Mtumiaji:FurahaKamili3/ukurasa wa majaribio

ʻAbdu'l-Bahá (23 Mei 1844 – 28 Novemba 1921), jina alilopewa alipozaliwa lilikuwa ni ʻAbbás. Yeye alikuwa mtoto wa kwanza wa Baháʼu'lláh, mwanzilishi wa Dini ya Kibahá’í ambaye alimteua kuwa mrithi wake na kiongozi wa Imani ya Baháʼí kuanzia 1892 hadi 1921. ʻAbdu'l-Bahá baadaye alitajwa kama mmoja wa watu watatu "wakuu wa Imani" wa dini hiyo, pamoja na Baháʼu'lláh na Báb, na maandiko yake na mazungumzo ya kuaminika yanachukuliwa kama vyanzo vya fasihi takatifu ya Kibaháʼí.

Alizaliwa katika Tehran katika familia mashuhuri. Akiwa na umri wa miaka minane baba yake alifungwa wakati wa ukandamizaji wa serikali dhidi ya Imani ya Kibábí na mali za familia ziliporwa, zikiwaacha katika umaskini wa chini. Baba yake alifukuzwa kutoka nchi yao ya Irani, na familia ikaweka makazi yao mjini Baghdad huko Iraq, ambako walikaa kwa miaka kumi. Baadaye waliitwa na serikali ya Ufalme wa Ottoman kwenda Istanbul kabla ya kuingia katika kipindi kingine cha kifungo huko Edirne na hatimaye kwenye jiji la gereza la ʻAkká (Acre). ʻAbdu'l-Bahá alibaki mfungwa hapo hadi Young Turk Revolution yaliyopelekea aachiliwe huru mwaka wa 1908 akiwa na umri wa miaka 64. Kisha alifanya safari kadhaa za kuelekea Magharibi ili kueneza ujumbe wa Imani ya Kibaháʼí zaidi ya mizizi yake ya Mashariki ya Kati, lakini kuanza kwa Vita vya Kwanza ya Dunia kulimfanya akae zaidi Haifa kutoka 1914 hadi 1918. Vita vilibadilisha mamlaka ya Ottoman iliyokuwa na uadui wa wazi kuwa Mamlaka (Mandate) ya Uingereza juu ya Palestina, wakati huo aliteuliwa kuwa Kamanda wa Heshima wa Ufalme wa Uingereza (Knight Commander of the Order of the British Empire) kwa msaada wake katika kuzuia njaa kufuatia vita.

Mnamo mwaka wa 1892, ʻAbdu'l-Bahá aliteuliwa katika wosia wa baba yake kuwa mrithi wake na kiongozi wa Imani ya Kibaha'i. Nyaraka zake Mpango Mtakatifu zilisaidia kuchochea ubaháʼí huko Amerika ya Kaskazini katika kueneza mafundisho ya Kibaháʼí kwenye maeneo mapya, na Wosia na Agano lake liliweka msingi wa utaratibu wa kiutawala wa Kibaháʼí wa sasa. Maandishi, sala na barua nyingi zake bado zipo, na mazungumzo yake na wabaháʼí wa Magharibi yanasisitiza ukuaji wa dini hiyo kufikia mwisho wa miaka ya 1890.

Jina alilopewa ʻAbdu'l-Bahá lilikuwa ʻAbbás. Kutegemea na muktadha, angeitwa ama Mírzá ʻAbbás (Kiajemi) au ʻAbbás Effendi (Kituruki), zote mbili sawa na cheo cha Kiingereza Sir ʻAbbás. Wakati mwingi alipokuwa mkuu wa Dini ya Kibaha'i, alitumia na alipendelea jina la ʻAbdu'l-Bahá ("mtumishi wa Bahá", rejea kwa baba yake). Anatajwa mara kwa mara katika maandiko ya Kibaha'i kama "Bwana".

Maisha ya awali

ʻAbdu'l-Bahá alizaliwa mjini Tehran, Uajemi (sasa Iran) tarehe 23 Mei 1844 (5 Jamadiyu'l-Avval, 1260 AH), mtoto wa kwanza wa Baháʼu'lláh na Navváb. Alizaliwa usiku ule ule ambao Báb alitangaza utume wake. Alipatiwa jina ʻAbbás wakati wa kuzaliwa, aliitwa kwa jina la babu yake Mírzá ʻAbbás Núrí, mwanasiasa maarufu na mwenye nguvu. Miaka ya awali ya ʻAbdu'l-Bahá ilichangiwa na majukumu makubwa ya baba yake ndani ya jamii ya Kibaabí. Akiwa mtoto, alikumbuka kwa furaha mikutano na Táhirih mbábí, akieleza jinsi ambavyo angemuweka kwenye goti lake, kumpapasa, na kushiriki mazungumzo ya kugusa, na kumuwacha na kumbukumbu ya kudumu. Utoto wake ulitawaliwa na furaha na nyakati zisizo na wasiwasi. Makazi ya familia hiyo mjini Tehran na mashambani yalikuwa si tu ya starehe bali pia yaliyopambwa vizuri. Pamoja na ndugu zake – dada, Bahíyyih, na kaak, Mihdí – alifurahia maisha ya neema, furaha, na starehe. ʻAbdu'l-Bahá alipenda kucheza bustanini na ndugu yake mdogo wa kike, iliyokuza uhusiano wa karibu kati yao. Katika kipindi cha malezi yake, ʻAbdu'l-Bahá aliona jinsi wazazi wake walivyojitolea kwa shughuli mbalimbali za hisani, ikiwa ni pamoja na kubadili sehemu ya nyumba yao kuwa wodi ya hospitali kwa wanawake na watoto.

Kwa sababu ya maisha yaliyojaa uhamisho na kifungo, ʻAbdu'l-Bahá alikuwa na fursa chache za kupata elimu rasmi. Katika ujana wake, ilikuwa kawaida kwa watoto wa familia za kifalme, akiwemo ʻAbdu'l-Bahá, kutohudhuria shule za kawaida. Badala yake, wanafamilia wa kifalme kwa kawaida walipata elimu fupi nyumbani, wakijikita kwenye masomo kama vile maandiko, hotuba, hati za maandishi na hesabu za msingi, huku msisitizo ukiwa kujiandaa kwa maisha ndani ya mabaraza ya kifalme.

ʻAbdu'l-Bahá alitumia kipindi kifupi tu katika shule ya maandalizi ya jadi akiwa na umri wa miaka saba kwa muda wa mwaka mmoja. Badala yake, mama yake na mjomba wake walichukua jukumu la elimu yake ya awali, lakini chanzo kikuu cha elimu yake kilikuwa baba yake. Mwaka 1890 Edward Granville Browne alimuelezea ʻAbdu'l-Bahá, akisema kwamba "mtu mwingine ambaye ni mfasaha zaidi katika hotuba, tayari zaidi kwa hoja, hodari zaidi wa mifano, anayejua zaidi vitabu vitakatifu vya Wayahudi, Wakristo, na Waislamu...angeweza kupatikana kwa shida..."

Kulingana na maelezo ya wakati huo, ʻAbdu'l-Bahá alikuwa mtoto mwenye ufasaha na mvuto. Katika umri wa miaka saba, alikabiliwa na changamoto kubwa ya afya alipopatwa na kifua kikuu, na ilifikiriwa kuwa hatima yake ingekuwa ni kifo. Ingawa ugonjwa huo ulipungua, hii ilionyesha mwanzo wa mapambano ya maisha marefu na milipuko ya maradhi mbalimbali yaliyokuwa yakiendelea katika maisha yake yote.

Tukio moja lililomwathiri sana ʻAbdu'l-Bahá wakati wa utoto wake lilikuwa ni kufungwa kwa baba yake wakati ʻAbdu'l-Bahá alipokuwa na umri wa miaka minane; hali hii ilisababisha kupungua kwa hali ya kiuchumi ya familia, na kumfanya kuwa maskini na kumuweka wazi kwa uhasama kutoka kwa watoto wengine mitaani. ʻAbdu'l-Bahá alifuatana na mama yake kumtembelea Baháʼu'lláh ambaye wakati huo alikuwa ametupwa katika gereza maarufu la chini kwa chini la Síyáh-Chál. Alielezea jinsi "niliona sehemu ya giza, yenye mteremko. Tuliingia kwenye mlango mdogo, mwembamba, na kushuka ngazi mbili, lakini zaidi ya hizo hapakuwa na kitu kilichoonekana. Katikati ya ngazi, ghafla tukasikia sauti yake [ya Baháʼu'lláh]: 'Msimpeleke humu ndani', na hivyo wakanipeleka nyuma".

Baghdad

Baháʼu'lláh hatimaye aliachiliwa kutoka gerezani, lakini akaamriwa kuhamishwa, na ʻAbdu'l-Bahá, wakati huo akiwa na umri wa miaka minane, akamfuata baba yake katika safari kuelekea Baghdad wakati wa majira ya baridi (Januari hadi Aprili) ya mwaka 1853. Wakati wa safari hiyo ʻAbdu'l-Bahá alipata madhara ya baridi kali. Baada ya mwaka mmoja wa shida Baháʼu'lláh alijitenga mwenyewe badala ya kuendelea kukabiliana na mzozo na Mirza Yahya na kujificha kwa siri katika milima ya Sulaymaniyah mnamo Aprili 1854 mwezi mmoja kabla ya siku ya kuzaliwa ya kumi ya ʻAbdu'l-Bahá. Uchungu wa pamoja ulisababisha ʻAbdu'l-Bahá, mama yake Ásíyih Khánum, na dada yake Bahíyyih Khánum kuwa wenzi wa kudumu. ʻAbdu'l-Bahá alikuwa karibu sana na wote wawili, na mama yake alishiriki kikamilifu katika elimu na malezi yake. Wakati baba yake alipokosekana kwa miaka miwili ʻAbdu'l-Bahá alichukua jukumu la kusimamia masuala ya familia, kabla ya kutimiza umri wa balehe (miaka 14 katika jamii ya Mashariki ya Kati) na alijulikana kujihusisha na kusoma, na, katika wakati ambao maandiko yaliyonakiliwa kwa mkono yalikuwa njia kuu ya kuchapisha, alikuwa pia akijishughulisha na kunakili maandiko ya Báb. ʻAbdu'l-Bahá pia alipendezwa na sanaa ya kupanda farasi na, alivyokua, akawa mpanda farasi maarufu.

Mnamo mwaka wa 1856, habari za mfuasi wa kidini aliyefanya majadiliano na viongozi wa kisúfí wa eneo hilo zilifika kwa familia na marafiki, zikiongeza matumaini kwamba huenda alikuwa Bahá’u’lláh. Mara moja, wanafamilia na marafiki walikwenda kumtafuta dervish huyo aliyekuwa vigumu kumuona - na mnamo Machi walimrudisha Baháʼu'lláh mjini Baghdad. Alipomuona baba yake, ʻAbdu'l-Bahá alianguka magotini na kulia kwa sauti "Kwanini ulituacha?", na hili lilifuatwa na mama yake na dada yake walipofanya vivyo hivyo. ʻAbdu'l-Bahá mara moja alikua katibu na mlinzi wa baba yake. Wakati wa kukaa mjini hapo, ʻAbdu'l-Bahá alikua kutoka mtoto hadi kuwa kijana aliyekomaa. Alifahamika kama kijana mwenye "muonekano mzuri sana", na alikumbukwa kwa ukarimu wake. Baada ya kuvuka umri wa balehe, ʻAbdu'l-Bahá alikuwa akionekana mara kwa mara katika misikiti ya Baghdad akijadili masuala ya kidini na maandiko kama kijana. Akiwa Baghdad, kwa ombi la baba yake, ʻAbdu'l-Bahá aliandika maoni kuhusu desturi ya Kiislamu ya "Nilikuwa Hazina Iliyofichwa" kwa kiongozi wa kisúfí aliyeitwa ʻAlí Shawkat Páshá. ʻAbdu'l-Bahá alikuwa na umri wa miaka kumi na tano au kumi na sita na ʻAlí Shawkat Páshá aliliona andiko lenye maneno zaidi ya 11,000 kama kazi ya ajabu kwa mtu wa umri wake. Mnamo mwaka wa 1863, katika kile kilichokuja kujulikana kama Bustani ya Ridván, baba yake Baháʼu'lláh alitangaza kwa wenzake wachache kwamba yeye ni Mdhihirishaji wa Mungu na Yeye Ambaye Mungu Atamdhihirisha ambaye kuja kwake kulitabiriwa na Báb. Katika siku ya nane kati ya siku kumi na mbili, inaaminika ʻAbdu'l-Bahá ndiye mtu wa kwanza ambaye Baháʼu'lláh alifichulia madai yake.

Istanbul/Adrianople

ʻAbdu'l-Bahá (kulia) na kaka yake Mírzá Mihdí

Mnamo 1863, Baháʼu'lláh aliitwa Istanbul, na hivyo familia yake, akiwemo ʻAbdu'l-Bahá, aliyekuwa na umri wa miaka kumi na nane, waliandamana naye kwenye safari yake ya siku 110. Safari ya kuelekea Constantinople ilikuwa tena safari ya kuchosha, na ʻAbdu'l-Bahá alisaidia kuwalisha wahamishwa. Hapa ndipo nafasi yake ilipokuwa maarufu zaidi miongoni mwa Wabaháʼí. Hii ilidhihirika zaidi kupitia waraka wa Tawi wa Baháʼu'lláh ambamo alimpongeza mara kwa mara mwanaye kwa umuhimu na nafasi yake. Bahá’u’lláh na familia yake hawakukawia kuhamishwa tena hadi Adrianople, na kwenye safari hii ʻAbdu'l-Bahá alipatwa tena na madhara ya baridi kali kwenye ngozi.

Huko Adrianople ʻAbdu'l-Bahá alijulikana kama mfariji pekee wa familia yake – hasa kwa mama yake. Katika hatua hii, ʻAbdu'l-Bahá alijulikana na Wabaháʼí kama "Bwana", na kwa wasio Wabaháʼí kama ʻAbbás Effendi ("Effendi" inamaanisha "Bwana"). Ilikuwa mjini Adrianople ambapo Baháʼu'lláh alimtaja mwanawe kama "Siri ya Mungu". Cheo cha "Siri ya Mungu" kinaashiria, kulingana na Wabaháʼí, kwamba ʻAbdu'l-Bahá siyo Mdhihirishaji wa Mungu bali kwamba katika "utu wa ʻAbdu'l-Bahá tabia ambazo ni kinyume na asili ya kibinadamu na maarifa na ukamilifu usio wa kibinadamu zimechanganywa na kupatanishwa kabisa". Baháʼu'lláh alimpa mwanawe majina mengine mengi kama G͟husn-i-Aʻzam (maana yake "Tawi Kuu Zaidi" au "Tawi Kuu") "Tawi la Utakatifu", "Kitovu cha Agano" na kipenzi cha jicho lake. Alipogundua kuhusu uhamisho mwingine wa Bahá’u’lláh, safari hii kwenda Palestina, ʻAbdu'l-Bahá ("Bwana") alipatwa na uchungu akiisikia habari kwamba yeye na familia yake watahamishwa tofauti na Baháʼu'lláh. Ilikuwa, kulingana na Wabaháʼí, kupitia maombezi yake kwamba wazo hilo lilibadilishwa na familia yote ikaruhusiwa kuhama pamoja.

ʻAkká

Gereza huko ʻAkká ambapo Baháʼu'lláh na familia yake waliishi

Akiwa na umri wa miaka 24, ilikuwa wazi kuwa ʻAbdu'l-Bahá alikuwa msimamizi mkuu kwa baba yake na mshiriki mashuhuri wa jamii ya Kibaháʼí. Mnamo 1868, Baháʼu'lláh na familia yake walifukuzwa kwenda katika koloni la wafungwa la ʻAkká, Palestina, ambapo ilitarajiwa kwamba familia ingeangamia. Kufika ʻAkká kuliisikitisha familia na walihamishwa walipokutana na wakazi wa eneo hilo wenye uhasama. Walipoambiwa kwamba wanawake walipaswa kukaa juu ya mabega ya wanaume kufika ufukweni, ʻAbdu'l-Bahá alitafuta viti vya kuwabebea wanawake kwenda nchi kavu. Dada yake na baba yake waliugua sana. ʻAbdu'l-Bahá aliweza kupata dawa ya usingizi na kuwahudumia wagonjwa. Wabahá’í walifungwa chini ya masharti mabaya katika kundi la seli zilizofunikwa na kinyesi na uchafu. ʻAbdu'l-Bahá mwenyewe aliugua sana ugonjwa wa kuhara damu, na askari mmoja mwenye huruma aliruhusu daktari kumtibu. Wakazi waliwatenga, askari waliwatenda vibaya, na tabia ya Siyyid Muhammad-i-Isfahani (aliyetoka Azali) ilifanya mambo kuwa mabaya zaidi. Morali ilizidi kushuka baada ya kifo kwa ajali mbaya cha kaka mdogo wa ʻAbdu'l-Bahá, Mírzá Mihdí, akiwa na umri wa miaka 22. ʻAbdu'l-Bahá aliomboleza kwa kuweka lindo usiku kucha karibu na mwili wa kaka yake.

Baadaye katika ʻAkká

Hatimaye, alichukua jukumu la mahusiano kati ya jamii ndogo ya wahamiaji wa Kibaháʼí na dunia ya nje. Kupitia mwingiliano wake na watu wa ʻAkká (Acre), walitambua kutokua na hatia kwa Wabaháʼí, na hivyo masharti ya kifungo yalifanywa kuwa mepesi. Miezi minne baada ya kifo cha Mihdí familia ilihamia kutoka gerezani hadi kwenye Nyumba ya ʻAbbúd. Taratibu heshima ya wakazi wa eneo hilo kwa Wabaháʼí iliongezeka, na hasa, kwa ʻAbdu'l-Bahá ambaye baada ya muda mfupi alikua maarufu sana katika koloni la gereza. Myron Henry Phelps wakili tajiri kutoka New York alieleza jinsi "umati wa watu...Wasyria, Waarabu, Waethiopia, na wengine wengi", wote walisubiri kuzungumza na kumpokea ʻAbdu'l-Bahá. Kadri muda ulivyopita ʻAbdu'l-Bahá aliweza kukodisha makazi mbadala kwa ajili ya familia, na hatimaye familia ilihamia kwenye Jumba la Bahjí takriban mwaka 1879 wakati mlipuko wa maradhi ulipowafanya wakazi wake kukimbia.

ʻAbdu'l-Bahá alifanya jitihada ya kuandika historia ya dini ya Kibábí kupitia uchapishaji wa A Traveller's Narrative (Simulizi za Msafiri) (Makála-i-Shakhsí Sayyáh) mwaka 1886, baadaye ilitafsiriwa na kuchapishwa kwa tafsiri mwaka 1891 kupitia Chuo Kikuu cha Cambridge kupitia wakala wa Edward Granville Browne.

Ndoa na maisha ya familia

Wakati ʻAbdu'l-Bahá alipokuwa kijana, uvumi ulikuwa mwingi miongoni mwa Wabaháʼí kuhusu ni nani angekuwa mke wake. Wasichana kadhaa walionekana kama wenzi wa ndoa lakini ʻAbdu'l-Bahá alionekana kutopenda ndoa. Mnamo Machi 8, 1873, kwa kusisitizwa na baba yake, ʻAbdu'l-Bahá mwenye umri wa miaka ishirini na nane alimuoa Fátimih Nahrí kutoka Isfahán (1847–1938) mwanamke mwenye umri wa miaka ishirini na tano kutoka familia ya tabaka la juu la mji huo. Baba yake alikuwa Mírzá Muḥammad ʻAlí Nahrí kutoka Isfahan, Mbaháʼí mashuhuri mwenye uhusiano wa kifahari. Fátimih aliletwa kutoka Uajemi hadi ʻAkká baada ya Baháʼu'lláh na mke wake Navváb kuelezea nia kwamba aolewe na ʻAbdu'l-Bahá. Baada ya safari yenye uchovu kutoka Isfahán hadi Akka hatimaye alifika akiwa ameandamana na kaka yake mnamo 1872. Wanandoa hao wachanga walikuwa wamechumbiana kwa takriban miezi mitano kabla ya ndoa yenyewe kuanza. Wakati huo, Fátimih aliishi katika nyumba ya baba yake mdogo wa ʻAbdu'l-Bahá Mírzá Músá. Kulingana na kumbukumbu zake za baadaye, Fátimih alivutiwa na ʻAbdu'l-Bahá mara baada ya kumuona. ʻAbdu'l-Bahá mwenyewe alikuwa ameonyesha dalili ndogo za kutaka ndoa hadi alipokutana na Fátimih; ambaye alipewa jina la Munírih na Baháʼu'lláh. Munírih ni jina linalomaanisha "Mwangaza".

Ndoa hiyo ilizaa watoto tisa. Mtoto wa kwanza alikuwa mwana Mihdí Effendi aliyefariki akiwa na umri wa miaka takriban 3. Alifuatwa na Ḍíyáʼíyyih K͟hánum, Fuʼádíyyih K͟hánum (aliyefariki akiwa mdogo sana), Rúhangíz Khánum (alifariki 1893), Túbá Khánum, Husayn Effendi (alifariki 1887 akiwa na miaka 5), Rúhá K͟hánum (mama wa Munib Shahid), na Munnavar K͟hánum. Kifo cha watoto wake kilimsababishia ʻAbdu'l-Bahá huzuni kubwa – hasa kifo cha mwanawe Husayn Effendi kilikuja wakati mgumu kufuatia kifo cha mama yake na baba yake mdogo. Watoto walioishi (wote mabinti) walikuwa; Ḍíyáʼíyyih K͟hánum (mama wa Shoghi Effendi) (alifariki 1951) Túbá K͟hánum (1880–1959), Rúḥá K͟hánum na Munavvar K͟hánum (alifariki 1971). Baháʼu'lláh alitaka Wabaháʼí wafuate mfano wa ʻAbdu'l-Bahá na polepole waachane na ndoa ya wake wengi. Ndoa ya ʻAbdu'l-Bahá na mwanamke mmoja na chaguo lake la kubaki na mke mmoja, kutokana na ushauri wa baba yake na matakwa yake mwenyewe, ilihalalisha desturi ya kuwa na mke mmoja kwa watu ambao hapo awali walikuwa wakichukulia ndoa ya wake wengi kama njia sahihi ya maisha.

Miaka ya mwanzo ya huduma yake

Baada ya Baháʼu'lláh kufariki tarehe 29 Mei 1892, Kitabu cha Agano cha Baháʼu'lláh (wosia wake) kilimtaja ʻAbdu'l-Bahá kama Kituo cha Agano, mrithi na mfasiri wa maandiko ya Baháʼu'lláh.

Bahá'u'lláh anamtaja mrithi wake kwa aya zifuatazo:

Mapenzi ya Mwaka wa Kisheria ni haya: Ni lazima juu ya Aghsán, Afnán na Jamaa Zangu kugeuza, kila mmoja wao, nyuso zao kuelekea Tawi Kuu Zaidi. Fikiria yale ambayo Tumefunua katika Kitabu Chetu Kitakatifu Zaidi: 'Wakati bahari ya uwepo Wangu imepungua na Kitabu cha Ufunuo Wangu kimemalizika, geuzieni nyuso zenu kwake Yule ambaye Mungu amekusudia, Aliyechipuka kutoka kwenye Mizizi hii ya Kale.' Lengo la aya hii takatifu si jingine isipokuwa Tawi Kuu Zaidi [ʻAbdu'l-Bahá]. Hivyo Tumewafunulia kwa neema Mapenzi Yetu yenye nguvu, na kwa hakika Mimi ni Mwenye Neema, Mwenye Nguvu Zote. Kwa hakika Mungu ameagiza daraja la Tawi Kubwa Zaidi Muḥammad ʻAlí kuwa chini ya lile la Tawi Kuu Zaidi [ʻAbdu'l-Bahá]. Yeye kwa kweli ni Mwamuzi, Mwenye Hekima Zote. Tumemchagua 'Mkubwa' baada ya 'Yule Mkuu Zaidi', kama alivyoamuru Yeye Ambaye ni Mjuzi, Mwenye Habari Zote. — Baháʼu'lláh (1873–1892)

Katika wasia wa Baháʼu'lláh, kaka wa kambo wa ʻAbdu'l-Bahá, Muhammad ʻAlí, alitajwa kwa jina akiwa kuwa yuko chini ya ʻAbdu'l-Bahá. Muhammad ʻAlí alijawa na wivu dhidi ya ‘Abdu’l-Bahá na akaanza kujiimarisha kama kiongozi mbadala kwa msaada wa ndugu zake Badi’u'llah na Ḍíyáʼu'llah. Alianza kuwasiliana na Wabaháʼí nchini Iran, awali kwa siri, akitia shaka akilini mwa wengine juu ya ʻAbdu'l-Bahá. Wakati Wabahá’í wengi walimfuata ʻAbdu'l-Bahá, wachache walimfuata Muhammad ʻAlí wakiwemo Wabahá’í maarufu kama Mirza Javad na Ibrahim George Kheiralla, mmishonari wa kwanza wa Kibahá’í huko Amerika.

Muhammad ʻAlí na Mirza Javad walianza kumshutumu waziwazi ʻAbdu'l-Bahá kwa kuchukua mamlaka mengi mno, wakidokeza kwamba aliamini yeye mwenyewe kuwa Mdhihirishaji wa Mungu, sawa kwa hadhi na Baháʼu'lláh. Ni wakati huu ambapo ʻAbdu'l-Bahá, kukabiliana na tuhuma zilizokuwa zinatolewa dhidi yake, alieleza katika maandiko kwa Magharibi kwamba alifaa kujulikana kama "ʻAbdu'l-Bahá," kifungu cha Kiarabu kinachomaanisha Mtumishi wa Bahá, ili kuweka wazi kuwa yeye hakuwa Mdhihirishaji wa Mungu, na kwamba cheo chake kilikuwa tu cha utumishi. ʻAbdu'l-Bahá aliacha Wosia na Agano lililoanzisha mfumo wa usimamizi wa Imani ya Kibaháʼí, taasisi mbili za juu zaidi ikiwa ni Nyumba ya Haki ya Ulimwenguni, na Ulinzi, ambapo alimteua mjukuu wake Shoghi Effendi kama Mlinzi. Isipokuwa ʻAbdu'l-Bahá na Shoghi Effendi, Muhammad ʻAlí aliungwa mkono na ndugu wa kiume wa Baháʼu'lláh wote waliobaki, ikiwemo baba yake Shoghi Effendi, Mírzá Hádí Shírází. Hata hivyo, kwa ujumla Wabahá’í walipata athari ndogo sana kutoka kwenye propaganda za Muhammad ʻAlí na washirika wake; katika eneo la ʻAkká, wafuasi wa Muhammad ʻAlí walikuwa yapata familia sita hivi, hawakuwa na shughuli za kawaida za kidini, na walikuwa karibu kabisa wamejiingiza katika jamii ya Kiislamu.

Dini za zamani zilipitia mgawanyiko na upotofu wa mafundisho baada ya kufa kwa manabii wao waasisi. ʻAbdu'l-Bahá hata hivyo aliweza kuhifadhi umoja na uadilifu wa mafundisho ya Dini ya Kibaháʼí, hata mbele ya vitisho vikubwa kutoka kwa upinzani wa kaka yake wa kambo. Mafanikio yake yanajulikana hasa ikizingatiwa kwamba hata katikati ya mashambulizi haya uongozi wake ulisababisha upanuzi mkubwa wa jamii ya Kibaháʼí zaidi ya mizizi yake ya awali ya kitamaduni na kijiografia.

Mahujaji wa kwanza wa Magharibi

Mahujaji wa kwanza wa Kibaháʼí wa Magharibi. Waliosimama kushoto kwenda kulia: Charles Mason Remey, Sigurd Russell, Edward Getsinger na Laura Clifford Barney; Waliokaa kushoto kwenda kulia: Ethel Jenner Rosenberg, Madam Jackson, Shoghi Effendi, Helen Ellis Cole, Lua Getsinger, Emogene Hoagg

Mwisho wa mwaka wa 1898, mahujaji wa Magharibi walianza kusafiri kwenda Akka kwa hija kumtembelea ʻAbdu'l-Bahá; kundi hili la mahujaji, akiwemo Phoebe Hearst, lilikuwa la mara ya kwanza kwa Wabaháʼí waliokuzwa Magharibi kufika kwa ʻAbdu'l-Bahá. Kundi la kwanza lilifika mwaka wa 1898 na kutoka mwishoni mwa 1898 hadi mwanzoni mwa 1899 Wabaháʼí wa Magharibi walitembelea ʻAbdu'l-Bahá kwa nyakati tofauti. Kundi lilikuwa kwa kiasi kikubwa lina wanawake vijana kutoka jamii ya juu ya Marekani walio katika miaka ya 20. Kundi hili la watu wa Magharibi lilileta shaka kwa mamlaka, na kwa hiyo kifungo cha ʻAbdu'l-Bahá kilizidi kuimarishwa. Katika muongo uliofuata ʻAbdu'l-Bahá alikuwa katika mawasiliano ya mara kwa mara na Wabaháʼí kote ulimwenguni, akiwaongoza kufundisha dini; kundi lilihusisha Susan Moody, Lua Getsinger, Laura Clifford Barney, Herbert Hopper na May Ellis Bolles huko Paris (wote Wamarekani); Muingereza Thomas Breakwell; na Mfaransa Hippolyte Dreyfus. Laura Clifford Barney ndiye aliyekusanya kitabu Some Answered Questions (Maswali Yaliyojibiwa) kwa kuuliza maswali kwa ʻAbdu'l-Bahá kwa miaka mingi na ziara nyingi mjini Haifa.

Kipindi cha Utumishi, 1901–1912

Katika miaka ya mwisho ya karne ya 19, wakati ʻAbdu'l-Bahá alipokuwa rasmi bado kama mfungwa na kufungwa ʻAkka, aliratibu uhamisho wa mabaki ya mwili wa Báb kutoka Iran kwenda Palestina. Kisha alipanga ununuzi wa ardhi kwenye Mlima Karmeli ambayo Baháʼu'lláh alikuwa ameagiza itumike kumzika Báb, na akaandaa ujenzi wa Jengo la Báb. Mchakato huu ulidumu kwa miaka mingine 10. Pamoja na ongezeko la mahujaji waliomtembelea ʻAbdu'l-Bahá, Muhammad ʻAlí alishirikiana na mamlaka za Ottoman kuanzisha upya masharti magumu zaidi juu ya kifungo cha ʻAbdu'l-Bahá mnamo Agosti 1901. Hata hivyo, kufikia 1902, kutokana na msaada wa Gavana wa ʻAkka, hali ilikuwa imepungua sana; wakati mahujaji waliweza tena kumtembelea ʻAbdu'l-Bahá, bado alikuwa amefungwa ndani ya jiji. Mnamo Februari 1903, wafuasi wawili wa Muhammad ʻAlí, wakiwemo Badiʻu'llah na Siyyid ʻAliy-i-Afnan, walitengana na Muhammad ʻAli na kuandika vitabu na barua zilizotoa maelezo juu ya njama za Muhammad ʻAli na kubaini kwamba kile kilichokuwa kikienea kuhusu ʻAbdu'l-Bahá kilikuwa ni uzushi.

Kuanzia 1902 hadi 1904, hata wakati ‘Abdu’l-Bahá alipoongoza ujenzi wa Kaburi la Báb, alianzisha utekelezaji wa miradi miwili ya ziada; urejeshaji wa Nyumba ya Báb huko Shiraz, Iran na ujenzi wa Hekalu la Wabaháʼí la kwanza huko Ashgabat, Turkmenistan. ʻAbdu'l-Bahá alimwomba Aqa Mirza Aqa kuratibu urejeshaji wa nyumba ya Báb hadi hali yake wakati wa tangazo la Báb kwa Mulla Husayn mwaka 1844; pia aliamkabidhi kazi ya Hekalu kwa Vakil-u'd-Dawlih.

Katika nafasi yake kama kiongozi wa Dini ya Kibahá'í, ‘Abdu’l-Bahá angeliwasiliana mara kwa mara na viongozi wa mawazo kutoa maoni na mwongozo kulingana na mafundisho ya Kibahá'í, na kutetea jamii ya Kibahá'í. Katika kipindi hiki, ʻAbdu'l-Bahá aliwasiliana na idadi ya Young Turk, waliotaka kufanya mageuzi wakati wa utawala wa Sultan Abdul Hamid II, wakiwemo Namık Kemal, Ziya Pasha na Midhat Pasha. Aliweka mkazo kuwa Wabahá’í "wanatafuta uhuru na wanapenda uhuru, wanatumaini usawa, ni wenye nia njema kwa ubinadamu na wako tayari kutoa maisha yao kuunganisha ubinadamu" lakini kwa mtazamo mpana zaidi kuliko Young Turk. Abdullah Cevdet, mmoja wa waanzilishi wa Committee of Union and Progress ambaye alichukulia Dini ya Kibahá'í kama hatua ya katikati ya Uislamu na hatimaye kuachana na imani ya dini, angeenda mahakamani kwa utetezi wa Wabahá'í katika jarida aliloanzisha.

‛Abdu'l-Bahá pia alikuwa na mawasiliano na viongozi wa kijeshi, wakiwemo watu kama Bursalı Mehmet Tahir Bey na Hasan Bedreddin. Wa pili, ambaye katika kipindi cha awali alihusika katika kuondolewa madarakani kwa Sultani Abdülaziz mwaka 1876, anafahamika sana kama Bedri Paşa au Bedri Pasha na katika vyanzo vya Kiajemi vya Kibaháʼí anarejelewa kama Bedri Bey (Badri Beg). Inawezekana alifahamiana na ‘Abdu’l-Baha kipindi cha mwaka 1898 alipokuwa akihudumu katika utawala wa Ottoman huko Akká. Vyanzo vya Kiajemi vinamtaja kuwa alikua Mbaháʼí na ndiye aliyetafsiri kazi za ‛Abdu'l-Baha katika lugha ya Kifaransa. ‘Abdu’l-Bahá aliendelea kuwasiliana naye kwa miaka kadhaa alipokuwa gavana wa Albania.

ʻAbdu'l-Bahá pia alikutana na Muhammad Abduh, mmoja wa watu muhimu wa Usasa wa Kiislamu na harakati ya Salafi, huko Beirut, wakati ambapo wanaume hawa wawili walikuwa na malengo yanayofanana ya mageuzi ya kidini. Rashid Rida anadai kuwa wakati wa ziara zake Beirut, ʻAbdu'l-Bahá angelihudhuria vikao vya masomo vya Abduh. Kuhusu mikutano ya ʻAbdu'l-Bahá na Muhammad ʻAbduh, Shoghi Effendi anadai kuwa "Mahojiano yake kadhaa na Shaykh Muhammad ʻAbduh anayejulikana sana yalinufaisha sana hadhi inayokua ya jamii hiyo na kueneza umaarufu wa mwanachama wake mashuhuri zaidi."

Kwa sababu ya tuhuma za Muhammad ʻAli dhidi yake, Tume ya Uchunguzi ilimuhoji ʻAbdu'l-Bahá mnamo 1905, na karibu kusababisha uhamisho hadi Fezzan. Kwa kujibu, ʻAbdu'l-Bahá aliandika barua kwa sultani akilalamika kwamba wafuasi wake hujiepusha na kushiriki katika siasa za vyama na kwamba tariqa yake imewaongoza Wamarekani wengi kwa Uislamu. Miaka michache iliyofuata huko ʻAkka, ʻAbdu'l-Bahá alikuwa na uhuru kiasi kutokana na shinikizo na mahujaji waliweza kuja na kumtembelea. Kufikia mwaka wa 1909, kaburi la Jengo la Báb lilikuwa limekamilika.

Safari kuelekea Magharibi

ʻAbdu'l-Bahá, wakati wa safari yake nchini Marekani

Mapinduzi ya Vijana wa Kituruki ya mwaka 1908 yaliwaachilia huru wafungwa wote wa kisiasa na kidini katika Milki ya Ottoman, na ʻAbdu'l-Bahá aliachiliwa kutoka kifungoni. Kitendo chake cha kwanza baada ya kuachiliwa kilikuwa kutembelea Kaburi Takatifu la Baháʼu'lláh huko Bahji. Wakati ʻAbdu'l-Bahá akiendelea kuishi ʻAkka mara baada ya mapinduzi, aliweza kuhamia na kuishi huko Haifa karibu na Kaburi Takatifu la Báb. Mnamo mwaka wa 1910, akiwa na uhuru wa kuondoka nchini, alienda kwenye safari ya miaka mitatu kuelekea Misri, Ulaya, na Amerika ya Kaskazini, akieneza ujumbe wa Kibaháʼí.

Kuanzia Agosti hadi Desemba 1911, ʻAbdu'l-Bahá alitembelea miji ya Ulaya, ikiwemo London, Bristol, na Paris. Kusudi la safari hizi lilikuwa ni kusaidia jamii za Kibaháʼí za magharibi na kueneza zaidi mafundisho ya baba yake.

Katika mwaka uliofuata, alifanya safari ya kina zaidi kwa Marekani na Kanada ili kusambaza tena mafundisho ya baba yake. Aliwasili katika Jiji la New York tarehe 11 Aprili 1912, baada ya kukataa ofa ya kusafiri kwenye RMS Titanic, akiwaambia waumini wa Kibaháʼí, badala yake, "Toeni hii kwa misaada ya hisani." Badala yake alisafiri kwa chombo chenye mwendo wa polepole, RMS Cedric, na akasema alipendelea safari ndefu ya baharini kama sababu. Baada ya kusikia juu ya kuzama kwa Titanic tarehe 16 Aprili alinukuliwa akisema "Niliombwa kusafiri Titanic, lakini moyo wangu haukunisukuma kufanya hivyo." Wakati alitumia muda wake mwingi katika New York, alitembelea Chicago, Cleveland, Pittsburgh, Washington, D.C., Boston na Philadelphia. Mwezi Agosti wa mwaka huohuo alianza safari ya kina zaidi kwa maeneo ikiwa ni pamoja na New Hampshire, shule ya Green Acre huko Maine, na Montreal (ziara yake pekee Kanada). Kisha alisafiri kuelekea magharibi hadi Minneapolis, Minnesota; San Francisco; Stanford; na Los Angeles, California kabla ya kurudi mashariki mwishoni mwa Oktoba. Tarehe 5 Desemba 1912 aliondoka kurudi Ulaya.

Wakati wa ziara yake Amerika Kaskazini alitembelea misheni nyingi, makanisa, na vikundi, pamoja na kuwa na mikutano mingi katika nyumba za Wabaháʼí, na kutoa mikutano ya kibinafsi isiyo na idadi na mamia ya watu. Wakati wa hotuba zake alitangaza kanuni za Kibaháʼí kama vile umoja wa Mungu, umoja wa dini, umoja wa wanadamu, usawa wa wanawake na wanaume, amani ya dunia na haki ya kiuchumi. Pia alisisitiza kuwa mikutano yake yote ifunguliwe kwa watu wa jamii zote.

Ziara na mazungumzo yake vilikuwa mada ya mamia ya makala za magazetini. Katika gazeti la Boston waandishi wa habari walimuuliza ʻAbdu'l-Bahá kwa nini alikuja Amerika, naye akasema kwamba alikuja kushiriki katika mikutano ya amani na kwamba kutoa tu jumbe za tahadhari hakutoshi. Ziara ya ʻAbdu'l-Bahá huko Montreal ilipata umaarufu mkubwa kwenye magazeti; usiku wa kuwasili kwake mhariri wa Montreal Daily Star alikutana naye na gazeti hilo pamoja na The Montreal Gazette, Montreal Standard, Le Devoir na La Presse miongoni mwa mengine waliripoti kuhusu shughuli za ʻAbdu'l-Bahá. Baadhi ya vichwa vya habari katika magazeti hayo vilikuwa "Mwalimu wa Kiajemi Kuhubiri Amani", "Ubaguzi wa Rangi ni Mbaya, Anasema Mwanafalsafa wa Mashariki, Mgogoro na Vita Vinasababishwa na Ubaguzi wa Kidini na Kitaifa", na "Mtume wa Amani Anakutana na Wanaharakati, Mfumo Mpya wa Abdul Baha kwa Ugawaji wa Utajiri wa Ziada." Montreal Standard, ambalo lilisambazwa kote Kanada, lilipata mvuto mkubwa kiasi cha kuchapisha makala hizo tena wiki moja baadaye; Gazette ilichapisha makala sita na gazeti kubwa la lugha ya Kifaransa huko Montreal lilichapisha makala mbili kumhusu. Ziara yake ya mwaka 1912 huko Montreal pia ilimhamasisha mchekeshaji Stephen Leacock kumwiga katika kitabu chake kilichouzwa zaidi cha mwaka 1914 Arcadian Adventures with the Idle Rich. Huko Chicago gazeti moja lilikuwa na kichwa cha habari "Mtukufu Anatupa Ziara, Sio Pius X bali A. Baha," na ziara ya ʻAbdu'l-Bahá huko California iliripotiwa katika Palo Altan.

Akiwa Ulaya, alitembelea London, Edinburgh, Paris (ambako alikaa kwa miezi miwili), Stuttgart, Budapest, na Vienna. Hatimaye, mnamo 12 Juni 1913, alirudi Misri, ambako alikaa kwa miezi sita kabla ya kurudi Haifa.

Mnamo tarehe 23 Februari 1914, katika kipindi kilichoelekea Vita vya Kwanza vya Dunia, ʻAbdu'l-Bahá alimkaribisha Baron Edmond James de Rothschild, mwanachama wa familia ya benki ya Rothschild ambaye alikuwa mtetezi na mfadhili mkuu wa harakati ya Kizayuni, wakati wa mojawapo ya safari zake za awali kwenda Palestina.

Miaka ya Mwisho (1914–1921)

ʻAbdu'l-Bahá kwenye Mlima Karmeli na mahujaji mwaka wa 1919

Wakati wa Vita vya Kwanza vya Dunia (1914–1918) ʻAbdu'l-Bahá alikaa Palestina na hakuweza kusafiri. Aliliendelea kufanya mawasiliano machache, ambayo yalijumuisha Nyaraka za Mpango Mtakatifu, mkusanyiko wa barua kumi na nne zilizohusu Wabahá'í wa Amerika Kaskazini, ambazo baadaye zilielezwa kama moja ya "nyaraka" tatu za Dini ya Kibahá'í. Barua hizo zinaweka kwa Wabahá'í wa Amerika Kaskazini jukumu la uongozi katika kueneza dini hiyo kote ulimwenguni.

Haifa ilikuwa chini ya tishio halisi la bombardio la Muungano, hadi ʻAbdu'l-Bahá na Wabaháʼí wengine wakarejea kwa muda kwenye vilima vya mashariki mwa ʻAkka.

ʻAbdu'l-Bahá pia alikuwa chini ya vitisho kutoka kwa Cemal Paşa, kiongozi wa kijeshi wa Ottoman ambaye wakati mmoja alionyesha nia yake ya kumsulubisha na kuharibu mali za Wabaháʼí nchini Palestina. Shambulio la haraka la Megiddo offensive la Jenerali Allenby wa Uingereza lilifagia mbali majeshi ya Kituruki nchini Palestina kabla ya madhara kufanyika kwa Wabaháʼí, na vita vilimalizika chini ya miezi miwili baadaye.

Kipindi baada ya vita

ʻAbdu'l-Bahá uzee

Hitimisho la Vita vya Kwanza vya Dunia lilisababisha mamlaka za Kituruki zilizokuwa na uhasama wa waziwazi kubadilishwa na Mamlaka ya Uingereza (Mandate ya Uingereza) iliyokuwa rafiki zaidi, ikiruhusu upya mawasiliano, mahujaji, na maendeleo ya mali za Kituo cha Dunia cha Wabaháʼí. Ni katika uamsho huu wa shughuli ambapo Imani ya Kibaháʼí iliona upanuzi na uimarishaji katika maeneo kama Misri, Caucasus, Iran, Turkmenistan, Amerika ya Kaskazini na Asia Kusini chini ya uongozi wa ʻAbdu'l-Bahá.

Mwisho wa vita ulileta maendeleo kadhaa ya kisiasa ambayo ʻAbdu'l-Bahá alitoa maoni yake. Jumuia ya Mataifa iliundwa Januari 1920, ikikazia kwa mara ya kwanza kwa usalama wa pamoja kupitia shirika la kimataifa. ʻAbdu'l-Bahá alikuwa ameandika mwaka 1875 kuhusu haja ya kuanzisha "Muungano wa Mataifa ya Dunia", na alisifu jaribio kupitia Jumuia ya Mataifa kama hatua muhimu kuelekea lengo hilo. Pia alisema kwamba "haiwezi kuleta Amani ya Ulimwengu" kwa sababu haikuakisi mataifa yote na ilikuwa na nguvu ndogo tu juu ya nchi wanachama wake.

Wakati huohuo, Mamlaka ya Ukoloni wa Uingereza iliunga mkono uhamiaji wa Wayahudi kwenda Palestina. ʻAbdu'l-Bahá alitaja uhamiaji huo kama utimilifu wa unabii, na alihimiza Wayahudi kuendeleza ardhi na "kuinua nchi kwa manufaa ya wote wanaoishi humo... Hawapaswi kufanya kazi ya kuwabagua Wayahudi na Wapalestina wengine."

ʻAbdu'l-Bahá katika sherehe yake ya kuvikwa Kamanda wa Heshima wa Ufalme wa Uingereza, Aprili 1920

Vita pia iliacha eneo hilo katika njaa. Mnamo 1901, ʻAbdu'l-Bahá alinunua takriban ekari 1704 za pori karibu na mto Jordan na kufikia 1907 Wabaháʼí wengi kutoka Iran walikuwa wameanza kulima kwa ushirikiano kwenye ardhi hiyo. ʻAbdu'l-Bahá alipokea kati ya 20 na 33% ya mazao yao (au sawa ya pesa taslimu), ambayo yalitumwa hadi Haifa. Vita vikiwa bado vinaendelea mnamo 1917, ʻAbdu'l-Bahá alipokea kiasi kikubwa cha ngano kutoka kwa mazao, na pia alinunua ngano nyingine iliyopatikana na kuisafirisha kurudi Haifa. Ngano ilifika muda mfupi baada ya Waingereza kushinda Palestina, na kwa hivyo ilisambazwa sana ili kupunguza njaa. Kwa huduma hii ya kuzuia njaa katika Kaskazini mwa Palestina alipata heshima ya Kamanda wa Heshima wa Ufalme wa Uingereza (Knight Commander of the Order of the British Empire) katika sherehe iliyofanywa kwa heshima yake katika nyumba ya Gavana wa Uingereza tarehe 27 Aprili 1920. Alitembelewa baadaye na Jenerali Allenby, Mfalme Faisal (baadaye Mfalme wa Iraq), Herbert Samuel (Kamishna Mkuu wa Palestina), na Ronald Storrs (Gavana wa Jeshi wa Yerusalemu).

Kifo na mazishi

Mazishi ya ʻAbdu'l-Bahá huko Haifa, Mamlaka ya Uingereza-Palestina

ʻAbdu'l-Bahá alifariki Jumatatu, 28 Novemba 1921, muda mfupi baada ya saa 1:15 asubuhi (27 ya Rabi' al-awwal, 1340 BH).

Kisha Katibu wa Kikoloni Winston Churchill aliwasiliana kwa simu na Kamishna Mkuu wa Palestina, "fikisha kwa Jamii ya Wabaháʼí, kwa niaba ya Serikali ya Ukuu Wake Mfalme, salamu za pole na rambirambi zao." Ujumbe kama huo ulitoka kwa Viscount Allenby, Baraza la Mawaziri la Iraq, na wengine.

Katika mazishi yake, ambayo yalifanyika siku iliyofuata, Esslemont anabainisha:

... mazishi ambayo mfano wake Haifa, wala Palestina yenyewe, hakika haijawahi kuona... kiasi ambacho hisia zilikuwa nzito hivyo kuwaleta pamoja maelfu ya waombolezaji, wawakilishi wa dini nyingi, jamii na lugha.

Miongoni mwa hotuba zilizotolewa katika mazishi, Shoghi Effendi anarekodi Stewart Symes (Gavana wa Wilaya ya Kaskazini ya Palestina) akitoa heshima ifuatayo:

Wengi wetu hapa tuna, nadhani, picha ya wazi ya Mheshimiwa ʻAbdu'l‑Bahá ʻAbbás, ya umbo Lake lenye heshima akitembea kwa fikra katika mitaa yetu, ya namna Yake ya heshima na neema, ya wema Wake, ya upendo Wake kwa watoto wadogo na maua, ya ukarimu Wake na kujali kwa maskini na wanaoteseka. Alikuwa mpole sana, na asiye na makuu, kwamba mbele Yake mtu karibu alisahau kwamba Alikuwa pia mwalimu mkuu, na kwamba maandishi Yake na mazungumzo Yake yamekuwa faraja na msukumo kwa mamia na maelfu ya watu Mashariki na Magharibi.

Alizikwa katika chumba cha mbele cha Kaburi Takatifu la Báb kwenye Mlima Karmeli. Kuzikwa kwake huko kunakusudiwa kuwa kwa muda mfupi, hadi kaburi lake mwenyewe litakapojengwa karibu na Bustani ya Riḍván, linayojulikana kama Kaburi Takatifu la ʻAbdu'l-Bahá.

Urithi

ʻAbdu'l-Bahá aliacha Wosia na Agano ambalo awali liliandikwa kati ya 1901 na 1908 na lililenga Shoghi Effendi, ambaye wakati huo alikuwa na umri wa miaka 4-11 tu. Wosia huo unamteua Shoghi Effendi kama wa kwanza katika mstari wa Walinzi wa dini, nafasi ya kiongozi wa kurithi inayoweza kutoa tafsiri za mamlaka za maandiko. ʻAbdu'l-Bahá aliwaagiza Wabaháʼí wote kumgeukia na kumtii, na akamhakikishia ulinzi na mwongozo wa kimungu. Wosia huo pia ulitoa urejesho rasmi wa mafundisho yake, kama vile maagizo ya kufundisha, kuonyesha sifa za kiroho, kushirikiana na watu wote, na kuwaepuka Wavunja Agano. Majukumu mengi ya Nyumba ya Haki ya Ulimwengu na Mikono wa Hoja ya Mungu pia yalifafanuliwa. Shoghi Effendi baadaye alielezea hati hiyo kama moja ya "nyaraka" tatu za Imani ya Baháʼí.

Uhalali na masharti ya wosia yalipokelewa karibu na Wabaháʼí kote ulimwenguni, isipokuwa Ruth White na Wamarekani wachache wengine ambao walijaribu kupinga uongozi wa Shoghi Effendi.

Katika makala za The Baháʼí World zilizochapishwa mwaka 1930 na 1933, Shoghi Effendi alitaja Wabahá’í kumi na tisa kama wanafunzi wa ʻAbdu'l-Bahá na watangazaji wa Agano, ikiwa ni pamoja na Thornton Chase, Hippolyte Dreyfus-Barney, John Esslemont, Lua Getsinger, na Robert Turner. Hakuna taarifa zingine kuhusu wao zilizopatikana katika maandishi ya Shoghi Effendi.

Wakati wa maisha yake kulikuwa na utata miongoni mwa Wabaháʼí kuhusu cheo chake kuhusiana na Baháʼu'lláh, na baadaye kwa Shoghi Effendi. Baadhi ya magazeti ya Marekani yaliripoti kimakosa kwamba alikuwa nabii wa Kibaháʼí au kurudi kwa Kristo. Shoghi Effendi baadaye aliweka sawa urithi wake kama wa mwisho kati ya "Wakuu wa Imani" watatu wa Dini ya Kibaháʼí na "Mfano kamili" wa mafundisho, pia akisisitiza kwamba kumweka katika kiwango sawa na Baháʼu'lláh au Yesu ni uzushi. Shoghi Effendi pia aliandika kwamba wakati wa kipindi cha miaka 1000 kilichotarajiwa cha Kibaháʼí hakutakuwa na yeyote aliye sawa na ʻAbdu'l-Bahá.

Muonekano na haiba

ʻAbdu'l-Bahá mwaka 1868

ʻAbdu'l-Bahá alielezewa kuwa mwenye mvuto, na alifanana sana na mama yake. Akiwa mtu mzima alifikia urefu wa wastani lakini alionekana kuwa mrefu zaidi. Alikuwa na nywele nyeusi zilizoshuka hadi mabega, macho ya rangi ya kijivu, ngozi nyepesi na pua yenye umbo la kipekee. Mwaka 1890, Mtaalamu wa Mashariki Edward Granville Browne alikutana naye na akaandika:

Si mara nyingi nimeona mtu ambaye mwonekano wake ulivyonivutia zaidi. Mtu mrefu mwenye mwili wenye nguvu akiwa amesimama wima kama mshale, akiwa na kilemba cheupe na mavazi meupe, na nywele ndefu nyeusi zinazofika karibu na mabega, paji la uso pana lenye nguvu linaloashiria akili kubwa iliyochanganyika na dhamira isiyotetereka, macho makali kama ya mwewe, na uso wenye alama kali lakini za kupendeza – huo ulikuwa mwonekano wangu wa kwanza wa 'Abbás Efendí, "bwana".

Baada ya kifo cha Bahá’u’lláh, kuzeeka kwa ʻAbdu'l-Bahá kulianza kuwa kwa dhahiri. Kufikia mwishoni mwa miaka ya 1890 nywele zake zilikuwa zimegeuka nyeupe kama theluji na mistari mirefu iliwekwa usoni pake. Alipokuwa kijana alikuwa na nguvu na alifurahia upigaji mishale, kupanda farasi na kuogelea. Hata baadaye katika maisha yake ʻAbdu'l-Bahá alibaki mwenye shughuli akiendelea na matembezi marefu huko Haifa na Akka.

ʻAbdu'l-Bahá alikuwa na umuhimu mkubwa kwa Wabahá'í wakati wa maisha yake, na anaendelea kuiathiri jamii ya Wabahá'í hadi leo. Wabahá'í wanamuona ‘Abdu’l-Bahá kama mfano kamili wa mafundisho ya baba yake na hivyo wanajitahidi kumuiga. Hadithi juu yake hutumiwa mara kwa mara ili kuonyesha hoja maalum kuhusu maadili na mahusiano ya kibinafsi. Alikumbukwa kwa mvuto wake, huruma, upendo kwa watu na nguvu katika kukabiliana na mateso. John Esslemont alitafakari kuwa "[‘Abdu’l-Bahá] alionyesha kwamba bado inawezekana, katikati ya vurumai na haraka ya maisha ya kisasa, katikati ya kujipenda na mapambano kwa ajili ya ustawi wa kimwili ambayo yanaenea kila mahali, kuishi maisha ya kujitolea kabisa kwa Mungu na huduma kwa wenzake."

Hata maadui wakali wa Dini ya Kibaha'i mara nyingine waliguswa walipokutana naye. Mírzá 'Abdu'l-Muḥammad Írání Mu'addibu's-Sulṭán, Muirani, na Shaykh 'Alí Yúsuf, Mwarabu, wote walikuwa wahariri wa magazeti nchini Misri waliokuwa wamechapisha mashambulizi makali dhidi ya Dini ya Kibaha'i kwenye magazeti yao. Walimtembelea 'Abdu’l-Bahá alipokuwa Misri na mtazamo wao ukabadilika. Vivyo hivyo, mchungaji Mkristo, Rev. J.T. Bixby, ambaye alikuwa mwandishi wa makala yenye uhasama dhidi ya Dini ya Kibaha'i nchini Marekani, alihisi kulazimika kushuhudia sifa za kibinafsi za Abdu'l-Bahá. Athari ya ‘Abdu’l-Bahá kwa wale ambao tayari walikuwa wamejitolea kwa Dini ya Kibaha’i ilikuwa kubwa zaidi.

ʻAbdu'l-Bahá alijulikana sana kwa kukutana kwake na maskini na wagonjwa mahututi. Ukarimu wake ulisababisha familia yake mwenyewe kulalamika kwamba walibaki bila chochote. Alikuwa na hisia kali kwa hisia za watu, na baadaye alionesha tamaa yake ya kuwa mtu anayependwa na Wabahá’í akisema “Mimi ni baba yenu... na lazima mfurahe na kusherehekea, kwa maana nawapenda mno.” Kulingana na akaunti za kihistoria, alikuwa na ucheshi mzuri na alikuwa mchangamfu na asiye rasmi. Alikuwa wazi kuhusu masaibu ya kibinafsi kama vile kupoteza watoto wake na mateso aliyoyapitia akiwa mfungwa, jambo lililoongeza umaarufu wake.

‘Abdu’l-Bahá aliongoza masuala ya jamii ya Wabahá’í kwa uangalifu. Alikuwa na mwelekeo wa kuruhusu maoni binafsi mbalimbali ya mafundisho ya Wabahá’í mradi tu hayapingani waziwazi na kanuni za msingi. Hata hivyo, aliwafukuza wanachama wa dini waliokuwa wakionekana kwake kama wanapinga uongozi wake na kwa makusudi kusababisha mgawanyiko katika jamii. Milipuko ya mateso dhidi ya Wabahá’í ilimwathiri sana. Aliwaandikia binafsi familia za wale waliouawa.

Kazi

Idadi ya jumla ya barua ambazo ʻAbdu'l-Bahá aliandika ni zaidi ya 27,000 ambapo ni sehemu ndogo tu ambazo zimetafsiriwa kwa Kiingereza. Kazi zake zinagawanyika katika makundi mawili ikiwa ni pamoja na kwanza maandishi yake ya moja kwa moja na pili mihadhara na hotuba zake kama zilivyorekodiwa na wengine. Kundi la kwanza linajumuisha The Secret of Divine Civilization iliyoandikwa kabla ya 1875, A Traveller's Narrative iliyoandikwa takriban 1886, Resāla-ye sīāsīya au Hotuba juu ya Sanaa ya Utawala iliyoandikwa mwaka 1893, Memorials of the Faithful, na idadi kubwa ya barua zilizoandikwa kwa watu mbalimbali; ikiwa ni pamoja na wasomi mbalimbali wa Magharibi kama vile Auguste Forel ambayo imetafsiriwa na kuchapishwa kama Barua kwa Auguste-Henri Forel. The Secret of Divine Civilization na The Sermon on the Art of Governance zilienezwa sana bila kutajwa mwandishi.

Kundi la pili linajumuisha Some Answered Questions, ambayo ni tafsiri ya Kiingereza ya mfululizo wa mazungumzo ya meza na Laura Barney, na Paris Talks, ʻAbdu'l-Baha in London na Promulgation of Universal Peace ambayo kwa mtiririko ni hotuba zilizotolewa na ʻAbdu'l-Bahá huko Paris, London na Marekani.

Ifuatayo ni orodha ya baadhi ya vitabu, maandishi, na hotuba nyingi za ʻAbdu'l-Bahá:

• Misingi ya Umoja wa Dunia
• Mwanga wa Dunia: Maandishi Yaliyoteuliwa ya ʻAbdu'l-Bahá.
• Kumbukumbu za Waaminifu
• Hotuba za Paris
• Siri ya Ustaarabu wa Kiungu
• Baadhi ya Maswali Yaliopewa Majibu
• Maandishi ya Mpango wa Kiungu
• Maandishi kwa Dkt. Forel
• Maandishi kwa Hague
• Wosia na Agano la ʻAbdu'l-Bahá
• Kutangaza Amani ya Ulimwengu
• Chaguo kutoka kwa Maandishi ya ʻAbdu'l-Bahá
• Falsafa ya Kiungu
• Risala kuhusu Siasa / Mahubiri juu ya Sanaa ya Utawala

Usomaji zaidi

• Momen, Moojan (2003). "Agano na Wavunjaji wa Agano". bahai-library.com. Iliwekwa mnamo 13 Oktoba 2016.

Marejeo

• Afroukhteh, Youness (2003) [1952], Kumbukumbu za Miaka Tisa katika 'Akká, Oxford, UK: George Ronald, ISBN 0-85398-477-8

• Baháʼu'lláh (1873–1892). "Kitáb-i-ʻAhd". Vibao vya Baháʼu'lláh Vilivyofunuliwa Baada ya Kitáb-i-Aqdas. Wilmette, Illinois, USA: Baháʼí Publishing Trust (ilichapishwa mnamo 1994). ISBN 0-87743-174-4.

• Balyuzi, H.M. (2001), ʻAbdu'l-Bahá: Kituo cha Agano la Baháʼu'lláh (tol. la Paperback), Oxford, UK: George Ronald, ISBN 0-85398-043-8

Bausani, Alessandro; MacEoin, Denis (14 Julai 2011). "ʿAbd-al-Bahāʾ". Encyclopædia Iranica. I/1. New York City: Chuo Kikuu cha Columbia. pp. 102–104.

     . . https://iranicaonline.org/articles/abd-al-baha.

• Blomfield, Lady (1975) [1956], Njia Iliyoteuliwa, London, UK: Baháʼí Publishing Trust, ISBN 0-87743-015-2

• Browne, E.G., mhr. (1891), Hadithi ya Msafiri: Imeandikwa kuonyesha tukio la Bab, Cambridge, UK: Cambridge University Press

• Browne, E.G. (1918), Vifaa vya Uchunguzi wa Dini ya Bábí, Cambridge: Cambridge University Press

• Effendi, Shoghi (1938). Mpango wa Dunia wa Baháʼu'lláh. Wilmette, Illinois, USA: Baháʼí Publishing Trust. ISBN 0-87743-231-7.

• Effendi, Shoghi (1944), Mungu Apita, Wilmette, Illinois, USA: Baháʼí Publishing Trust, ISBN 0-87743-020-9

• Esslemont, J.E. (1980), Baháʼu'lláh na Enzi Mpya (tol. la 5th), Wilmette, Illinois, USA: Baháʼí Publishing Trust, ISBN 0-87743-160-4

• Foltz, Richard (2013), Dini za Iran: Kuanzia Kabla ya Historia hadi Sasa, Oneworld Publications, ISBN 978-1-85168-336-9

• Gallagher, Eugene V.; Ashcraft, W. Michael (2006), Dini Mpya na Mbadala Amerika, Greenwood Publishing Group, ISBN 0-275-98712-4

• Hogenson, Kathryn J. (2010), Kuangazia Mbingu za Magharibi: Safari ya Mahujaji wa Hearst & Kuanzishwa kwa Imani ya Baha'i Magharibi, George Ronald, ISBN 978-0-85398-543-3

• Kazemzadeh, Firuz (2009), "ʻAbdu'l-Bahá ʻAbbás (1844–1921)", Mradi wa Encyclopedia ya Baháʼí, Evanston, IL: National Spiritual Assembly of the Baháʼís of the United States

• Ma'ani, Baharieh Rouhani (2008), Mashina ya Miti Miwili ya Kimungu, Oxford, UK: George Ronald, ISBN 978-0-85398-533-4

• Gail, Marzieh; Khan, Ali-Kuli (31 Desemba 1987). Viito vya Kumbukumbu. G. Ronald. ISBN 978-0-85398-259-3.

• McGlinn, Sen (22 Aprili 2011). "Daraja la Ushujaa wa Uingereza la ʻAbdu'l-Bahá". Blogu ya Sen McGlinn.

• Momen, Moojan, mhr. (1981), Dini za Bábí na Baháʼí, 1844–1944 – Baadhi ya Akaunti za Magharibi za Kisasa, Oxford, UK: George Ronald, ISBN 0-85398-102-7

• Phelps, Myron Henry (1912), Maisha na Mafundisho ya ʻAbbas Effendi, New York: Putnam, ISBN 978-1-890688-15-8

• Poostchi, Iraj (1 Aprili 2010). "Adasiyyah: Utafiti wa Kilimo na Maendeleo ya Vijijini". Baháʼí Studies Review. 16 (1): 61–105. doi:10.1386/bsr.16.61/7. Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo mnamo 22 Januari 2018. Iliwekwa mnamo 22 Januari 2018.

• Smith, Peter (2000), Ensaiklopidia Fupi ya Imani ya Baháʼí, Oxford: Oneworld Publications, ISBN 1-85168-184-1

• Smith, Peter (2008), Utangulizi kwa Imani ya Baha'i, Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-86251-6

• Taherzadeh, Adib (2000). Mtoto wa Agano. Oxford, UK: George Ronald. ISBN 0-85398-439-5.

• Van den Hoonaard, Willy Carl (1996), Asili za Jamii ya Baháʼí ya Kanada, 1898–1948, Wilfrid Laurier Univ. Press, ISBN 0-88920-272-9

Usomaji zaidi

• Lincoln, Joshua (2023). Abdu'l-Bahā 'Abbās - Kiongozi wa Imani ya Kibahā'ī; Maisha katika Muktadha wa Kijamii na Kieneo. Idra Publishing.
• Zarqáni, Mírzá Mahmúd-i- (1998) [1913], Mahmúd's Diary: Chronicling ʻAbdu'l-Bahá's Journey to America, Oxford, UK: George Ronald, ISBN 0-85398-418-2

Viungo vya nje

• Maandishi na Hotuba za ‘Abdu’l‑Bahá kwenye Bahai.org
• Bahai org: Mfano, filamu ya maandishi (2021)
• Maisha ya Ajabu ya 'Abdu'l-Bahá, na Mradi wa Usemi