Uchaguzi wa bunge nchini Kenya, 2007


Uchaguzi wa bunge nchini Kenya ulifanyika kama sehemu ya uchaguzi mkuu wa Kenya tarehe 27 Desemba 2007; uchaguzi wa rais ulifanyika tarehe hiyo pia.[1]

Kenyan parliamentary elections, 2007
Kenya
2002 ←
27 Desemba 2007

207 (kati ya 224) viti vya National Assembly of Kenya
  First party Second party
 
Leader Raila Odinga Mwai Kibaki
Party ODM PNU
Leader's seat Langata Othaya
Last election
Seats won 99 43
Seat change

PM before election

Abolished

Elected PM

Raila Odinga
ODM

Jamhuri ya Kenya

Makala hii imepangwa kwa mfululizo:
Siasa na serikali ya
Kenya



Nchi zingine · Atlasi

Uchaguzi huu wa ubunge ulifanyika ukiwa huru na wa haki kwa ujumla kinyume na uchaguzi wa rais uligombewa vikali. uchalikuwa huu unazingatiwa kuwa wa ajabu kulungana na idadi ya mabadiliko yaliyoshuhudiwa. Miongoni mwa haya yalikuwa:

  • Kati ya wabunge 190 waliokuwa wakiondoka ambao walivitetea viti vyao 71 tu ndio walivihifadhi viti vyao.
  • Mawaziri 20 waliotetea viti vyao walishindwa.
  • KANU kilikuwa chama rasmi cha upinzani cha mwaka 2002 ambacho baadaye kilijiunga na serikali kilishinda viti 14 peke yake, kwa hivyo kupunguza idadi ya viti vyake kutoka 62.
  • Wagombea wanawake 15 walichaguliwa ambayo ni idadi kubwa zaidi katika historia ya Kenya (Mnamo 2002 wanawake 9 walikuwa wamechaguliwa)

[2]

Maandalizi

hariri

Mchakato wa uchaguzi

hariri

Bunge la 9 la Kenya lilivunjwa mnamo Jumatatu 22 Oktoba, 2007 [3] Tarehe rasmi ya uchaguzi, ilivyotangazwa na rasmi mnamo 26 Oktoba 2007 na Tume ya Uchaguzi ya Kenya (ECK), ingekuwa Alhamisi tarehe 27 Desemba 2007. Hii ilimwezesha Spika wa bunge kutoa idhinisho kwa wabunge kuondoka ofisini, hivyo kutangaza nafasi 210 za wabuge wazi. Kisha ECK ilitangaza tarehe ambayo uchaguzi mkuu ungefanyika. Ilivyo kawaida, Wagombezi wanatakiwa kuteuliwa katika chochote kati ya vyama 144 vilivyosajiliwa ili wahitimu kuwa katika uchaguzi. Idadi ya wengi inahitajika kushinda uchaguzi wa bunge. Washindi watakuwa wabunge wateule hadi sherehe rasmi ya kuapishwa kwa Bunge la kumi.

Matukio yaliyochaguliwa

hariri

Tume ya Uchaguzi ya Kenya (ECK) ilikuwa awali ya kuweka tarehe ya mwisho 19 Novemba 2007 kwa kuwasilisha orodha ya wanaogombea ili kuzuia khasiri kutoka defecting baada ya kupoteza katika vyama vyao. ECK baadaye iliamua kuruhusu kwa vyama defect kwa madogo [4] ODM, PNU na ODM-K vilifanya uteuzi wao tarehe 16 Novemba, 2007. Orodha ya mwisho ya walikuwa rasmi fram ECK tarehe 23 Novemba, 2007 na 24 Novemba, 2007.

Uchaguzi wa mchujo

hariri

Waziri wa mambo ya ndani wa zamani Chris Murungaru na mshindi wa Tuzo ya Nobel Wangari Maathai walishindwa kushinuteuzi wa chama tawala nchini Kenya ubunge primaries. Maathai alipoteza kat Party of National Unity kuteuliwa na kuamua defect na chama kidogo. Murungaru, mshirika wa karibu wa Kibaki, alipoteza kwa mfanyabiashara asiyejulikana sana.[5]

Mchujo wa pande kuu tatu (ODM, ODM-K na PNU) ul kama chaotic na uligubikwa na makosa na vurugu. wagombea wengi walioshindwa katikka vyama vyao waliihamia vyama vidogo baada ya kushindwa kupata hadhi za ugombezi kwa pande zao [6]

Mfuatilio wa matukio wakati wa kampeni

hariri
  • ugawaji na utumizi bora wa Fedha za kukuza maeneo bunge (CDF)
  • Mishahara ya Wabunge yaenda juu
  • Sheria zilizopitishwa / (ambazo hazikupitishwa) katika Bunge la 9.

Takwimu

hariri

Idadi inayoshikilia rekodi ya wagombea 2548 wangegombea kiti cha ubunge, ikilinganishwa na wagombea 1033 katika uchaguzi uliopita wa bunge mnamo mwaka 2002. Idadi hii imebakia ileile, licha ya idadi ya majimbo (210) [7] Kulikuwa na idadi ya rekodi ya wagombea wanawake, 269.

Chama cha ODM kilikuwa na idadi kubwa zaidi ya wagombea (190), kikifuatiwa na KENDA (170), PNU (135), ODM-Kenya (135), KADDU (97) KANU (91), Safina (88), NARC (73), DP (86) na NARC-Kenya (59). Jumla ya vyama 108 vilikuwa vimewasilisha wagombea ubunge, idadi nyingine ya rekodi [8] Kwa mara ya kwanza katika uchaguzi mkuu wa Kenya, hakuna chama kilichokuwa na mgombea katika kila jimbo. Hapo awali, chama cha KANU kilikuwa kikiwakilishwa na wagombea katika majimbo yote kila wakati.

Eneo Bunge la Kitutu Masaba lilikuwa na idadi kubwa zaidi ya wagombea (33), wote wakigombea kiti kimoja cha ubunge na kila mmoja akiwakilisha chama tofauti mfuatilio. Maeneo bunge yote 210 yangepata angalau wagombea wawili katika kila eneo. Hivyo, kinyume na ilivyokuwa katika uchaguzi mkuu uliopita, hakuna majimbo ambayo yangekuwa na mgombea mmoja

Wagombea wote tisa wa urais pia wangegombea kiti cha ubunge kama inavyotakiwa na sheria ya Kenya. Mshindi wa uchaguzi wa urais lazima pia ashinde kiti cha ubunge ili kutangazwa rais.

Wapiga kura 14,296,180 walikuwa wamejiandikisha kupiga kura. Asilimia 68.8 ya wapiga kura ni umri kati ya miaka 18-40, huku asilimia 31.2 iliyobaki ikiwa watu wakubwa.

Matokeo

hariri

Matokeo ya awali yalionyesha kuwa Makamu wa Rais Moody Awori na mshindi wa Tuzo la Amani la Nobel Wangari Maathai walipoteza viti vyao vya ubunge. Wanasiasa wengine mashuhuri waliokuwa na hatima iyohiyo ni Mutahi Kagwe, Musikari Kombo, Simeon Nyachae, Nicholas Biwott, Chris Murungaru, Mukhisa Kituyi, Raphael Tuju, Kipruto Kirwa, Njenga Karume na Gideon Moi, mwana wa rais wa zamani Daniel arap Moi. [9][10][11][12]

Matokeo ya uchaguzi katika maeneo bunge ya Kamukunji, Kilgoris na Wajir Kaskazini yalivutiliwa mbali na uchaguzi katika maeneo hayo ungerudiwa siku zijazo.[13]

Kwa jumla wabunge 207 kati ya 210 walichaguliwa. Kura zikarudiwa katika majimbo 3. Wabunge 12 wa ziada watateuliwa na rais. Akifuata kawaida atawateua kufuatana na nguvu ya vyama bungeni.

  • PNU na vyama vinavyoshirikishwa nayo vina viti 78 (PNU 43, KANU 16, vyama vingine 21)
  • ODM na chama shirikishwa cha NARC vina viti 102 (ODM pekee 99).
  • ODM-Kenya ina viti 16.
  • Wabunge 11 walichaguliwa kwa majina ya vyama vidogo visivyoshirikishwa na vyama vikubwa. Wengine wao wako karibu na chama kikubwa walijiunga na chama kidogo baada ya kushindwa kuwa mgombea wa chama kikubwa kama ODM au PNU.

Uchaguzi huu ulikuwa na mabadiliko ya ajabu:

  • kati ya wabunge 190 waliotaki kutetea viti vyao ni 71 pekee waliorudishwa bungeni
  • mawaziri 20 wa serikali ya Kibaki waliondolewa na wananchi
  • KANU iliyokuwa chama rasmi cha upinzani mwaka 2002 na kujiunga na serikali baadaye ilipunguzwa kubaki na viti 14 kutoka 62 za 2002.
  • wanawake 15 walichaguliwa kuwa wabunge ambayo ni idadi kuibwa katika historia ya Kenya

Magazeti yalitoa taarifa ya kwamba wabunge 30 wa vyama vidogo waliunda "Kundi la vyama vidogo bungeni" (Small Parties Parliamentary Group); idadi hii ingejumlihsa wabunge waliohesabiwa juu kama kundi la PNU.

ODM NARC
ilishirikishwa na ODM
PNU Vyama shirikishwa vya PNU
KANU
Chama chirikishwa na PNU
ODM-Kenya Wabunge wanaojitegemea JUMLA
Wabunge 99 3 43 21 14 16 11 207(of 210)
Vyama shirikishwa vya PNU- KANU (14), Sisi Kwa Sisi (2), Safina (5), NARC-Kenya (4), FORD-Kenya (1), Ford-P (3), New Ford-K (2), Mazingira Party (1), Ford-A (1), DP (2)
Wabunge wa kujitegemea waliingia kupitia vyama vidogo kama PDP (1), PPK (1), NLP (1), KADDU (1), UDM (1), PICK (1), CCU (1), Kenda (1)

Mkoa wa Nairobi

hariri

ODM: 5, PNU: 2

Jimbo la
uchaguzi
Chama
Aliyechaguliwa
Dagoretti PNU Mugo Beth Wambui
Embakasi ODM Were Melitus
Kasarani ODM Elizabeth Ongoro
Langata ODM Odinga Raila Amolo
Makadara PNU Waithaka Dickson Mwangi
Starehe ODM Kariuki Margret Wanjiru
Westlands ODM Gumo Frederick Omulo

Mkoa wa Kati

hariri

PNU: 18, Safina: 3, KANU: 2, Sisi kwa sisi: 2, FORD-A: 1, FORD-P: 1, PICK: 1 PPK

Jimbo la
uchaguzi
Chama
Aliyechaguliwa
Gatanga PNU Peter Kenneth
Gatundu North PICK Waibara Clement Kungu
Gatundu South KANU Kenyatta Uhuru
Gichugu PNU Karua Martha Wangari
Githunguri SAFINA Githunguri Baiya Peter Njoroge
Juja PNU Thuo George
Kandara PNU Kamau James Maina
Kangema PNU Michuki John Njoroge
Kiambaa KANU Githunguri Stanley Munga
Kieni PNU Warugongo Namesyus
Kigumo PNU Kamau Jamleck Irungu
Kiharu SISI KWA SISI Mwangi Barnabas Muturi C
Kikuyu PNU Nganga Lewis Nguyai
Kinangop SISI KWA SISI Ngugi David Mwaniki
Kipipiri PNU Kimunya Amos Muhinga
Kirinyaga Central FORD A Kariuki John Ngata
Lari PPK Mwaura David Njuguna Kiburi
Limuru FORD P Mwathi Peter Mungai
Maragwa PNU Elias Peter Mbau
Mathioya PNU Wambugu Clement Muchiri
Mathira SAFINA Maina Ephraim Mwangi
Mukurweini SAFINA Kabando wa Kabando
Mwea PNU Gitau Peter Njuguna
Ndaragwa PNU Kioni Jeremiah Ngayu
Ndia PNU Githae Robinson Njeru
Nyeri Town PNU Mathenge Esther Murugi
Ol kalou PNU Mureithi Erastus Kihara
Othaya PNU Mwai Kibaki
Tetu PNU Nyamo Francis Thombe

Mkoa wa Mashariki

hariri

ODM-K: 14, PNU: 7, KANU: 4, CCU: 2, NARC: 2, ODM: 2, DP: 1, NARC KENYA: 1, PICK: 1, SAFINA: 1, Mazingira: 1

Jimbo la
uchaguzi
Chama
Aliyechaguliwa
Central Imenti CCU Imanyaara Gitobu
Gachoka PNU Mutava Musyimi
Igembe North PNU Ntoitha M'mithiaru
Igembe South KANU Franklin M Linturi
Isiolo North NARC KENYA Mohammed A Kuti
Isiolo South KANU Abdul B Ali
Kaiti ODM K Gideon Ndambuki
Kangundo ODM K Muthama Johnson Nduya
Kathiani CCU Ndeti Wavinya
Kibwezi ODM K Prof Philip Kaloki
Kilome PICK Mwau John Harun
Kitui Central NARC Charity K Ngilu
Kitui South ODM K Muoki Issac Mulatya
Kitui West NARC Nyamai Charles Mutisya
Laisamis KANU Joseph Lekuton
Machakos Town ODM K Victor Munyaka
Makueni ODM K Peter Kiilu
Manyatta DP Emillio Kathuli
Masinga ODM K Itwiku Benson Mbai
Mbooni ODM K Mutula Kilonzo
Moyale ODM Ali Mohamud Mohamed
Mutito ODM K Julius Kiema Kilonzo
Mwala ODM K Pastor Daniel Muoki
Mwingi North ODM K Stephen Kalonzo Musyoka
Mwingi South ODM K David Musila
Nithi KANU Mbiuki Japhet M Kareke
North Horr ODM Francis Chachu
North Imenti Mazingira Ruteere Silas Muriuki
Runyenjes PNU Cecily Mutitu Mbarire
Saku ODM K Sasura Hussein Tarry
Siakago SAFINA Kivuti Maxwell
South Imenti PNU Kiraitu Muriungi
Tharaka PNU Mwiru Alex Muthengi
Tigania East PNU Peter G Munya
Tigania West PNU Kilemi Mwiria Valerian
Yatta ODM K Kilonzo Mutavi Charles

Mkoa wa Magharibi

hariri

ODM: 18, PNU: 2, New Ford-K: 2, FORD K: 1, KADDU: 1

Jimbo la
uchaguzi
Chama
Aliyechaguliwa
Amagoro ODM Ojaamongson Sospeter Odeke
Budalangi ODM Ababu Pius Tawfiq Namwamba
Bumula PNU Bifwoli Sylvester Wakoli
Butere ODM Wycliffe Oparanya
Butula ODM Odhiambo Bwire Alfred
Emuhaya ODM Kenneth Marende
Funyula ODM Nyogesa Otuoma Paul
Hamisi ODM George Haniri
Ikolomani NEW FORD KENYA Dr Bonny Khalwale
Kanduyi ODM Alfred Khang'ati
Khwisero ODM Evans Akula
Kimilili FORD K Simiyu David Eseli
Lugari KADDU Cyrus Jirongo
Lurambi ODM Atanas M Keya
Malava NEW FORD KENYA Soita Peter Shitanda
Matungu ODM David Were
Mt Elgon ODM Fred Kapondi
Mumias ODM Washiali Benjamin Jomo
Nambale ODM Okemo Chrysanthus
Sabatia ODM Musalia Mudavadi
Shinyalu ODM Charles L Lirechi
Sirisia PNU Wentagula Moses Masika
Vihiga ODM Yusuf Kifuma Chanzu
Webuye ODM Sambu B A Wekesa

Mkoa wa Nyanza

hariri

ODM: 25, KANU: 2, NARC: 1, NLP: 1, DP: 1, FORD_P: 1, PDP: 1

Jimbo la
uchaguzi
Chama
Aliyechaguliwa
Alego ODM Yinda Edwin Ochieng
Bobasi ODM Obure Christopher Mogere
Bomachoge FORD P Joel Onyancha
Bonchari ODM Onyancha Charles
Bondo ODM Oginga Dr Oburu
Gem ODM Midiwo Washington Jakoyo
Gwassi ODM Ng'ongo Mbadi John
Karachuonyo ODM Rege James G Kwanya
Kasipul Kabondo ODM Magwanga Joseph Oyugi
Kisumu Rural ODM Nyong'o Peter Anyang'
Kisumu Town East ODM Ahmed Shakeel shabbir Ahmed
Kisumu Town West ODM Aluoch John Olago
Kitutu Chache PDP Richard Momoima
Kitutu Masaba NLP Osebe Walter Enock Nyambati
Kuria DP Machage Wilfred Gisuka
Mbita ODM Kajwang Gerald Otieno
Migori ODM Dache John Pesa
Muhoroni ODM Olweny patrick Ayiecho
Ndhiwa ODM Ojodeh Joshua Orwa
North Mugirango Burabu KANU Ombui Moriasi Wilfred
Nyakach ODM Anyango Pollyins Ochieng
Nyando ODM Otieno Frederick Outa
Nyaribari Chache NARC Monda Robert Onsare
Nyaribari Masaba KANU Ongeri Samson Kagengo
Nyatike ODM Anyanga peter Edick Omondi
Rangwe ODM Ogindo Martin Otieno
Rarieda ODM Gumbo Nicholas O
Rongo ODM Otieno Dalmas Anyango
South Mugirango ODM Magara James Omingo
Ugenya ODM Orengo Aggrey James
Uriri ODM Cyprian Ojwang Omollo
West Mugirango ODM Gesami James Ondicho

Mkoa wa Pwani

hariri

ODM: 12, PNU: 3, NARC-K: 2, ODM-K: 1, FORD-P: 1, KADU ASILI: 1, KANU: 1

Jimbo la
uchaguzi
Chama
Aliyechaguliwa
Bahari ODM Gunda Benedict Fodo
Bura ODM K Abdi Nassir Nuh
Changamwe ODM Kajembe Ramadhan Seif
Galole ODM Godhana Dhadho Gaddae
Ganze KADU ASILI Bayah Francis S.K
Garsen NARC KENYA Danson Mungatana
Kaloleni PNU Kambi Samwel Kazungu
Kinango FORD P Rai Samuel Gonzi
Kisauni ODM Joho Hassan Ali
Lamu East PNU Abuchiaba Abu Mohamed
Lamu West NARC KENYA Twaha Fahim Yasin
Likoni ODM Mwahima Mwalimu Masudi
Magarini ODM Jeffah Amason Kingi
Malindi ODM Mung'aro Maitha Gideon
Matuga PNU Mwakwere Chirau Ali
Msambweni ODM Zonga Omar Mbwana
Mvita ODM Balala Najib Mohamed
Mwatate ODM Mwatela Calist Andrew
Taveta KANU Shaban Naomi Namisi
Voi ODM Mwakulegwa Danson Mwazo
Wundanyi ODM Mwadeghu Thomas Ludindi

Mkoa wa Bonde la Ufa

hariri

ODM: 32, PNU: 11, Kanu: 1, Kenda: 1, NARC-K: 1, UDM: 1

Jimbo la
uchaguzi
Chama
Aliyechaguliwa
Ainamoi ODM David Too Kimutai
Aldai ODM Dr Sally Kosgey
Baringo Central ODM Mwaita Sammy Silas Komen
Baringo East PNU Kamama Asman Abongutum
Baringo North ODM William Kipkorir
Belgut ODM Charles K. Cheruiyot
Bomet ODM Kipkalya Kones
Bureti ODM Bett Franklin
Chepalungu ODM Isaac Ruto
Cherangani ODM Joshua Kutuny
Eldama Ravine ODM Lessonet Moses K
Eldoret East ODM Kamar Margret Jepkoech
Eldoret North ODM Ruto William Samoei
Eldoret South ODM Peris Chepchumba
Emgwen ODM Lagat Elijah Kiptarbei
Kacheliba ODM K Samuel Poghisio
Kajiado Central ODM Joseph Ole Nkaissery
Kajiado North PNU Saitoti George
Kapenguria ODM Rev Julius Mugor
Keiyo North ODM Chepkitony Lucas Kipkosei
Keiyo South ODM Kiptanui Kiplagat Jackson
Kipkelion ODM M J Kiprono Langat
Konoin ODM Kones Julius Kipyegon
Kuresoi ODM Zakayo Cheroiyot
Kwanza PNU Dr Noah Wakesa
Laikipia East PNU Kiunjuri Festus Mwangi
Laikipia West PNU Muriithi Ndiritu
Loitoktok NARC KENYA Katoo Ole Metito
Marakwet East KENDA Kilimo Jebii Linah
Marakwet West ODM Kaino Boaz Kipchuma
Mogotio UDM Prof Hellen Sambili
Molo PNU Kiuna Joseph Nganga
Mosop ODM Koech David
Naivasha KANU Mututho John Michael Njenga
Nakuru Town PNU Lee Maiyani Kinyanjui
Narok North ODM Ntimama William Ronkorua
Narok South ODM Nkoidilla Lankas
Rongai ODM Kigen LukaKipkorir
Saboti PNU Eugene Ludovic Wamalwa
Samburu East ODM Lentimalo Raphael
Samburu West ODM Simon Lesirma
Sigor ODM Wilson Litole
Sotik ODM Lorna Chepkemoi Laboso
Subukia PNU Nelson R Gaichuhie
Tinderet ODM Kosgey Henry Kiprono
Turkana Central PNU David E Ethuro
Turkana North PNU John Munyes
Turkana South ODM Josephat Koli Nanok

Mkoa wa Kaskazini-Mashariki

hariri

Kanu: 4, ODM: 5; Safina: 1

Jimbo la
uchaguzi
Chama
Aliyechaguliwa
Dujis ODM Duale Aden Bare
Fafi KANU Sugow Aden Ahamed
Ijara KANU Haji Mohamed Yussuf
Lagdera ODM Farah Maalim
Mandera Central SAFINA Abdikadir Hussein Mohamed
Mandera East ODM Mohamed Hussein Ali
Mandera West ODM Maalim Mahmud Mohamed
Wajir East ODM Mohamed Ibrahim Elmi
Wajir South KANU Abdirahman Ali Hassan
Wajir West KANU Wehiye Adan Keynan

Uchaguzi mdogo

hariri

Juni 2008

hariri

Kufuatia uchaguzi, wabunge wawili wa ODM- Mugabe Were [14] na David Kimutai Too [15]-waliuawa wakati wa mgogoro baada ya uchaguzi, ambao ulitokana na mzozo juu ya matokeo ya uchaguzi wa rais. Kufuatia vifo hivi, uchaguzi mmdogo ulihitajika katika majimbo yao; zaidi ya hayo, uchaguzi ulikuwa ufanyike katika majimbo mawili Mkoani Rift Valley ambako matokeo hayakutangazwa kamwe kutokana na vurugu. Kenneth Marende alichaguliwa kuwa Spika wa Bunge kufuatia uchaguzi, hivyo kuacha kiti chake wazi na kuhitaji uchaguzi mwingine ufanyike katika jimbo lake.[16] Kufikia wakati huu, chama cha ODM kiliachwa na viti 96.

Uchaguzi mdogo katika maeneo haya matano ulifanyika mnamo tarehe 11 Juni 2008.[17] Mnamo 10 Juni, mawaziri wawili-Waziri wa Barabara Kipkalya Kones na Naibu Waziri wa Maswala ya Nyumbani Lorna Laboso, wote kutoka ODM-waliuawa katika mlipuko wa ndege, na kuacha viti vingine viwili wazi [16] (na kupunguza viti vya ODM hadi wabunge94). [onesha uthibitisho] Wabunge hao walikuwa wakienda mkoa wa Bonde la Ufa kwa ajili ya uchaguzi mdogo wakati ajali hiyo ilitokea.[16]

ODM ilishinda uchaguzi mdogo katika majimbo matatu kati ya matano, huku PNU ikishinda katika maeneo mawili. ODM ilihifadhi viti vyake katika maeneo bunge ya Emuhaya na Ainamoi, lakini, ikupoteza kiti cha Embakasi jijini Nairobi kwa PNU. Kufikia sasa ODM ina wabunge 103 huku PNU ikiwa na wabunge 104 wanaoziegemea pande hizi mbili mtawalia.[17]

Septemba 2008

hariri

Uchaguzi mdogo ulifanyika katika majimbo ya Bomet na Sotikmnamo 25 Septemba na ulishindwa na Beatrice Kones na Joyce Laboso mtiririko huo. Viti vilihifadhiwa na ODM na washindi walikuwa jamaa wa karibu wa watangulizi wao, ambao walikufa katika ajali ya ndege Juni: Beatrice Kones ni mjane wa Kipkalya Kones na Joyce Laboso ni dadake Lorna Laboso [18]

Agosti 2009

hariri

Mnamo Mei 2009, Bunge lilihidhinisha kuundwa kwa Tume huru ya Uchaguzi ya mpito (IIEC), iliyosimamia uchaguzi mdogo katika majimbo ya Shinyalu na Bomachoge, ambao ulifanyika tarehe 27 Agosti 2009. Kiti cha Shinyalu kilibaki wazi wakati aliyekuwa mbunge wake Charles Lugano wa ODM aliaga dunia. ODM ilihifadhiwe kiti hicho, kufuatia ushindi wa Justus Kizito katika uchaguzi huo mdogo. Kiti cha Bomachoge pia kiliachwa wazi mara baada ya Uchaguzi wa 2007 katika jimbo kuvutiliwa mbali kufuatia udanganyifu. Kiti hiki kilikuwa kimeshindwa Joel Onyancha wa chama cha Ford-People katika uchaguzi mkuu wa 2007. Katika uchaguzi huu mdogo wa 2007 Simon Ogari wa ODM aliipuka mshindi huku akifuatwa kwa karibu na Joel Onyancha, ambaye wakati huu alikuwa akiwakilisha PNU [19] Kwa mara ya kwanza nchini Kenya, vijisanduku vya uchaguzi vilivyotumikavilikuwa vimeundwa kwa kutumia vifaa vya uwazi (mtu angeweza kuona ndani ya vijisanduku) [20]

Tanbihi

hariri
  1. ECK yapitisha tarehe ya uchaguzi mkuu huku Raila akizidi kuongoza The Standard, 26 Oktoba 2007
  2. http://eastandard.net/news/?id=1143980366&cid=15 Election had its bright side despite the gloom EA Standard 14 Januari 2008
  3. "Curtain falls on Ninth Parliament", The Standard, 23 Oktoba 2007.
  4. ECK na vyama zafikia makubaliano kuhusu kuteuliwa Archived 22 Februari 2008 at the Wayback Machine. Daily Nation, 6 Novemba 2007
  5. Upset in Kenyan primaries News24 Archived 2 Januari 2008 at the Wayback Machine.
  6. BBC News, 20 Novemba 2007: Chaos mars Kenyan party primaries
  7. The Standard, 29 Novemba 2007: orodha ya mwisho ya ECK Archived 22 Julai 2012 at the Wayback Machine.
  8. Hitilafu ya kutaja: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named battle
  9. Kenya Broadcasting Corporation, 28 Desemba 2007: Matokeo ya awali ya ubunge Archived 4 Machi 2008 at the Wayback Machine.
  10. The Standard, 28 Desemba 2007: Makamu wa Rais na Mawaziri wapoteza viti vyao vya ubunge
  11. Kenya London News, 28 Desemba 2007: 'Rattler' John Michuki Survives in Kangema but Newton Kulundu falls in Western Archived 27 Machi 2022 at the Wayback Machine.
  12. The Standard, 29 Desemba 2007: President’s powerful lieutenants lose seats
  13. [22] ^ Changing standing orders should top agenda as Parliament convenes Daily Nation January 9, 2008 Archived 16 Januari 2008 at the Wayback Machine.
  14. "Annan begs for calm in Kenya after lawmaker's killing" Archived 7 Machi 2008 at the Wayback Machine., CNN, 29 Januari 2008.
  15. Jeffrey Gettleman,"Second Lawmaker Is Killed as Kenya's Riots Intensify" , The New York Times, 1 Februari 2008.
  16. 16.0 16.1 16.2 "Two Kenyan government ministers die", Sapa-AFP (IOL), 10 Juni 2008.
  17. 17.0 17.1 "ODM wins three Kenya by-elections", BBC News, 12 Juni 2008.
  18. The Standard, 26 Septemba 2008: ODM wins in Bomet and Sotik Archived 10 Desemba 2009 at the Wayback Machine.
  19. ODM triumphs in Shinyalu, Bomachoge by-elections
  20. Daily Nation, 27 Agosti 2009: Low turnout in by-elections

Viungo vya nje

hariri