George Lilanda

Makala hii ina dalili ya kutungwa kwa kutegemea programu ya kompyuta kama vile "Google translation" au "wikimedia special:content translation" bila masahihisho ya kutosha. Watumiaji wanaombwa kuchunguza tena lugha, viungo na muundo wake. Wakiridhika na hali yake wanaweza kuondoa kigezo hiki kinachoonekana kwenye dirisha la kuhariri juu ya matini ya makala kwa kutumia alama za {{tafsiri kompyuta}} .

George Lilanga (1934 – 27 Juni 2005) alikuwa mchoraji na mchongaji wa vinyago kutokea nchini Tanzania, akifanya kazi kuanzia mwishoni mwa miaka ya 1970 na hadi mwanzoni mwa karne ya 21. Alikuwa mtu wa kabila la watu Makonde na aliishi muda mwingi wa maisha yake huko Dar es Salaam, jiji kubwa zaidi nchini Tanzania.

Pamoja na wasanii wengine wa kisasa wa Kiafrika, kazi yake ilionyeshwa katika maonyesho ya sanaa ya kimataifa, ikiwa ni pamoja na Africa Remix 2004 au African Art Now mwaka wa 2005. Kupitia maonyesho haya na maslahi yanayofuata ya wakosoaji wa sanaa. na wakusanyaji wa sanaa ya kisasa ya Kiafrika, Lilanga alikua maarufu zaidi msanii wa Tanzania kimataifa.

Hapo mwanzo, alifanya kazi katika mapokeo ya kisanii ya Wamakonde ya kuchonga sanamu kutoka kwa mbao. Baada ya kuonyeshwa wasanii wengine wa kisasa katika kituo cha kitamaduni Nyumba ya Sanaa (Nyumba ya Sanaa), alibadilisha maumbo ya kawaida ya sanamu kuwa kazi za sanaa za pande mbili kama vile uchoraji, nakshi au paneli. Kwa uvumbuzi huu, alikuza mtindo wake mwenyewe kutoka kwa Shetani (mashetani) wa kisasa sanamu za Makonde. Michoro yake ni sifa kwa mtindo wake wa kupendeza na wa kejeli, unaoakisi maisha ya kila siku nchini Tanzania jinsi alivyoyaona.

Hapo mwanzo, alifanya kazi katika mapokeo ya kisanii ya Wamakonde ya kuchonga sanamu kutoka kwa mbao. Baada ya kuonyeshwa wasanii wengine wa kisasa katika kituo cha kitamaduni Nyumba ya Sanaa (Nyumba ya Sanaa), alibadilisha maumbo ya kawaida ya sanamu kuwa kazi za sanaa za pande mbili kama vile uchoraji, nakshi au paneli. Kwa uvumbuzi huu, alikuza mtindo wake mwenyewe kutoka kwa Shetani (mashetani) wa kisasa sanamu za Makonde. Michoro yake ni sifa kwa mtindo wake wa kupendeza na wa kejeli, unaoakisi maisha ya kila siku nchini Tanzania jinsi alivyoyaona.

Mwaka 2000, mchanganyiko wa kisukari, shinikizo la damu na magonjwa ya moyo ulisababisha kuzorota kwa kasi kwa afya ya Lilanga. Kutokana na gangrene, mnamo Oktoba 2000 mguu wake wa kulia ulilazimika kukatwa. Mnamo Desemba mwaka huo, mguu wa kushoto pia ulikatwa. Lilanga hivyo ilimbidi kutumia kiti cha magurudumu; lakini baada ya kurejea nyumbani kwake Januari 2001, alianza tena kazi yake.

Mnamo 2001, kwa sababu ya ulemavu wake mkubwa wa mwili, alirudi kufanya kazi ndogo kwa wino kwenye karatasi na ngozi za mbuzi za ukubwa wa 22.5 x 22.5 , ambayo inaweza kufanywa haraka na kwa urahisi zaidi. Kwa usaidizi wa mfanyabiashara wake, hata hivyo, aliendelea pia kuunda michoro ya ukubwa mkubwa, na hadi muda mfupi kabla ya kifo chake, alitengeneza turubai kubwa, Wamasoni na tondos.

Lilanga alifariki dunia siku ya Jumatatu tarehe 27 Juni 2005, jijini Dar es Salaam, katika mgahawa wake wa nyumbani huko Mbagala.

Ukuzaji na mafanikio ya kisanii

Muda mfupi baada ya kuanza shule ya sarufi, Lilanga aliguswa kwa mara ya kwanza na sanamu za mbao, zilizotengenezwa kwa mizizi, mbao laini na, baadaye, mwaloni, na kufanya kazi katika mapokeo ya Wamakonde. Alijitolea karibu pekee kwa mbinu hii kutoka 1961 hadi 1972. Alionyesha kazi zake za kwanza kwa Wazungu ambao walifanya kazi katika kambi za wakimbizi wakati wa vita vya uhuru wa Msumbiji. Kufuatia ushauri wao, mwaka 1970 Lilanga aliamua kuhamia Dar es Salaam, ambako kulikuwa na fursa kubwa ya kuuza vinyago.

Mnamo 1978, alishiriki katika maonyesho ya pamoja ya wasanii wa Kiafrika huko Washington D.C. Kati ya kazi 280 zilizowasilishwa, takriban 100 zilifanywa na Lilanga. Ilikuwa katika tukio hili kwamba alilinganishwa na Jean Dubuffet. Lilanga alichukuliwa kuwa na ushawishi kwa wasanii wachanga wa graffiti wa Marekani ([[Keith Haring] alisema katika mahojiano kwamba alikuwa ameathiriwa na sanaa ya Lilanga). Lilanga alianza mfululizo mrefu wa maonyesho. Kazi zake zilikuwa na mafanikio makubwa katika Afrika, Ulaya, Marekani, India na Japan.

Katika miaka ya 1980, Lilanga alishiriki mara chache katika Salzburg Summer Academy huko Austria. Huko alijifunza mbinu ya picha ya etching, ambayo ikawa uzoefu muhimu wa picha kwa kazi zake za baadaye za rangi. Baadaye, alijitolea karibu na uchoraji. Picha zake nyingi zinazoonyesha Shetani katika hali tofauti ziliwakilishwa kwa pande mbili kwenye Masonite (paneli za bei nafuu zilizotengenezwa kwa nyuzi za mbao zilizoshinikizwa, zinazotumiwa mara kwa mara katika makao ya Kiafrika kwa ajili ya kusimamisha paa za dari na kama insulation), au kwenye turubai. , batiki na ngozi ya mbuzi.

Mnamo miaka ya 1990 na kwa kutambuliwa kimataifa, picha zake za uchoraji ziliongezeka zaidi (kutoka wakati huu ni mafuta yake kwenye turubai ya ukubwa wa mita moja ya mraba, turubai zake kubwa za kwanza zaidi ya sentimita 200 kwa urefu na sentimita 61x122 hufanya kazi kwenye Masonite/Faesite). Katika kipindi hiki, baada ya mapumziko ya miaka mingi, na mwishoni mwa miaka ya 1990, alianza kufanya kazi kwa bidii tena na uchongaji, akitengeneza nakshi nyingi za mbao laini (kawaida mninga au mkongo). , rangi ya wazi na enamels ya mafuta.

Urithi

Sanaa za rangi za George Lilanga zinasisitiza mageuzi ya kichekesho kutoka kwa sanaa ya Makonde, ambayo ni chanzo cha shetani viumbe vya ajabu, vinavyoonyeshwa katika takriban picha na sanamu zote za Lilanga. Kijadi, wachongaji wa Kimakonde huchagua mbao bora zaidi kwa ajili ya vipande vyao na wangekunja uso wakati wa kuchora juu ya maandishi ya asili ya miti hiyo. Mbinu angavu ya uchoraji wa enameli ya rangi nyingi iliyoanzishwa na Lilanga inatoa vipande vyake mvuto wa kisasa zaidi wa urembo na kuendelezwa kuwa mtindo wa kibinafsi ambao umewafanya kupendwa na wakusanyaji na wafanyabiashara wa sanaa. Kama matokeo, Lilanga alikua rejeleo katika sanaa ya Kiafrika na alifurahia mafanikio makubwa ya kibiashara katika sehemu ya mwisho ya maisha yake, na bei ya vipande vyake iliongezeka zaidi baada ya kifo chake mwaka wa 2005.

Maonyesho makubwa

'Solo

• 2012 George Lilanga: Ndani...Afrika...Nje, Wiki ya Sanaa ya Hamburg/Hamburg Mawingu Collection (HMC), Ujerumani
• 2005 George Lilanga, Jamaica, Milan, Italy
• 2004 Tingatinga na Lilanga, Makumbusho ya Sanaa ya Mkoa wa Kouchi, Kouchi, Japan
• 2003 Lilanga d'ici et d'ailleurs, Centre Culturel François Mitterrand, Périgueux, Ufaransa
• 2003 George Lilanga, Christa's Fine Tribal Art Gallery, Copenhague, Denmark
• 2002 George Lilanga, MAMCO, Geneva
• 1999 George Lilanga "Storie Africane", Franco Cancelliere Arte Contemporanea, Messina, Italia
• 1995 Lilanga Msanii katika Makazi na Warsha, Hiroshima City Moderne Art Museum, Japan
• 1994–1995 Cosmos ya Lilanga, Okariya Gallery

Kundi

• Hadithi za Kiafrika za 2010, Maonyesho ya Sanaa ya Marrakech, Marrakech
• 2007 Why Africa?, Pinacoteca Giovanni e Marella Agnelli, Turin, Italia
• 2006 100% Afrika, Guggenheim Museum, Bilbao, Uhispania
• 2005 Sanaa ya Afrika, Grimaldi Forum, Monaco, Ufaransa
• Sanaa ya Kiafrika ya 2005 : Kazi bora kutoka kwa Mkusanyiko wa Jean Pigozzi, Makumbusho ya Fine Art Houston, Marekani.
• 2004 Africa Remix, Art contemporain d'un continent, huko Paris, London, Düsseldorf na Tokyo
• 2003–2004 Latitudo, Hoteli de Ville, Paris, Ufaransa
• 2002 Mapico Dance, MAMCO, Geneva, Uswisi
• 2000–2001 Shanghai Biennale 2000, Shanghai, Uchina

Viungo vya nje

Wikimedia Commons ina media kuhusu:

George Lilanda

• Ukurasa wa wavuti wenye michoro ya Sanaa ya George Lilanga Archived 25 Februari 2022 at the Wayback Machine.
• Mkusanyiko wa Mawingu wa Hamburg / HMC: Mkusanyiko wa George Lilanga, Hamburg/Ujerumani – Nyenzo ya habari ya maisha na kazi ya George Lilanga mtandaoni
• Msingi wa data wa George Lilanga wenye takriban kazi za sanaa 400 mtandaoni
• Maktaba za Smithsonian: Biblia Maelezo kuhusu George Lilanga