Chwaka, Pemba

Chwaka ni kijiji cha Wilaya ya Micheweni, Mkoa wa Kaskazini, Pemba, ambacho kina eneo la kihistoria la Waswahili la Zama za Kati.

Katika kisiwa kizima cha Pemba, magofu ya mji wa kale wa Chwaka ni miongoni mwa maeneo yaliyohifadhiwa vyema.

Ni kilomita 6 kutoka mji mdogo wa Konde, mwisho wa njia ambayo ina urefu wa mita 900 kuelekea kijiji cha Tumbe kwenye njia ya kijiji cha Myumoni.

Mahali pa akiolojia panaonekana wazi kutoka barabarani na ni wazi kwa umma. Eneo hili lina maandishi ya mapema ya karne ya 13.

Makazi hayo, ambayo yalijumuisha eneo la hekta 20, yalikuwa na ngome kubwa ya kasri, kumbi za karamu, misikiti miwili, vyuma vya chuma, na bandari katika mkondo wa karibu. Mji huu uliachwa katika karne ya 16.

Kuna msikiti uliochimbwa kwenye eneo hilo la kihistoria. Kuta za msikiti mkubwa huo na matao yake ya lango bado zipo hadi leo.

Mabaki (bakuli, keramik) ambayo yaligunduliwa wakati wa uchimbaji sasa yanaonyeshwa kwenye Makumbusho ya Albert huko London pamoja na Makumbusho ya Mji Mkongwe huko Stone Town, ambayo imefungwa kwa muda kutokana na kuporomoka kwa sehemu ya jumba la zamani.

Kulingana na mwasisi, mke wa Harun Bin Ali, mtoto wa Mkame Ndune wa Pujini, aliomba kwamba mbegu ziunganishwe na chokaa ili kushikilia msikiti mdogo unaojulikana kama Msikiti Chooko, au "msikiti wa nafaka za kijani," pamoja na makaburi kadhaa, likiwemo la Harun, yamefunuliwa nyuma ya msikiti huo.