Mikhail Gorbachov

Mikhail Sergeyevich Gorbachov (kwa Kirusi: Михаи́л Серге́евич Горбачёв; 2 Machi 1931 - 30 Agosti 2022) alikuwa mwanasiasa wa Urusi aliyewahi kuwa kiongozi wa nane na wa mwisho wa Umoja wa Kisovyeti.

Gorbachov (1986)

Alikuwa katibu mkuu wa Chama cha Kikomunisti cha Umoja wa Kisovyeti tangu mwaka 1985 hadi 1991. Alikuwa pia mkuu wa nchi kutoka mwaka 1988 hadi 1991, akihudumu kama mwenyekiti wa kamati tendaji ya bunge tangu mwaka 1988 hadi 1989, mwenyekiti wa bunge kuanzia mwaka 1989 hadi 1990, na rais wa Umoja wa Kisovyeti kuanzia mwaka 1990 hadi 1991. Kwa itikadi, alifuata Umarx-Ulenin ingawa mwanzoni mwa miaka ya 1990 alihamia demokrasia ya kijamii.

Maisha

Alizaliwa huko Privolnoye, Stavropol Krai, katika familia ya Kirusi na Kiukraini, wazazi walikuwa wakulima maskini.

Maisha yake yalianza chini ya utawala wa Josef Stalin, akiwa kijana alifanya kazi ya ukulima akiwa dereva wa mashine ya kuvuna kwenye mashamba ya kijiji cha ujamaa aina ya kolkhos. Alijiunga na Chama cha Kikomunisti, ambacho wakati huo kilikuwa chama pekee katika Umoja wa Kisovyeti kikafundisha kufuatana na itikadi ya Kimarx-Kilenin.

Wakati alipokuwa akisoma katika Chuo Kikuu cha Moscow, alifunga ndoa na mwanafunzi mwenzake Raisa Titarenko mnamo 1953 kabla ya kupata shahada ya sheria mnamo 1955. Akahamia Stavropol alipofanya kazi kwa shirika la vijana la Komsomol.

Baada ya kongamano la Chama cha Kikomunisti la mwaka 1956 kiongozi mpya Nikita Krushchov aliondoa itikadi ya Ustalin nchini na Gorbachov alishikamana na badiliko hilo. Aliendelea kuwa Katibu wa chama cha Mkoa ya Stavropol mnamo 1970. Katika nafasi hiyo alisimamia ujenzi wa Mfereji wa Stavropol.

Mnamo 1978 alirudi Moscow akawa Katibu wa Halmashauri Kuu ya chama na mnamo 1979 aliteuliwa kuingia katika kamati kuu (politburo). Mwaka 1982 kilitokea kifo cha Leonid Breshnyev, kiongozi wa miaka mingi, aliyefuatwa na serikali fupi za Yuri Andropov na Konstantin Chernenko. Baada ya kifo cha Chernenko mnamo 1985, Kamati Kuu ilimchagua Gorbachov kuwa Katibu Mkuu wa Chama na hivyo mtawala wa Umoja wa Kisovyeti.

Ingawa alikuwa amejitolea kuhifadhi serikali ya kikomunisti na kwa maoni yake ya ujamaa, Gorbachev aliamini nchi ilihitaji mageuzi, haswa baada ya ajali ya kinyuklia ya 1986 huko Chernobyl. Aliondoka kwenye Vita ya Afghanistan na kuanza mazungumzo na Rais wa Marekani Ronald Reagan kudhibiti silaha za nyuklia na kumaliza Vita Kuu.

Nyumbani, sera yake ya gladnost ("uwazi") iliruhusu uhuru wa kuongea na vyombo vya habari, wakati picha yake ("marekebisho") ilitafuta uamuzi wa kuchukua uamuzi wa kiuchumi ili kuboresha ufanisi. Hatua zake za demokrasia na malezi ya Bunge lililochaguliwa la Manaibu wa Watu kulidhoofisha serikali ya chama kimoja. Gorbachev alikataa kuingilia kijeshi wakati nchi mbalimbali za Bloc ya Mashariki zilipoachana na utawala wa Marxist-Leninist mnamo 1989-90. Kwa ndani, maoni ya kitaifa yaliyokuwa yakitishia kuvunja Umoja wa Kisovieti, na kusababisha washtumu wa Marxist-Leninist kuzindua Agano la Agosti lililoshindwa dhidi ya Gorbachev mnamo 1991. Kwa kuibuka kwa hii, Umoja wa Kiovyeti ulisambaratika dhidi ya matakwa ya Gorbachev naye akajiuzulu.

Baada ya kuacha madaraka, alizindua Gorbachev Foundation yake, ikawa mkosoaji wa sauti ya Marais wa Urusi Boris Yeltsin na Vladimir Putin, na kufanya kampeni kwa harakati za kidemokrasia nchini Urusi.

Tathmini

Katika tathmini ya nusu ya pili ya karne ya 20, Gorbachev bado ni mada ya utata. Mpokeaji wa tuzo anuwai mbalimbali - pamoja na Tuzo ya Nobel ya Amani - alisifiwa sana kwa jukumu lake muhimu la kumaliza Vita Baridi, kupunguza ukiukwaji wa haki za binadamu katika Umoja wa Kisovyeti, na kuvumilia kuanguka kwa utawala wa Marxist-Leninist Ulaya mashariki na ya kati na kuungana tena kwa Ujerumani.

Kinyume chake, nchini Urusi mara nyingi hudharauliwa kwa kutokomeza Umoja wa Kisovyeti, tukio ambalo lilileta kushuka kwa ushawishi wa Urusi na kusababisha mgogoro wa kiuchumi.

Marejeo

Makala hii kuhusu mwanasiasa fulani bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Mikhail Gorbachov kama wasifu wake, habari za maisha au kazi yake? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.