Nyuzilandi

Nyuzilandi (kwa Kiingereza: New Zealand; kwa Kimaori: Aotearoa) ni nchi ya visiwani katika Pasifiki takriban km 1,500 upande wa mashariki-kusini wa Australia. Inajumuisha maeneo mawili makuu ya ardhi—Kisiwa cha Kaskazini (Te Ika-a-Māui) na Kisiwa cha Kusini (Te Waipounamu). Ni nchi ya visiwa ya sita kwa ukubwa kwa eneo na iko mashariki ya Australia kupitia Bahari ya Tasmania na kusini mwa visiwa vya New Caledonia, Fiji, na Tonga.

New Zealand (Kiingereza) Aotearoa (Kimaori) Nyuzilandi
Wimbo wa taifa: God Defend New Zealand (Mungu Ilinde New Zealand) Wimbo wa ufalme God Save the King
Location of Nyuzilandi
Mji Mkuu		Wellington 41°17′S 174°27′E
Mji mkubwa		Auckland
Official languages		Kiingereza Kimaori
Ethnic groups		67.8% Waulaya 17.8% Wamāori 17.3% Waasia 8.9% Wapasifiki 3.0% Wengine
Viongozi
-	Mfalme	Charles III wa Uingereza
-	Gavana Mkuu	Cindy Kiro
-	Waziri Mkuu	Chris Hipkins
Uhuru kutoka Uingereza
-	Maji (%)	2.1
Idadi ya watu
-	October 2021 Makisio		5,132,870 (ya 123)
-	2018 Sensa			4,699,755
Pato la Taifa PPP		makisio 2024
-	Jumla	$283.4 bilioni USD (ya 64)
-	Per capita	$52,980 8 (ya 42)
Pato la Taifa (nominal)		2024 estimate
-	Total	$252.24 bilion (ya)
-	Per capita	$47,070
HDI		0.931 very high
Currency		New Zealand dollar (NZD)
Saa za eneo		NZST9 (UTC+12)
-	Summer (DST)	NZDT (UTC+13)
		(Oct to Mar)
Calling code		64
Internet TLD		.nz10

Eneo lake linaundwa na visiwa viwili vikubwa: Kisiwa cha Kaskazini (North Island au Te Ika-a-Māui) na Kisiwa cha Kusini (South Island au Te Waipounamu) na vingine 600 vidogo.

Jiografia

• Orodha ya milima ya New Zealand

Miji

• Wellington ni mji mkuu wa Nyuzilandi.
• Auckland ndio mji mkubwa visiwani.

Miji mingine ni:

• Christchurch
• Hamilton
• Dunedin
• Tauranga
• Lower Hutt
• Palmerston North
• Napier
• Nelson
• Rotorua
• Invercargill
• New Plymouth
• Porirua
• Upper Hutt
• Whanganui
• Gisborne

Watu

Idadi ya wakazi ni 4,690,000. Wengi wao (74%) bado wana asili ya Ulaya, ingawa asilimia yao inazidi kupungua. Wakazi asilia ni Wamaori waliotokea Polinesia na kuhamia visiwa hivyo kati ya miaka 1250-1300 BK; kwa sasa ni 14.9% ya wakazi wote. Wengine wana asili ya Asia (11.8%) na ya visiwa vya Pasifiki (7.4%).

Lugha rasmi ni Kiingereza, Kimaori na Lugha ya Ishara ya Nyuzilandi (kwa Kiingereza: New Zealand Sign Language au NZSL).

Upande wa dini, 49% ni Wakristo wa madhehebu mbalimbali, kuanzia Kanisa Katoliki (12.6%), Anglikana (11.8%) na Wapresbiteri (8.5%). Idadi ya wasio na dini inazidi kupanda na imeshafikia 38.55%, mbali ya 12.27% wasiojibu swali kuhusu hilo. Kuna Mabanyani (2.1%), Wabuddha (1.5%), Waislamu (1.2%), Singasinga (0.5%)

Tazama pia

• Orodha ya nchi kufuatana na wakazi

Viungo vya nje

• (Kiingereza) Tovuti rasmi Ilihifadhiwa 13 Agosti 2007 kwenye Wayback Machine.

Makala hii kuhusu eneo fulani bado ni mbegu. Je unajua kitu kuhusu eneo hilo kama historia yake, biashara, taasisi zilizopo, watu au utamaduni? Je, unaona habari katika wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuiongezea habari. Usitaje majina ya madiwani na viongozi au maafisa wengine wa sasa maana wanabadilika haraka mno.