Uyabisi wa Misuli

Uyabisi wa Misuli (Fibromyalgia, FM) ni ugonjwa wenye dalili za maumivu ya muda mrefu yaliyoenea kote mwilini na mwitikio wa maumivu makali kwa shinikizo yoyote kwenye mwili. Dalili nyingine ni pamoja na uchovu mwingi kiasi kwamba shughuli za kawaida huathiriwa, matatizo ya usingizi na matatizo ya kumbukumbu. Baadhi ya watu pia huripoti dalili za miguu kutotulia, matatizo ya utumbo au kibofu cha mkojo kuwasha, kufa ganzi na kuhisi mwasho na kuwa na hisia kali kwa kelele, mwanga au halijoto. Mara nyingi huhusishwa na unyogovu, wasiwasi na ugonjwa wa kiakili unaotokana na kiwewe. Aina nyingine za maumivu ya muda mrefu pia hutokea mara kwa mara.

Uyabisi wa Misuli
Mwainisho na taarifa za nje
Matamshi	Kigezo:IPAc-en
Kundi Maalumu	Matibabu ya Akili, magonjwa ya yabisi baridi, neurolojia
Dalili	Maumivu yaliyoenea, hisia ya uchovu, matatizo ya usingizi
Muda wa kawaida wa kuanza kwake	Watu wenye umri wa kati
Muda	Ya muda mrefu
Visababishi	Hakijulikani
Njia ya kuitambua hali hii	Kulingana na dalili zilizopo baada ya kuondoa sababu zingine zinazoweza kuusababisha
Utambuzi tofauti	Ugonjwa wa Polymyalgia rheumatica, ugonjwa wa yabisi-baridi (rheumatoid arthritis), ugonjwa wa yabisi-barid (osteoarthritis), ugonjwa wa dundumio (thyroid)
Matibabu	Kulala na mazoezi ya kutosha, lishe bora
Dawa	Duloxetine, milnacipran, pregabalin, gabapentin
Utabiri wa kutokea kwake	Umri wa kuishi wa kawaida
Idadi ya utokeaji wake	asilimia 2–8%

Kisababishi hakijulikani, hata hivyo, inaaminika kuwa inahusisha mchanganyiko wa mambo ya kijenetikia na ya mazingira. Hali hiyo hutokea katika familia na jeni nyingi zinaaminika kuhusika. Sababu za kimazingira zinaweza kujumuisha mfadhaiko wa kisaikolojia, kiwewe na maambukizi fulani. Maumivu yanaonekana kuwa yanatokana na michakato katika mfumo mkuu wa neva na hali hiyo inajulikana kama "ugonjwa wa kihisia wa neva ya kati". Fibromyalgia inatambuliwa kama ugonjwa na Taasisi za Kitaifa za Afya za Marekani na Chuo cha Marekani cha Rheumatology . Hakuna vipimo maalum wa utambuzi wa ugonjwa. Utambuzi wa ugonjwa unahusisha kwanza kuondoa sababu zingine zinazoweza kuusababisha na kuthibitisha kuwa kuna idadi fulani ya dalili.

Matibabu ya Fibromyalgia yanaweza kuwa magumu. Mapendekezo ya matibabu mara nyingi hujumuisha maelekezo ya kulala vya kutosha, kufanya mazoezi mara kwa mara, na kula vyakula vyenye lishe bora. Tiba ya kitabia ya utambuzi (CBT) inaweza pia kusaidia. Dawa za duloxetine, milnacipran au pregabalin zinaweza kutumiwa. Matumizi ya dawa za maumivu ya opioidi ni ya utata, huku wengine wakisema manufaa yana ushahidi hafifu wa kuunga mkono utumiaji wake na wengine wakisema kwamba utumiaji wa opioid kidogo inaweza kuwa sawa ikiwa dawa zingine hazifanyi kazi. Virutubisho vya lishe havina ushahidi wa kuunga mkono matumizi yao. Ingawa fibromyalgia inaweza kudumu kwa muda mrefu, haisababishi kifo au uharibifu wa tishu za mwili.

Fibromyalgia inakadiriwa kuwa inaathiri asilimia 2 hadi 8 ya idadi ya watu. Wanawake huathiriwa mara mbili zaidi kuliko wanaume. Viwango vinaonekana sawa katika maeneo tofauti ya ulimwengu na kati ya tamaduni tofauti. Fibromyalgia ilifafanuliwa kwa mara ya kwanza mwaka wa 1990 na vigezo vikasasishwa mwaka wa 2011. Kuna utata kuhusu uainishaji, utambuzi na matibabu ya fibromyalgia. Ingawa wengine wanahisi kuwa utambuzi wa fibromyalgia unaweza kuathiri mtu vibaya, utafiti mwingine umebaini kuwa unaweza ukawa na manufaa. Neno "fibromyalgia" linatokana na neno la lugha ya New Latin fibro-, ikimaanisha "tishu zenye nyuzi", Kigiriki μυώ myo-, "misuli", na Kigiriki άλγος algos, "maumivu"; kwa hivyo, tafsiri ya moja kwa moja ya neno hilo inamaanisha "maumivu ya tishu za kuunganisha zenye nyuzi na misuli".