Kisiwa cha Migingo

Migingo (pia huitwa Bugingo au Ugingo) ni kisiwa kidogo (ekari moja, ukubwa wa kiwanja cha mpira wa miguu) katika Ziwa Viktoria.

Mahali pa Migingo katika Ziwa Viktoria

Katika miaka 2008-2009 kisiwa chenyewe kilikuwa kinadaiwa na Kenya na Uganda. Mnamo Julai 2009 timu ya utafiti iligundua kuwa kisiwa kiko mashariki mwa mpaka Kenya - Uganda ndani ya ziwa, na ushahidi uliungwa mkono wazi katika picha za Google Earth. Tangu mwaka 1926, eneo la umiliki la kisiwa limekuwa likionyeshwa kwenye ramani na katika karatasi rasmi kama imo Kenya.

Hata hivyo, baadhi, kama si mengi, ya maandamano ya Uganda yanahusu haki ya uvuvi iliyo faida kubwa, kutoka maji ya Uganda yanayofika kisiwa hicho. Mnamo Julai 2009 serikali ya Uganda ilihamisha msimamo wake rasmi, na kusema kuwa kisiwa cha Migingo kilikuwa kweli kiko Kenya, lakini maji yaliyozunguka kisiwa yalikuwa ya Uganda. Kisiwa kimekuwa kikidaiwa na serikali ya Uganda hadi tarehe 11 Mei 2009 wakati Rais Yoweri Museveni wa Uganda alikubali kuwa kisiwa kiko nchini Kenya, lakini aliendelea kusema kuwa wavuvi wa Kenya walikuwa katika biashara haramu katika maji ya Uganda ambayo hupatikana mita mia chache (kama futi 700) magharibi kwa Migingo . Bendera ya Uganda ilishukishwa, askari wa Uganda waliondoka pamoja na jeshi lao, na walikubaliana kuwa afisa wa polisi wake wote wataondoka kisiwani. Mstari wa kutenga mpaka ulizinduliwa tarehe 2 Juni 2009 ili kufidia na kuweka alama kwenye ardhi, ili kufanya maamuzi ya dawali ya nchi katika ziwa sahihi zaidi, na matokeo yaliyotolewa mwishoni mwa Julai 2009 kuthibitisha kwamba kisiwa kiliangukia mita kwenye upande wa Kenya.

Jiografia

Kisiwa kina wakazi wapatao 250 (makadirio yanatofautiana), hasa wavuvi na wafanyabiashara wa samaki, ambao hutumikiwa na vilabu, idadi ya madanguro na duka la dawa katika kisiwa hicho.

Kipande cha ardhi kilicho na mawe na mimea kidogo, Migingo ni kimojawapo kati ya visiwa vitatu vidogo vinavyokaribiana. Kama ilivyo wazi katika Google Earth, kisiwa cha Usingo kilichokuwa kikubwa zaidi kiko mashariki mwa "kitone" kidogo cheupe yaani Migingo, na Kisiwa cha Piramidi, kubwa zaidi ya hivi vitatu, kiko kusini mwa Migingo na kaskazini mpakani mwa Tanzania katika Ziwa Viktoria. Katika ramani, visiwa vyote vitatu vimekuwa vikionyeshwa kuwa upande wa Kenya kutoka mwaka wa 1920, wakati Kenya Colony and Protectorate Order in Council, 1926 lilitoa tuzo la visiwa vyote vitatu kwa Kenya.

Eneo la Kenya lililotangazwa katika mkataba wa 1926 na Katiba ya Uganda husema kuwa eneo la Uganda hufikia "magharibi zaidi mwa Kisiwa cha Piramidi" ... huko ikiendelea kwa mstari sambamba hadi kaskazini hadi sehemu ya magharibi zaidi ya kisiwa cha Ilemba." Mstari unaounganisha sehemu hizo mbili hufikia magharibi mwa Migingo, kuweka kisiwa ndani ya Kenya pamoja na visiwa vya Piramidi na Usingo, kama inavyoonekana kwenye ramani inayojulikana kote tangu 1926. Kisiwa kidogo cha Migingo kiko karibu na kisiwa kikubwa cha Usingo na huonekana wazi kutoka Google Earth na mitandao ya televisheni, inayochukua picha kutoka helikopta.

Migingo ni kisiwa kidogo kiasi kwamba hakijaonyeshwa katika baadhi ya ramani. Hata hivyo, hakija "ibuka kutoka majini" hivi majuzi, licha ya madai rasmi ya serikali ya Uganda. Katika muongo wa kwanza wa karne ya 21, maji yameshuka 0.5-1.0 mita tu (futi 1-3) katika ziwa kutoka ngazi ya kawaida. Picha zilizopigwa majuzi huonyesha wazi kisiwa 10-15 kufikia mita (30–50 ft) ngazi ya juu ya ziwa.

Historia

Wavuvi wawili Wakenya, Dalmas Tembo na George Kibebe, wanadai kuwa wenyeji wa kwanza kwenye kisiwa hicho. Wakati walipofika huko mwaka 1991, kisiwa kilikuwa kimefunikwa na magugu na kimejaa ndege na nyoka.

Yusufu Nsubuga, mvuvi wa Uganda, anasema alifika huko mwaka 2004, wakati hakukuwa na kitu ila nyumba iliyoachwa.

Hatimaye, wavuvi wengine - kutoka Kenya, Uganda na Tanzania - walikuja kwa sababu ya kisiwa kuwa karibu na maeneo mazuri ya uvuvi wa samaki. Madai yasiyo ya kawaida ya mwaka 2009 na baadhi ya wavuvi wa Kenya yalikuwa kwamba manake samaki huzaliana Kenya, basi samaki hao ni "mali ya Wakenya".

Mgogoro wa Uganda-Kenya

Juni 2004, kulingana na serikali ya Kenya, polisi wa maji wa Uganda walikuja wakatua mahema kwenye kisiwa, na kukulia bendera ya Uganda na ya idara ya polisi. Polisi wa Uganda na Kenya wamekuwa katika kisiwa katika nyakati mbalimbali.

Mgogoro ulizuka Februari 2009 wakati Wakenya wanaoishi Migingo walikuwa wakitarajiwa kununua vibali maalum kutoka serikali ya Uganda, hivyo kuzua uvumi wa kidiplomasia kati ya nchi mbili.

Habari rasmi kutoka serikali ya Uganda tarehe 12 Machi 2009, alipendekeza kwamba suala hilo litatuliwe na utafiti, kwa kutumia kama mwongozo yaliyowekwa na mipaka ya Kenya Colony and Protectorate Order in Council, 1926 ambayo inaripotiwa ndani ya katiba ya Uganda na ambayo inataja mpaka mpya kugusa pembeni ncha ya magharibi ya kisiwa cha Piramidi, na kisha kukimbilia katika Iliyo Mpya tu kutokana magharibi ya kaskazini na ncha ya magharibi ya Kisiwa cha Ilemba ambacho ni cha Kenya

Tarehe 13 Machi mawaziri kadhaa wa serikali, pamoja na mawaziri wa masuala ya kigeni - Moses Wetangula kutoka Kenya na Sam Kutesa kutoka Uganda - walikutana mjini Kampala, Uganda na kufikia makubaliano kwamba wavuvi kutoka nchi zote waruhusiwe kuendelea kufanya biashara kama kawaida, mpaka eneo rasmi lidhamiriwe na wataalamu. Pia walikubaliana kuwa Uganda waondoe polisi arobaini na nane waliokuwa wametumwa Migingo.

Tarehe 27 Machi mawaziri wa Uganda na Kenya walisafiri hadi kisiwani ambapo walifanya makubaliano na kuzungumza na wakazi. Hii ilileta ugomvi, kwani Naibu Waziri Mkuu wa kwanza wa Uganda, Eriya Kategaya alikasirishwa na Waziri wa Ardhi wa Kenya, James Orengo, kwa kuwaita watu wa Uganda "fisi" wakati wa mkutano . Balozi wa Kenya alisisitiza Uganda waondoe Polisi. Balozi wa Uganda alisisitiza kwamba watatoa bendera tu baada ya kushauri Ofisi ya Rais wa Uganda, na kwamba polisi wa Uganda walikuwa na jukumu la kuweka utaratibu. Naibu waziri wa usalama wa Kenya, Orwa Ojode, alijibu kuwa atatuma polisi wa Kenya katika kisiwa.

Katikati ya mgogoro wasiwasi kuwa unaweza kuathiri ushirikiano kati ya nchi mbili na ndani ya Jumuiya ya Afrika Mashariki, wote Museveni na Rais Mwai Kibaki wa Kenya wameonyesha imani kuwa mgogoro, pamoja na haki za uvuvi, itatatuliwa kirafiki

Tazama pia

• Orodha ya visiwa vya Kenya

Viungo vya nje

• AFP news ripoti kutoka kisiwa kuanzia Julai 2009 (mwenyeji on YouTube.com)