Mukhisa Kituyi

Mukhisa Kituyi wa Kenya (kuzaliwa 1956) alikuwa Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa juu ya Biashara na Maendeleo, UNCTAD kutoka mwaka 2013 hadi 2021. Hapo awali alikuwa Afisa Mkuu Mtendaji wa Taasisi ya Utawala Bora, Kenya, mjini Nairobi. Aliwahi pia kuwa Waziri wa Viwanda na Biashara kuanzia mwaka 2002 hadi 2007.

Katibu Mkuu wa UNCTAD Daktari Mukhisa Kituyi akikukutana na H. E. Mr. Ma Kai, Makamu wa Waziri mkuu wa China, katika awamu ya 17 ya  Kimataifa ya China ya Haki kwa ajili ya Uwekezaji na Biashara, Xiamen, China.

Elimu na wasifu wa mapema

Dr. Kituyi alitunukiwa Shahada katika Sayansi ya Siasa na Uhusiano wa Kimataifa kutoka Chuo Kikuu cha Makerere mjini Kampala, Uganda, kufuzu kwa heshima na PhD katika Masuala ya Jamii, Bwana wa Falsafa katika Maendeleo ya Masomo na Diploma katika Sayansi, Kulinganisha Mifumo ya Uzalishaji, wote kutoka chuo Kikuu cha Bergen, Norway.

Kabla ya kuingia Bunge la Kenya, Dk Kituyi alihudumu kama Mkurugenzi katika Kituo cha Mafunzo ya Teknolojia cha Afrika (ACTS), Nairobi na kama Afisa wa Kipindi katika  Shirika la Maendeleo ya Kimataifa la Norway (NORAD), pia jijini Nairobi.

Alichaguliwa kuwa mbunge mwaka wa 1992, na alichaguliwa mara mbili tena.  Aliteuliwa kuwa Waziri wa Viwanda na Biashara kuanzia mwaka 2002 hadi 2007. Katika kipindi hiki, kwa miaka miwili Mheshimiwa Kituyi alikuwa mwenyekiti wa Baraza la mawaziri wa Soko la pamoja la Mashariki na Kusini mwa Afrika (COMESA)  na Afrika ya Biashara ya Mawaziri' ya Jiji.

Aliwahi pia kuwa mwenyekiti wa Baraza la mawaziri wa Afrika, Caribbean na Pacific (ACP) Kundi la Mataifa, na aliongoza mazungumzo ya mawaziri wa Mashariki na Kusini mwa Afrika wakati wa Umoja wa Ulaya-ACP wa Kiuchumi Ushirikiano Mkataba na mazungumzo. Alikuwa "convenor" wa  mazungumzo ya Sita ya kilimo yaliyofanyika katika Shirika la Biashara Duniani ya Mawaziri wa Mkutano uliofanyika katika Hong Kong, China mwaka 2005.

Kutoka 2008 hadi 2012, Mheshimiwa Kituyi alikuwa mjumbe wa timu ya wataalam wa kutoa ushauri kwa marais wa mataifa ya Jumuiya ya Afrika Mashariki juu ya jinsi ya kuanzisha ufanisi zaidi kiuchumi katika kanda.

Kutoka mwaka 2011 hadi 2012, alikuwa mshauri wa tume ya Umoja wa Afrika  ambapo alisaidia kuendeleza muundo kwa ajili ya eneo la biashara huru ya pan-African .

Kabla ya kuwa Katibu Mkuu Bwana. Kituyi alikuwa Katibu mkuu mtendaji wa Taasisi ya Utawala ya Kenya iliyoko jijini Nairobi. 

Mwako wa 2012, Mheshimiwa Kituyi pia aliwahi kuwa mshirika asiye mkaazi wa Mpango wa Ukuaji wa Afrika   wa Taasisi ya Brookings, huku Washington, D. C. Wakati huo alikuwa mkazi msomi.

Siasa

Alichaguliwa kwenda Bunge kwa tikiti ya chama cha Ford-Kenya mwaka wa 1992. Mtangulizi wake alikuwa  mwanasiasa mkongwe,marehemu  Elija Mwangale. Alichaguliwa tena mwaka 1997 na 2002. Hata hivyo, katika Uchaguzi Mkuu wa 2007, alipoteza kiti chake kwa mgeni David Simiyu Eseli wa Ford-Kenya. 

Kituyi aliondoka chama cha Ford-Kenya na kujiunga na Narc-Kenya na baadaye New Ford-Kenya, chama kilichoundwa na waziri Soita Shitanda.

Maisha binafsi

Dr. Kituyi amemuoa Ling Kituyi na wana watoto wanne: Ivar Makari Kituyi, Sitati Kituyi, Laila Kituyi na Masalule Kituyi. Mnamo Juni 28, 2015, Ivar Makari Kituyi alifariki akiwa na umri wa miaka 30. Inafikiriwa kwamba alipata shambulizi la kisukari wakati alipokuwa na marafiki nje nyakati za usiku. Ivar alikuwa ameoa, lakini mke wake alikuwa mbali wakati wa kifo cha mumewe. Ivar alizikwa kwenywe shamba la baba yake.

Dr. Kituyi ni babu. Amejaliwa kupata wajukuu.