Mlipuko

Mlipuko ni tukio la kuachishwa kwa ghafla kwa kiwango kikubwa cha nishati ya joto, shinikizo au mwendo na kuongezeka kwa mjao. Tukio hili linaweza kusababishwa na mchakato wa kikemia (kama kuwaka kwa kipulikaji au mchanganyiko wa hewa na mafuta), wa kifizikia (kama ongezeko wa halijoto ya gesi ndani ya chombo kilichofungwa hadi kupasua kwa chombo).

Milipuko ya petroli, ikilinganishwa na matone ya bomu kwenye ndege.

Moshi mweusi kutoka kwa mlipuko unaongezeka baada ya kupoteza bomu ndani ya nje Nahr al-Bared, Lebanoni.

Matukio mengi ya asili yanaweza kufanya milipuko, kama vile ongezeko la ghafla la nishati sehemu inayopigwa na radi , mlipuko wa volkano, mlipuko wa kimondo n.k.

Watu hufanya mlipuko kwa kutumia vifaa vya kikemikali kama vile mafuta na petroli katika injini ya mwako ndani au kwa kutumia vilipukaji kwa kusudi za kubomoa (katika ujenzi) au kama silaha (k.m. bomu) n.k.

Sababu

Asili

Mlipuko unaweza kutokea kwa asili. Milipuko mingi ya asili hutokea kwa michakato ya volkano ya aina mbalimbali. Mlipuko wa volkano hutokea wakati magma ikitoka kutoka chini na gesi iliyoharibika sana ndani yake; kupunguzwa kwa shinikizo kama magma inapoongezeka husababisha gesi kuondokana na suluhisho, na kusababisha ongezeko la haraka kwa kiasi. Mlipuko pia hutokea kama matokeo ya matukio ya athari na katika matukio kama vile mlipuko wa hydrothermal (pia kutokana na michakato ya volkano). Mlipuko pia unaweza kutokea nje ya Dunia katika ulimwengu katika matukio kama vile supernova.

Uchunguzi wa anga

Miongoni mwa milipuko inayojulikana zaidi katika ulimwengu ni supernovae, ambayo asili yake bado ipo katika mgogoro fulani. Flares ya jua ni mfano wa mlipuko wa kawaida kwenye jua, na labda nyota nyingine pia. Chanzo cha nishati ya shughuli za jua na moto hutokea kwenye mstari wa magnetic unaotokana na mzunguko wa plazma ya conductive ya jua. Aina nyingine ya mlipuko mkubwa wa nyota hutokea wakati meteoroid kubwa sana au asteroid inathiri uso wa kitu kingine, kama sayari n.k.

Kikemikali

Mabomu ya bandia kwa kawaida ni mabomu ya kikemikali, kwa kawaida yanahusisha majibu ya oksidi ya haraka na ya vurugu yanayotokana na kiasi kikubwa cha gesi ya moto. Maendeleo mengine mapema katika teknolojia ya kulipuka kemikali yalikuwa maendeleo ya Frederick Augustus Abel mwaka 1800 na uvumbuzi wa Alfred Nobel ya nguvu katika mwaka 1866. Mlipuko wa kikemikali mara nyingi huanzishwa na cheche, umeme au moto. Milipuko ya ajali inaweza kutokea katika mizinga ya mafuta, injini za roketi, n.k.

Umeme na mvutano

Kosa kubwa sasa katika umeme linaweza kuunda mlipuko, kwa kutengeneza arc ya nishati ya umeme ambayo inapunguza kasi ya chuma na vifaa vya insulation.