Zodiaki

Zodiaki ni kanda kwenye anga zenye upana wa takriban nyuzi 20 zinazofuata mstari wa njia ya Jua yaani mstari wa njia dhahiri ya Jua angani katika mwendo wa mwaka mmoja. Mstari huo unapatikana kwa kutazama Jua wakati wa mapambazuko ambako linaonekana katika mazingira ya makundinyota tofauti. Kila mwaka Jua linapambazuka katika eneo la makundinyota yaleyale.

Zodiaki angani, mchoro wa mwaka 1442 katika kuba ya kanisa la Italia, ikionyesha mstari wa njia ya Jua kati ya makundinyota ya ekliptiki.

Njia dhahiri za Mwezi na sayari zinaonekana pia katika kanda hii ya zodiaki.

Hadi leo unajimu unatumia makundinyota 12 kama buruji za falaki kwa imani ya kwamba nyota hizi zina athari kwa kipindi fulani cha mwaka kinachoitwa kufuatana na kundinyota au buruji ya falaki yake. Lakini hali halisi Jua linapita katika maeneo ya makundinyota 13, si 12.

Miaka 3000 iliyopita, ambapo mfumo wa Zodiaki ulibuniwa, wataalamu wa Babeli waliondoa kundinyota la Hawaa (Ophiuchus) katika mfumo kwa shabaha ya kupata mgawanyo wa anga unaolingana na miezi 12 ya kalenda.

Kumetokea pia badiliko la kwamba makundinyota ya Zodiaki hayalingani tena na vipindi vya mwaka ambapo yanatangazwa na wanajimu wa leo. Sababu yake ni kusogea kwa mhimili wa Dunia na hii inasababisha ya kwamba sisi tunatazama anga kwa pembe tofauti kuliko wazee miaka 2000 iliyopita. Ila tu wanajimu wanaendelea kutumia vipindi vilivyopimwa zamani zile.

Makundinyota ya ekliptiki

Jedwali lifuatalo linaonyesha hali halisi ya makundinyota 13 yanayopitiwa na Jua katika mwendo wa mwaka mmoja. Kwa sasa nukta ya machipuo iko ndani ya Hutu (Pisces) hivyo hapa iko nafasi ya 0°

Kundinyota		Ishara	Nafasi kwenye ekliptiki	Kipindi cha kupita kwa Jua (mwaka 2010)	Kipindi cha Buruji ya Falaki inayolingana katika unajimu
Kiswahili	Kilatini
Kondoo (Hamali)	Aries		28,8°–53,5°	19. Apr – 14. Mei	21 Machi- 19 Aprili
Ng'ombe (Tauri)	Taurus		53,5°–90,2°	14 Mei – 21 Juni	20 Aprili – 21 Mei
Mapacha (Jauza)	Gemini		90,2°–118,1°	21 Juni– 20. Julai	22 Mei – 20 Juni
Kaa (Saratani)	Cancer		118,1°–138,2°	20 Julai – 11. Agosti	21 Juni – 22 Julai
Simba (Asadi)	Leo		138,2°–173,9°	11 Agosti – 17. Sept	23 Julai – 22 Agosti
Mashuke (Nadhifa)	Virgo		173,9°–218,0°	17 Sept – 31 Okt	23 Agosti – 22 Sept
Mizani	Libra		218,0°–241,0°	31 Okt – 23 Nov	23 Sept – 23 Okt
Nge (Akarabu)	Scorpius		241,0°–247,7°	23 Nov – 30 Nov	24 Okt – 21 Nov
Hawaa	Ophiuchus		247,7°–266,3°	30 Nov – 18 Des	(ilipunguzwa katika unajimu)
Mshale (Kausi)	Sagittarius		266,3°–299,7°	18 Des – 20 Jan	22 Nov – 21 Des
Mbuzi (Jadi)	Capricornus		299,7°–327,6°	20 Jan – 16 Feb	22 Des – 19 Jan
Ndoo (Dalu)	Aquarius		327,6°–351,6°	16 Feb – 12 Machi	20 Jan – 18 Feb
Samaki (Hutu)	Pisces		351,6°–28,8°	12 Machi – 19 Apr	19 Feb – 20 Machi

Tazama pia

• Buruji za falaki

Makala hii kuhusu eneo fulani bado ni mbegu. Je unajua kitu kuhusu eneo hilo kama historia yake, biashara, taasisi zilizopo, watu au utamaduni? Je, unaona habari katika wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuiongezea habari. Usitaje majina ya madiwani na viongozi au maafisa wengine wa sasa maana wanabadilika haraka mno.