King Kiki

King Kiki (kwa jina lake la asili, na kwa kanuni za tahajia za Kilingala na Kifaransa: Kikumbi Muanza M'pango, kwa Kiswahili: Kikumbi Mwanza Mpango: 1 Januari 1947 - usiku wa kuamkia Ijumaa ya 15 Novemba 2024) alikuwa msanii mkongwe wa muziki wa dansi Mtanzania mwenye asili ya Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo (zamani Zaire) ambaye alijizolea umaarufu mkubwa Afrika Mashariki na ya Kati kupitia sanaa yake ya muziki.

KING KIKI
Kikumbi Mwanza Mpango
Taarifa za awali
Jina la kuzaliwa	Kikumbi Mwanza Mpango
Pia anajulikana kama	Boniface Kikumbi Mwanza Mpango Mwema
Amezaliwa	(1947-01-01)Januari 1, 1947 Lubumbashi, Katanga (sasa Shaba), DRC.
Kazi yake	Mwimbaji
Ala	Sauti
Miaka ya kazi	1962-2024
Ameshirikiana na	Orch. Fauvette, Safari Sound, Maquis du Zaire, King Kiki Double O na La Capitale, Wazee sugu na nyingine.

Kifo chake kilichotokea akiwa na umri wa miaka 77 (sababu ikiwa ni saratani ya ini), kimesababisha huzuni nyingi kwa wapenzi na wadau wa muziki wa dansi wa kada zote. Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania, Samia Suluhu Hassan, kupitia ukurasa wake wa Instagram ametoa salamu za pole kwa familia ya marehemu na Watanzania kwa ujumla na sehemu ya maelezo yake yasomeka:

"Kwa zaidi ya miaka 50, King Kiki ametoa burudani kwa mamilioni ya Watanzania na amekuwa mlezi na mwalimu wa wengi katika tasnia ya muziki. Tutamkumbuka na kumuenzi kwa kazi zake nyingi na nzuri ikiwemo wimbo wake maarufu wa ‘Kitambaa Cheupe’ ambao umeendelea kuwa sehemu ya burudani kwenye maeneo na shughuli mbalimbali za burudani nchini"

Kabla ya kulazwa kwake katika awamu hii iliyoambatana na msiba, yaya kulutu (kaka mkubwa) Kiki, amekuwa akiugua kwa kipindi cha takriban miaka mitano na kushindwa kuendelea na shughuli zake za muziki. Miongoni mwa matibabu aliyopitia ni pamoja na upasuaji kwenye eneo la shingoni la mwili wake.

King Kiki ambaye alizaliwa katika jiji la Lubumbashi kwenye mkoa wa Katanga (sasa Shaba) wa iliyokuwa Zaire na sasa DRC, ni mtunzi, mwimbaji, mpangaji muziki na mwenye ujuzi wa ujasiriamali wa kimuziki (alianzisha KING KIKI DOUBLE O katikati ya miaka ya 80). Mkongwe huyu ametunga na kuimba vibao vingi sana vilivyokuwa gumzo miongoni mwa wapenzi wa muziki wa dansi. Mifano ya vibao vilivyompa umaarufu ni pamoja na Nimepigwa ngwala, Noelle - Bonne Année, Kasongo, Yoka mateya ya baboti, Mokili, Kyembe, (akiwa na Maquis du Zaire ya Kamanyola bila jasho) Mwaka wa watoto, Mimi msafiri, Haruna kaka, Ni kweli, Mama Kabibi, (akiwa na Safari Sound ya Masantula ngoma ya mpwita) Salamule, Kitoto chaanza tambaa, Dodoma capitale, Kibwanange, na nyingine (akiwa na King Kiki Double O, ya 'Embala sasa') na kinachofahamika sana kwa sasa; Kitambaa cheupe.

Historia ya kiki imewekwa vizuri sana na yeye mwenyewe kwa maneno ya kinywa chake kupitia mahojiano mbalimbali na waandishi wa habari za muziki kama vile Adam Zuberi, Rajabu Zomboko, na wengine. Kupitia kuwajibika kwake huko, Kiki ameacha maelezo mazuri yanayosadifu vema wasifu na historia yake.

Historia ya udogoni

King Kiki alielezea kuhusu kuzaliwa kwake na asili ya jina lake kwa kusema kuwa jina Kiki ni ufupisho wa jina 'Kikumbi' ambalo lilikuwa ni jina la [babu yake] mjomba wa mama yake aliyekuwa Chifu, Kikumbi Mwanza Mpango. Mwanza Mpango ndilo lililokuwa jina la kijiji cha Chifu Kikumbi Mwanza Mpango.

Wakati mama yake akiwa na ujauzito kabla yeye kuzaliwa, ilimjia ndoto. Aliyemtokea kwenye ndoto alikuwa yule mjomba wake Chifu Kikumbi. Akamwambia: " nimerudi, utanizaa. Ujauzito ulionao ni mimi, utakapojifungua umpe jina langu huyo mtoto."

Wakati wa kujifungua uliwadia. Ilikuwa saa 11 alfajiri, siku ya tarehe 1.1.1947. Mama yake Kiki akafanya kama alivyoagizwa na mjomba wake kupitia ndoto. Aliwafahamisha ndugu kuwa 'huyu ni Chifu wetu Kikumbi Mwanza Mpango'. Jina likaendelea katika maisha yote ya Kiki na kumpa baraka kedekede.

Akiwa na umri wa miaka 6, Kiki akiwa anaishi kwenye mji wa Likasi na wazazi wake, alisikia kuwa kuna tamasha la muziki litakalotumbuizwa na wasanii kutoka Afrika Kusini. Yeye na kaka yake walihudhuria tamasha hilo. Lilikuwa kundi la Manhattan Brothers. Miongoni mwa wasanii wake alikuwa Miriam Makeba, Mama Africa.

Kiki alivutiwa sana na uimbaji wa kundi hilo hususan uimbishaji wa Makeba. Alizielezea sauti zao kuwa ' ni kama za malaika.' Naye alikariri baadhi ya mashairi ya nyimbo zao na kuishi nayo miaka yote.

Kuanza muziki

Tamasha walilohudhuria lilikuwa chachu kwa Kiki na kaka yake kutaka kuwa wanamuziki. Kaka yake na marafiki zake wakaunda kikundi chao walichokiita Super Vea. Kiki na marafiki zake wakaunda kikundi chao walichokiita Bantu Negroes. Muda mfupi baadae baba yake alihamishwa kikazi kwenda Kolwezi mji wa tatu kwa ukubwa na wenye viwanda vingi wa mkoa wa Katanga. Wakawa wanaishi kwenye kambi iliyoitwa Musonoi iliyokuwa chini ya Union Miniére de Haut Katanga (Umoja wa Madini wa Mkoa wa Katanga) kwa sasa Gécamines (Générale des Carrières et des Mines)

Baba yake Kiki hakupenda mwanae afanye shughuli za muziki huku akiwa mwanafunzi tena wa shule ya msingi. Ili kuwa huru, Kiki alitoroka nyumbani kwao na kuishi na rafiki zake na kuendelea na muziki kadhalika shule.

Kutokana na uwezo wake wa kiakili, alifaulu vizuri mtihani wa la saba na kushika nafasi ya pili kwenye matokeo hayo. Taarifa hizo ziliwafurahisha wazazi wake ambao waliamua kumtafuta kwa udi na uvumba na kumpata. Wakamsamehe na kumrejesha nyumbani. Hiyo ilikuwa 1958, miaka 2 kabla ya Kongo kupata uhuru wake.