwa hivi karibuni inayotegemea athari ya sauti na mwangaza. Mbinu hii huchanganya manufaa ya tofauti za ufyonzaji kwa macho na azimio la sauti ndogo isiyosikika kwa masikio ya binadamu kwenye anga ili kupata picha za ndani (macho) katika diffusive au quasi-diffusive serikali. Tafiti za hivi karibuni zimeonyesha kuwa upigaji picha kwa mbinu inayotumia sauti na mwangaza unaweza kutumiwa katika vivo (utafutaji wa ndani ya mwili) wa ufuatiliaji wa uvimbe wa anjiojenesisi, ramani ya uwekaji oksijeni katika damu, picha ya jinsi ubongo unavyofanya kazi, na ugunduzi wa melanoma ya ngozi, nk.

Thamografia ya matiti

Thamografia ya upigaji picha kwa kutumia miale isiyoonekana ya kidijiti inazingatia kanuni kwamba shughuli za kimetaboli na mzunguko kwenye mishipa katika tishu zilizokaribu kuathiriwa na kansa na eneo linalozunguka kansa ya matiti inayoendelea kukua karibu kila wakati huwa juu kuliko ilivyo katika tishu ya kawaida ya matiti. Vivimbe vya kansa huhitaji ugavi wa madini unaoendelea daima kuongezeka na hivyo kuongeza mzunguko katika seli zake kwa kushika mishipa ya damu iliyofunguka, kufungua mishipa isiyofanya kazi, na kuunda//kutengeneza mishipa mipya (neoanjiojenesisi). Mara nyingi utaratibu huu husababisha kuongezeka kwa joto katika eneo hilo la matiti. Upigaji picha kwa kutumia miale isiyoonekana ya kidijiti hutumia kamera za kimatibabu zisizoonekana kwa macho na zenye uwezo wa kuonyehs mabadiliko madogo madogo na kompyuta za kisasa ili kuchunguza, kuchambua na kuzalisha picha za utambuzi za mchanganuo wa hali ya juu, za tofauti hizo za joto. Kwa sababu ya kuathirika na DII, tofauti hizi za joto zinaweza kuwa kati ya dalili zinazojitokeza mapema za saratani ya matiti na / au hali ya matiti kabla ya kuathiriwa na kansa .

Tomografia

Tomografia ni njia ya kupiga picha ya ubapa mmoja, au kipande, cha kitu na kusababisha // kutoa tomogramu. Kuna aina kadhaa za tomografia:

• Tomografia ya mstari: Hii ndiyo aina msingi kabisa ya tomografia. Tyubu ya eksirei husongeshwa kutoka sehemu "A" hadi "B" juu ya mgonjwa, wakati kishikilia kanda (au "Bucky") kinasonga wakati uo huo chini ya mgonjwa kutoka sehemu "B" hadi "A." Egemeo, huwekwa kwenye eneo lengwa. Kwa namna hii, sehemu zilizo juu na chini ya ubapa lengwa hutiwa ukungu, kama sehemu ya nyuma inavyotiwa ukungu wakati wa kuelekeza kamera wakati wa kufunua//kuanika. Mbinu hii kuwa haitumiki tena na ilibadilishana na tomografia ya kukokotoa // kuhesabu.
• Tomografia ya aina nyingi: Hii ilikuwa aina changamano ya tomografia. Kwa mbinu hii, harakati kadhaa za kijiometri zilipangwa, kama vile hiposikloidiki, mviringo, umbo 8, na eliptikali. Mifumo ya Kimatibabu ya Philips (Philips Medical Systems) [1] ilizalishwa kifaa kimmoja kama hicho kilichoitwa 'Politomu.' Kitengo hiki kiliendelea kutumika hadi katika miaka ya 1990, kwani picha kilichozitoa za fiziolojia ndogo na ngumu, kama vile sikio la ndani, bado zilikuwa vigumu kuonwa kwa CT kwa wakati huo. Kadri mchanganuo wa CT ulivyoendelea kuwa bora, utaratibu huu ulichukuliwa na CT.
• Zonografia: Hii ni lahaja ya tomografia ya mstari, ambapo safu finyu ya msongo hutumiwa. Aina hii bado hutumika katika baadhi ya vituo ili kuonyesha figo wakati urogramu ya ndani ya mishipa (IVU).
• Othopantomografia (OPT au OPG): Hii ndiyo aina ya tomografia inayotumika sana katika uchunguzi. Aina hii hutumia harakati // msongo tata ili kuruhusu uchunguzi wa kiradiografu wa utaya, kama ulikuwa mfupa bapa. Mara nyingi aina hii inajulikana kama "Panoreksi", lakini jambo hili si sahihi, kwani neno hilo ni alama ya kibiashara ya kampuni fulani.
• Tomografia ya Kukokotoa // Hesabu (CT), au Tomografia ya Kokokotoa ya Mhimili (CAT: Uchanganuzi wa CT, unaojulikana pia kama uchanganuzi wa CAT), ni tomografia iliyosokotwa (aina ya hivi karibuni), ambayo hapo awali ilitoa picha za 2D za miundo katika sehemu nyembamba ya mwili. Huwa inatumia eksirei. Ina kiwango cha juu cha mnururisho unaoweka ayoni kuliko radiografia ya makadirio; uchanganuzi unaorudiwa ni lazima upunguzwe ili kuepuka athari za afya. CT imejengwa kwa kanuni sawa na makadirio ya eksirei lakini katika kesi hii (ya CT), mgonjwa hufungiwa katika mzunguko wa vigunduzi ulio na vigunduzi 500-1000 vilivyo na mvuto

. Hii ni jeometri ya skena ya CT ya eksirei ya kizazi cha nne. Hapo awali katika skena za vizazi vya zamani, boriti ya eksirei ilikuwa imeambatanishwa na chanzo kilichotafsiri na kigunduzi.

Picha za tiba

Ultrasonografia ya kimatibabu hutumia mawimbi sauti ya broadbandi ya hali ya juu katika safu ya megahatzi ambayo hujitokeza//huonyeshwa kwenye tishu kwa digrii//aina tofauti ili kuzalisha picha (hadi 3D). Kwa kawaida jambo hili huhusishwa na kuonyesha picha za kijusi katika wanawake wajawazito. Hata hivyo, matumizi ya picha za tiba ni mpana zaidi. Matumizi mengine muhimu ni pamoja na kuonyesha picha za viungo vya tumbo, moyo, matiti, misuli, kano, na mishipa. Ingawa inaweza kutoa maelezo machache ya kianatomu ikilinganishwa na mbinu kama vile CT au MRI, ina faida kadhaa ambazo huifanya kuwa bora katika hali mbalimbali, hasa kwamba inachunguza utendaji kazi wa miundo//sehemu zinazosonga katika muda halisi, huwa huitoi mnururisho unaoweka ayoni, na ina madoa ambayo yanaweza kutumika katika elastografia. Picha za tiba pia hutumika kama chombo maarufu cha utafiti cha kukusanya data ghafi, ambayo inaweza kupatikana kwa njia ya eneo la utafiti wa upigaji picha za tiba linalojitokeza katika sehemu mbalimbali na, kwa madhumuni ya ubainishaji wa tishu na utekelezaji wa mbinu mpya za uchakataji picha. Dhana za upigaji picha za tiba unatofautiana na mbinu zingine za upigaji picha za kimatibabu kwa kuwa inaendeshwa na upitishaji na upokeaji wa mawimbi ya sauti. Mawimbi sauti ya kasi ya juu hutumwa kwenye tishu na kulingana na muundo wa tishu tofauti; ishara itapunguzwa na kurudishwa katika vipindi tofauti. Njia ya mawimbi sauti yaliyorudishwa katika mfumo wenye rusu nyingi inaweza kufafanuliwa kwa mchango wa karibu wa sauti (wimbi sauti la picha za tiba) na vizigeu wiano vilivyorudishwa na kutumwa vya miundo yenye uhusiano. . Ni mbinu salama kutumia na haionekani kusababisha madhara yoyote mabaya, ingawa maelezo kuhusu jambo hili si mengi // ni machache. Pia si ghali sana na hufanywa kwa haraka. Skena za kupiga picha za tiba zinaweza kupelekwa kwa wagonjwa walioathiriwa sana katika vitengo vya wagonjwa walio katika hali mahututi, hivyo kuepuka hatari inayosababishwa wakati wa kumpeleka mgonjwa kwa idara ya radiolojia. Picha halisi inayopatikana inaweza kutumika kuongoza taratibu za utoaji maji na biopsi. uwezekano wa Doppler kwenye skena za kisasa huruhusu mzunguko wa damu katika mishipa kutathminiwa.

Mada za Upigaji Picha za Kimatibabu

Kuongeza matumizi ya utaratibu wa upigaji picha

Kiwango cha data inayopatikana katika uchanganuzi mmoja wa MR au CT ni kikubwa sana. Baadhi ya data ambayo wataalamu wa radiolojia hutupa inaweza kuwaokolewa wagonjwa wakati na pesa, na wakati uo huo kupunguza mfichuo wao kwa mionzi na hatari ya matatizo ya taratibu invaderande.

Uumbaji wa picha zenya aina tatu za ukubwa

Hivi karibuni, mbinu zimeundwa ili kuwezesha programu za uchanganuzi wa CT, MRI na picha za tiba kumzalishia daktari picha zenye aina tatu za ukubwa. Hapo awali, changanuzi za MRI na CT zinazalisha picha tuli za 2D kwenye filamu. Ili kuzalisha picha za 3D, changanuzi nyingi hufanya, kisha zinaunganishwa na kompyuta ili kutoa umbo la 3D, ambalo linaweza kutengenezwa na daktari. Picha za tiba za 3D huzalishwa kwa kutumia mbinu ambayo inakaribia kufanana na hiyo. Katika utambuzi wa ugonjwa wa viskera ya tumbo, picha za tiba hasa huweza kuonyesha njia inayopitiwa na nyongo, njia ya mkojo na viungo vya uzazi vya mwanamke (ovari, neli ya uzazi).Kwa mfano, utambuzi wa jiwe la nyongo kwa upanuzi wa kineli na jiwe za kawaida za nyongo katika kineli cha kawaida cha nyongo. Kwa uwezo wa kuonyesha miundo muhimu kwa undani zaidi, mbinu za picha za 3D ni rasilimali muhimu kwa ajili ya utambuzi na matibabu kupitia upasuaji ya magonjwa mengi. Ilikuwa ni rasilimali msingi katika jaribio maarufu, ingawa halikufaulu, la madaktari wa Singaporean kutenganisha mapacha kutoka nchi ya Iran Ladan na Laleh Bijani katika mwaka wa 2003. Hapo awali vifaa vya 3D vilitumika katika shughuli kama hiyo na kusababisha mafanikio makubwa.

Mbinu nyingine zilizopendekezwa au kutengenezwa ni pamoja na:

• Tomografia ya macho ya utawanyaji
• Elastografia
• Tomografia ya kusongesha karibu kwa kutumia umeme
• Upigaji picha kwa kutumia Optoakustiki
• Ofthamolojia
  • Picha ya A
  • Picha ya B
  • Tomografia ya konea
  • Tomografia ya kuambatanisha macho
  • Ofthamoskopia ya leza ya kuchanganua

Baadhi ya mbinu hizi bado ziko katika hatua ya utafiti na bado hazijatumika katika shughuli za kawaida za kliniki.

Ubanaji wa picha za kimatibabu

Mbinu za upigaji picha za kimatibabu huzalisha kiasi kikubwa sana cha data, hasa kutoka mbinu za CT, MRI na PET. Kutokana na hayo, uhifadhi na mawasiliano ya data za picha za kielektroniki haziwezekani bila matumizi ya ubanaji. JPEG 2000 ni hali ya kawaida ya DICOM ya ubanaji wa picha wa hali-ya-sanaa kwa ajili ya uhifadhi na usambazaji wa picha za kimatibabu. Gharama na uwezekano wa kupata seti kubwa za data ya picha katika vipimo vya chini au mbalimbali vya upanabendi zimeshughulikiwa zaidi kwa matumizi ya kiwangi kingine cha DICOM, kiitwacho JPIP, ili kuwezesha upeperushaji/onyeshaji mzuri wa data ya picha ya JPEG 2000 iliyobanwa.

Picha zisizo za kiutambuzi

Upigaji picha za nyuro pia umetumika katika hali za kufanya majaribio ili kuwaruhusu watu (hasa watu wenye ulemavu) kudhibiti vyombo vya nje, na kufanya kazi kama kiunganishikati cha ubongo na kompyuta.

Kuhifadhi na kurekodi

Kifaa cha kupiga picha za kimatibabu, ambacho kwa msingi hutumiwa katika upigaji picha za tiba, kinahitajika katika matumizi ya uhifadhi na upigaji picha za kimatibabu zinazochukuliwa kutoka mbali sana. Katika matukio mengi, kifaa cha 'frame grabber' hutumika ili kupata ishara ya video kutoka kwa kifaa cha kimatibabu na kutuma kwa kompyuta ili ifanyiwe uchakataji na kushughulikiwa zaidi.

Programu maalum zinazotumika katika uchambuzi wa picha ya kimatibabu

Aina kadhaa za programu hizi zinapatikana ili kutumiwa katika uchambuzi wa picha za kimatibabu:

• Aphelion
• ImageJ
• 3D Slicer
• ITK
• OsiriX
• GemIdent
• MicroDicom
• FreeSurfer

Matumizi katika majaribio ya kikliniki ya madawa

Upigaji picha za kimatibabu umekuwa chombo muhimu katika majaribio ya kliniki kwani huwa unawezesha utambuzi wa haraka wa magonjwa kupitia uonyeshaji na tathmini za kiidadi.

Jaribio la kawaida la kikliniki hupitia awamu nyingi na linaweza kuchukua hadi miaka nane. Matokeo ya kikliniki hutumiwa kuamua kama tiba inayohusika ni salama na inafanya kazi. Mgonjwa anapofikia mwisho, yeye kwa jumla hutengwa kutokana na mahusiano zaidi ya kimajaribio. Majaribio yanayotegemea matokeo ya kikliniki pekee hugharimu pesa nyingi kwani huwa yanachukua muda mrefu na huwa yanahitaji wagonjwa wengi.

Tofauti na matokeo ya kikliniki, matokeo mbadala yameonyeshwa kupunguza wakati unaohitajika kuthibitisha kama dawa ina manufaa ya kikliniki. vitia alama kwenye picha vya kibiolojia (dalili ambayo hupimwa kupitia mbinu maalum ya upigaji picha, ambayo hutumiwa kama kiashiria cha majibu ya madawa kwa tiba) na matokeo mbadala vimeonyesha kuwezesha matumizi ya makundi madogo, hivyo kupata matokeo ya haraka na yenye takwimu thabiti.

Upigaji picha huweza kuonyesha mabadiliko madogo ambayo huonyesha maendeleo ya matibabu ambayo yanawezakosa kuonyeshanwa na mbinu za kidhahania na za kijadi. Mapendeleo ya kijadi hupunguzwa kwani matokeo hutathmini bila mawasiliano yoyote ya moja kwa moja na mgonjwa.

Kwa mfano, upimaji wa upunguaji wa uvimbe ni matokeo mbadala ambayo hutumika sana katika tathmini ya majibu ya uvimbe halisi. Jambo hili huruhusu tathmini ya haraka na isiyo na mapendeleo ya madhara ya dawa za kupigana na kansa. Katika kutathmini kiwango cha ugonjwa wa Alzheimer, matumizi ya vipimo vya kitabia na kitambuzi bado yameenea. Picha za MRI za ubongo wote zinaweza kwa usahihi onyesha kiwango cha hipokampo atrofi wakati picha za PET zinaweza kupima shughuli za kimetaboli za ubongo kwa kupima umetaboliki wa glukosi wa kieneo.

Jaribio lililo na msingi kwenye picha kwa kawaida lina sehemu tatu:

1. Itifaki ya upigaji picha halisi. Itifaki ni muhtasari ambao husawazisha (kama inavyowezekana kiutendaji) jinsi picha zinapatikana kwa kutumia mbinu mbalimbali (PET, SPECT, CT, MRI). Huwea inaelezea mambo maalum kuhusu jinsi picha zinavyofaa kuhifadhiwa, kuchakatwa na kutathminiwa.
2. Kituo cha picha kilicho na jukumu la kukusanya picha, kufanya udhibiti wa ubora na kutoa vifaa vya uhifadhi, usambazaji na uchambuzi wa data. Ni jambo muhimu kwa picha zinazopigwa katika nyakati mbalimbali kuonyeshwa kwa muundo sanifu ili kudumisha uaminikaji wa tathmini. Baadhi ya mashirika ya utafiti yanayoshughulikia mikataba ya upigaji picha hutoa, hadi mwisho, huduma za upigaji picha za kimatibabu, kutoka upangaji itifaki na udhibiti wa tovuti hadi kwa uhakikisho wa ubora wa data na uchambuzi wa picha.
3. Vituo vya kikliniki ambavyo hutafuta wagonjwa ili kupata picha za kutuma kwenye kituo cha upigaji picha.

Marejeo

• Burger, Wilhelm; Burge, Mark James, whr. (2008). Digital Image Processing: An Algorithmic Introduction using Java. Texts in Computer Science series. New York: Springer Science+Business Media. doi:10.1007/978-1-84628-968-2. ISBN 978-1-84628-379-6. ISSN 1868-0941.
• Baert, Albert L., mhr. (2008). Encyclopedia of Diagnostic Imaging. Berlin: Springer-Verlag. doi:10.1007/978-3-540-35280-8. ISBN 978-3-540-35278-5.
• Tony F. Jackie Chan na Shen (2005). Image Processing and Analysis - Variational, PDE, Wavelet, and Stochastic Methods.. SIAM
• Terry Yoo (Mhariri) (2004), Insight into Images.
• Robb, RA (1999). Biomedical Imaging, Visualization, and Analysis. John Wiley & Sons, Inc. ISBN 0471283533.
• Journal of Digital Imaging. New York: Springer Science+Business Media. ISSN 0897-1889. {{cite journal}}: Missing or empty |title= (help)

Viungo vya nje

Wikimedia Commons ina media kuhusu:

Upigaji picha za kimatibabu

• Medical imaging katika Open Directory Project
• Medical Image Database Ilihifadhiwa 24 Oktoba 2007 kwenye Wayback Machine. Free Indexed Online Images