Uchaguzi wa bunge nchini Kenya, 2007

Jamhuri ya Kenya
	Jamhuri ya Kenya
	; Makala hii imepangwa kwa mfululizo:; Siasa na serikali ya ; Kenya
	Rais William Ruto; ; Makamu wa Rais Abraham Kithure Kindiki; ; Mawaziri; Bunge la Kenya; Uchaguzi: 2022, 2017, 2013, 2007, 2002, 1997, 1992 Majimbo ya Uchaguzi ya Kenya; Magatuzi ya Kenya; Katiba; ; Kaunti; Vyama vya siasa; Haki za binadamu; Ufisadi; Uhusiano wa Kimataifa;
	Nchi zingine · Atlasi; onyesha; majadiliano; hariri;

Kenyan parliamentary elections, 2007
207 (kati ya 224) viti vya National Assembly of Kenya
PM before election; Abolished;	Elected PM; Raila Odinga; ODM

Uchaguzi wa bunge nchini Kenya ulifanyika kama sehemu ya uchaguzi mkuu wa Kenya tarehe 27 Desemba 2007; uchaguzi wa rais ulifanyika tarehe hiyo pia.^[1]

Uchaguzi huu wa Bunge ulifanyika kwa uhuru na haki kinyume na uchaguzi wa Raisi uligombewa vikali. Uchaguzi huu unazingatiwa kuwa wa ajabu kulingana na idadi ya mabadiliko yaliyoshuhudiwa. Miongoni mwa haya yalikuwa:

Kati ya Wabunge 190 waliokuwa wakiondoka ambao walivitetea viti vyao 71 tu ndio walivihifadhi viti vyao.
Mawaziri 20 waliotetea viti vyao walishindwa.
KANU kilikuwa chama rasmi cha upinzani cha mwaka 2002 ambacho baadaye kilijiunga na serikali kilishinda viti 14 peke yake, kwa hivyo kupunguza idadi ya viti vyake kutoka 62.
Wagombea wanawake 15 walichaguliwa ambayo ni idadi kubwa zaidi katika historia ya Kenya (Mnamo 2002 wanawake 9 walikuwa wamechaguliwa)

^[2]

Maandalizi

Mchakato wa uchaguzi

Bunge la 9 la Kenya lilivunjwa mnamo Jumatatu 22 Oktoba, 2007 ^[3] Tarehe rasmi ya uchaguzi, ilivyotangazwa na rasmi mnamo 26 Oktoba 2007 na Tume ya Uchaguzi ya Kenya (ECK), ingekuwa Alhamisi tarehe 27 Desemba 2007. Hii ilimwezesha Spika wa unge kutoa idhinisho kwa Wabunge kuondoka ofisini, hivyo kutangaza nafasi 210 za Wabuge wazi. Kisha (ECK) ilitangaza tarehe ambayo uchaguzi mkuu ungefanyika. Ilivyo kawaida, Wagombezi wanatakiwa kuteuliwa katika chochote kati ya vyama 144 vilivyosajiliwa ili wahitimu kuwa katika uchaguzi. Idadi ya wengi inahitajika kushinda uchaguzi wa Bunge. Washindi watakuwa Wabunge wateule hadi sherehe rasmi ya kuapishwa kwa Bunge la kumi.

Matukio yaliyochaguliwa

Tume ya Uchaguzi ya Kenya (ECK) ilikuwa awali ya kuweka tarehe ya mwisho 19 Novemba 2007 kwa kuwasilisha orodha ya wanaogombea ili kuzuia khasiri kutoka defecting baada ya kupoteza katika vyama vyao. ECK baadaye iliamua kuruhusu kwa vyama defect kwa madogo ^[4] ODM, PNU na ODM-K vilifanya uteuzi wao tarehe 16 Novemba, 2007. Orodha ya mwisho ya walikuwa rasmi fram ECK tarehe 23 Novemba, 2007 na 24 Novemba, 2007.

Uchaguzi wa mchujo

Waziri wa mambo ya ndani wa zamani Chris Murungaru na mshindi wa Tuzo ya Nobel Wangari Maathai walishindwa kushinuteuzi wa chama tawala nchini Kenya ubunge primaries. Maathai alipoteza kat Party of National Unity kuteuliwa na kuamua defect na chama kidogo. Murungaru, mshirika wa karibu wa Kibaki, alipoteza kwa mfanyabiashara asiyejulikana sana.^[5]

Mchujo wa pande kuu tatu (ODM, ODM-K na PNU) ul kama chaotic na uligubikwa na makosa na vurugu. wagombea wengi walioshindwa katikka vyama vyao waliihamia vyama vidogo baada ya kushindwa kupata hadhi za ugombezi kwa pande zao ^[6]

Mfuatilio wa matukio wakati wa kampeni

ugawaji na utumizi bora wa Fedha za kukuza maeneo bunge (CDF)
Mishahara ya Wabunge yaenda juu
Sheria zilizopitishwa / (ambazo hazikupitishwa) katika Bunge la 9.

Takwimu

Idadi inayoshikilia rekodi ya wagombea 2548 wangegombea kiti cha ubunge, ikilinganishwa na wagombea 1033 katika uchaguzi uliopita wa bunge mnamo mwaka 2002. Idadi hii imebakia ileile, licha ya idadi ya majimbo (210) ^[7] Kulikuwa na idadi ya rekodi ya wagombea wanawake, 269.

Chama cha ODM kilikuwa na idadi kubwa zaidi ya wagombea (190), kikifuatiwa na KENDA (170), PNU (135), ODM-Kenya (135), KADDU (97) KANU (91), Safina (88), NARC (73), DP (86) na NARC-Kenya (59). Jumla ya vyama 108 vilikuwa vimewasilisha wagombea ubunge, idadi nyingine ya rekodi ^[8] Kwa mara ya kwanza katika uchaguzi mkuu wa Kenya, hakuna chama kilichokuwa na mgombea katika kila jimbo. Hapo awali, chama cha KANU kilikuwa kikiwakilishwa na wagombea katika majimbo yote kila wakati.

Eneo Bunge la Kitutu Masaba lilikuwa na idadi kubwa zaidi ya wagombea (33), wote wakigombea kiti kimoja cha ubunge na kila mmoja akiwakilisha chama tofauti mfuatilio. Maeneo bunge yote 210 yangepata angalau wagombea wawili katika kila eneo. Hivyo, kinyume na ilivyokuwa katika uchaguzi mkuu uliopita, hakuna majimbo ambayo yangekuwa na mgombea mmoja

Wagombea wote tisa wa urais pia wangegombea kiti cha ubunge kama inavyotakiwa na sheria ya Kenya. Mshindi wa uchaguzi wa urais lazima pia ashinde kiti cha ubunge ili kutangazwa rais.

Wapiga kura 14,296,180 walikuwa wamejiandikisha kupiga kura. Asilimia 68.8 ya wapiga kura ni umri kati ya miaka 18-40, huku asilimia 31.2 iliyobaki ikiwa watu wakubwa.

Matokeo

Matokeo ya awali yalionyesha kuwa Makamu wa Rais Moody Awori na mshindi wa Tuzo la Amani la Nobel Wangari Maathai walipoteza viti vyao vya ubunge. Wanasiasa wengine mashuhuri waliokuwa na hatima iyohiyo ni Mutahi Kagwe, Musikari Kombo, Simeon Nyachae, Nicholas Biwott, Chris Murungaru, Mukhisa Kituyi, Raphael Tuju, Kipruto Kirwa, Njenga Karume na Gideon Moi, mwana wa rais wa zamani Daniel arap Moi. ^[9]^[10]^[11]^[12]

Matokeo ya uchaguzi katika maeneo bunge ya Kamukunji, Kilgoris na Wajir Kaskazini yalivutiliwa mbali na uchaguzi katika maeneo hayo ungerudiwa siku zijazo.^[13]

Kwa jumla wabunge 207 kati ya 210 walichaguliwa. Kura zikarudiwa katika majimbo 3. Wabunge 12 wa ziada watateuliwa na rais. Akifuata kawaida atawateua kufuatana na nguvu ya vyama bungeni.

PNU na vyama vinavyoshirikishwa nayo vina viti 78 (PNU 43, KANU 16, vyama vingine 21)
ODM na chama shirikishwa cha NARC vina viti 102 (ODM pekee 99).
ODM-Kenya ina viti 16.
Wabunge 11 walichaguliwa kwa majina ya vyama vidogo visivyoshirikishwa na vyama vikubwa. Wengine wao wako karibu na chama kikubwa walijiunga na chama kidogo baada ya kushindwa kuwa mgombea wa chama kikubwa kama ODM au PNU.

Uchaguzi huu ulikuwa na mabadiliko ya ajabu:

kati ya wabunge 190 waliotaki kutetea viti vyao ni 71 pekee waliorudishwa bungeni
mawaziri 20 wa serikali ya Kibaki waliondolewa na wananchi
KANU iliyokuwa chama rasmi cha upinzani mwaka 2002 na kujiunga na serikali baadaye ilipunguzwa kubaki na viti 14 kutoka 62 za 2002.
wanawake 15 walichaguliwa kuwa wabunge ambayo ni idadi kuibwa katika historia ya Kenya

Magazeti yalitoa taarifa ya kwamba wabunge 30 wa vyama vidogo waliunda "Kundi la vyama vidogo bungeni" (Small Parties Parliamentary Group); idadi hii ingejumlihsa wabunge waliohesabiwa juu kama kundi la PNU.

	ODM	NARC ilishirikishwa na ODM	PNU	Vyama shirikishwa vya PNU	KANU Chama chirikishwa na PNU	ODM-Kenya	Wabunge wanaojitegemea	JUMLA
Wabunge	99	3	43	21	14	16	11	207(of 210)
Vyama shirikishwa vya PNU- KANU (14), Sisi Kwa Sisi (2), Safina (5), NARC-Kenya (4), FORD-Kenya (1), Ford-P (3), New Ford-K (2), Mazingira Party (1), Ford-A (1), DP (2) Wabunge wa kujitegemea waliingia kupitia vyama vidogo kama PDP (1), PPK (1), NLP (1), KADDU (1), UDM (1), PICK (1), CCU (1), Kenda (1)

Mkoa wa Nairobi

ODM: 5, PNU: 2

Jimbo la uchaguzi	Chama	Aliyechaguliwa
Dagoretti	PNU	Mugo Beth Wambui
Embakasi	ODM	Were Melitus
Kasarani	ODM	Elizabeth Ongoro
Langata	ODM	Odinga Raila Amolo
Makadara	PNU	Waithaka Dickson Mwangi
Starehe	ODM	Kariuki Margret Wanjiru
Westlands	ODM	Gumo Frederick Omulo

Mkoa wa Kati

PNU: 18, Safina: 3, KANU: 2, Sisi kwa sisi: 2, FORD-A: 1, FORD-P: 1, PICK: 1 PPK

Jimbo la uchaguzi	Chama	Aliyechaguliwa
Gatanga	PNU	Peter Kenneth
Gatundu North	PICK	Waibara Clement Kungu
Gatundu South	KANU	Kenyatta Uhuru
Gichugu	PNU	Karua Martha Wangari
Githunguri	SAFINA	Githunguri Baiya Peter Njoroge
Juja	PNU	Thuo George
Kandara	PNU	Kamau James Maina
Kangema	PNU	Michuki John Njoroge
Kiambaa	KANU	Githunguri Stanley Munga
Kieni	PNU	Warugongo Namesyus
Kigumo	PNU	Kamau Jamleck Irungu
Kiharu	SISI KWA SISI	Mwangi Barnabas Muturi C
Kikuyu	PNU	Nganga Lewis Nguyai
Kinangop	SISI KWA SISI	Ngugi David Mwaniki
Kipipiri	PNU	Kimunya Amos Muhinga
Kirinyaga Central	FORD A	Kariuki John Ngata
Lari	PPK	Mwaura David Njuguna Kiburi
Limuru	FORD P	Mwathi Peter Mungai
Maragwa	PNU	Elias Peter Mbau
Mathioya	PNU	Wambugu Clement Muchiri
Mathira	SAFINA	Maina Ephraim Mwangi
Mukurweini	SAFINA	Kabando wa Kabando
Mwea	PNU	Gitau Peter Njuguna
Ndaragwa	PNU	Kioni Jeremiah Ngayu
Ndia	PNU	Githae Robinson Njeru
Nyeri Town	PNU	Mathenge Esther Murugi
Ol kalou	PNU	Mureithi Erastus Kihara
Othaya	PNU	Mwai Kibaki
Tetu	PNU	Nyamo Francis Thombe

Mkoa wa Mashariki

ODM-K: 14, PNU: 7, KANU: 4, CCU: 2, NARC: 2, ODM: 2, DP: 1, NARC KENYA: 1, PICK: 1, SAFINA: 1, Mazingira: 1

Jimbo la uchaguzi	Chama	Aliyechaguliwa
Central Imenti	CCU	Imanyaara Gitobu
Gachoka	PNU	Mutava Musyimi
Igembe North	PNU	Ntoitha M'mithiaru
Igembe South	KANU	Franklin M Linturi
Isiolo North	NARC KENYA	Mohammed A Kuti
Isiolo South	KANU	Abdul B Ali
Kaiti	ODM K	Gideon Ndambuki
Kangundo	ODM K	Muthama Johnson Nduya
Kathiani	CCU	Ndeti Wavinya
Kibwezi	ODM K	Prof Philip Kaloki
Kilome	PICK	Mwau John Harun
Kitui Central	NARC	Charity K Ngilu
Kitui South	ODM K	Muoki Issac Mulatya
Kitui West	NARC	Nyamai Charles Mutisya
Laisamis	KANU	Joseph Lekuton
Machakos Town	ODM K	Victor Munyaka
Makueni	ODM K	Peter Kiilu
Manyatta	DP	Emillio Kathuli
Masinga	ODM K	Itwiku Benson Mbai
Mbooni	ODM K	Mutula Kilonzo
Moyale	ODM	Ali Mohamud Mohamed
Mutito	ODM K	Julius Kiema Kilonzo
Mwala	ODM K	Pastor Daniel Muoki
Mwingi North	ODM K	Stephen Kalonzo Musyoka
Mwingi South	ODM K	David Musila
Nithi	KANU	Mbiuki Japhet M Kareke
North Horr	ODM	Francis Chachu
North Imenti	Mazingira	Ruteere Silas Muriuki
Runyenjes	PNU	Cecily Mutitu Mbarire
Saku	ODM K	Sasura Hussein Tarry
Siakago	SAFINA	Kivuti Maxwell
South Imenti	PNU	Kiraitu Muriungi
Tharaka	PNU	Mwiru Alex Muthengi
Tigania East	PNU	Peter G Munya
Tigania West	PNU	Kilemi Mwiria Valerian
Yatta	ODM K	Kilonzo Mutavi Charles

Mkoa wa Magharibi

ODM: 18, PNU: 2, New Ford-K: 2, FORD K: 1, KADDU: 1

Jimbo la uchaguzi	Chama	Aliyechaguliwa
Amagoro	ODM	Ojaamongson Sospeter Odeke
Budalangi	ODM	Ababu Pius Tawfiq Namwamba
Bumula	PNU	Bifwoli Sylvester Wakoli
Butere	ODM	Wycliffe Oparanya
Butula	ODM	Odhiambo Bwire Alfred
Emuhaya	ODM	Kenneth Marende
Funyula	ODM	Nyogesa Otuoma Paul
Hamisi	ODM	George Haniri
Ikolomani	NEW FORD KENYA	Dr Bonny Khalwale
Kanduyi	ODM	Alfred Khang'ati
Khwisero	ODM	Evans Akula
Kimilili	FORD K	Simiyu David Eseli
Lugari	KADDU	Cyrus Jirongo
Lurambi	ODM	Atanas M Keya
Malava	NEW FORD KENYA	Soita Peter Shitanda
Matungu	ODM	David Were
Mt Elgon	ODM	Fred Kapondi
Mumias	ODM	Washiali Benjamin Jomo
Nambale	ODM	Okemo Chrysanthus
Sabatia	ODM	Musalia Mudavadi
Shinyalu	ODM	Charles L Lirechi
Sirisia	PNU	Wentagula Moses Masika
Vihiga	ODM	Yusuf Kifuma Chanzu
Webuye	ODM	Sambu B A Wekesa

Mkoa wa Nyanza

ODM: 25, KANU: 2, NARC: 1, NLP: 1, DP: 1, FORD_P: 1, PDP: 1

Jimbo la uchaguzi	Chama	Aliyechaguliwa
Alego	ODM	Yinda Edwin Ochieng
Bobasi	ODM	Obure Christopher Mogere
Bomachoge	FORD P	Joel Onyancha
Bonchari	ODM	Onyancha Charles
Bondo	ODM	Oginga Dr Oburu
Gem	ODM	Midiwo Washington Jakoyo
Gwassi	ODM	Ng'ongo Mbadi John
Karachuonyo	ODM	Rege James G Kwanya
Kasipul Kabondo	ODM	Magwanga Joseph Oyugi
Kisumu Rural	ODM	Nyong'o Peter Anyang'
Kisumu Town East	ODM	Ahmed Shakeel shabbir Ahmed
Kisumu Town West	ODM	Aluoch John Olago
Kitutu Chache	PDP	Richard Momoima
Kitutu Masaba	NLP	Osebe Walter Enock Nyambati
Kuria	DP	Machage Wilfred Gisuka
Mbita	ODM	Kajwang Gerald Otieno
Migori	ODM	Dache John Pesa
Muhoroni	ODM	Olweny patrick Ayiecho
Ndhiwa	ODM	Ojodeh Joshua Orwa
North Mugirango Burabu	KANU	Ombui Moriasi Wilfred
Nyakach	ODM	Anyango Pollyins Ochieng
Nyando	ODM	Otieno Frederick Outa
Nyaribari Chache	NARC	Monda Robert Onsare
Nyaribari Masaba	KANU	Ongeri Samson Kagengo
Nyatike	ODM	Anyanga peter Edick Omondi
Rangwe	ODM	Ogindo Martin Otieno
Rarieda	ODM	Gumbo Nicholas O
Rongo	ODM	Otieno Dalmas Anyango
South Mugirango	ODM	Magara James Omingo
Ugenya	ODM	Orengo Aggrey James
Uriri	ODM	Cyprian Ojwang Omollo
West Mugirango	ODM	Gesami James Ondicho

Mkoa wa Pwani

ODM: 12, PNU: 3, NARC-K: 2, ODM-K: 1, FORD-P: 1, KADU ASILI: 1, KANU: 1

Jimbo la uchaguzi	Chama	Aliyechaguliwa
Bahari	ODM	Gunda Benedict Fodo
Bura	ODM K	Abdi Nassir Nuh
Changamwe	ODM	Kajembe Ramadhan Seif
Galole	ODM	Godhana Dhadho Gaddae
Ganze	KADU ASILI	Bayah Francis S.K
Garsen	NARC KENYA	Danson Mungatana
Kaloleni	PNU	Kambi Samwel Kazungu
Kinango	FORD P	Rai Samuel Gonzi
Kisauni	ODM	Joho Hassan Ali
Lamu East	PNU	Abuchiaba Abu Mohamed
Lamu West	NARC KENYA	Twaha Fahim Yasin
Likoni	ODM	Mwahima Mwalimu Masudi
Magarini	ODM	Jeffah Amason Kingi
Malindi	ODM	Mung'aro Maitha Gideon
Matuga	PNU	Mwakwere Chirau Ali
Msambweni	ODM	Zonga Omar Mbwana
Mvita	ODM	Balala Najib Mohamed
Mwatate	ODM	Mwatela Calist Andrew
Taveta	KANU	Shaban Naomi Namisi
Voi	ODM	Mwakulegwa Danson Mwazo
Wundanyi	ODM	Mwadeghu Thomas Ludindi

Mkoa wa Bonde la Ufa

ODM: 32, PNU: 11, Kanu: 1, Kenda: 1, NARC-K: 1, UDM: 1

Jimbo la uchaguzi	Chama	Aliyechaguliwa
Ainamoi	ODM	David Too Kimutai
Aldai	ODM	Dr Sally Kosgey
Baringo Central	ODM	Mwaita Sammy Silas Komen
Baringo East	PNU	Kamama Asman Abongutum
Baringo North	ODM	William Kipkorir
Belgut	ODM	Charles K. Cheruiyot
Bomet	ODM	Kipkalya Kones
Bureti	ODM	Bett Franklin
Chepalungu	ODM	Isaac Ruto
Cherangani	ODM	Joshua Kutuny
Eldama Ravine	ODM	Lessonet Moses K
Eldoret East	ODM	Kamar Margret Jepkoech
Eldoret North	ODM	Ruto William Samoei
Eldoret South	ODM	Peris Chepchumba
Emgwen	ODM	Lagat Elijah Kiptarbei
Kacheliba	ODM K	Samuel Poghisio
Kajiado Central	ODM	Joseph Ole Nkaissery
Kajiado North	PNU	Saitoti George
Kapenguria	ODM	Rev Julius Mugor
Keiyo North	ODM	Chepkitony Lucas Kipkosei
Keiyo South	ODM	Kiptanui Kiplagat Jackson
Kipkelion	ODM	M J Kiprono Langat
Konoin	ODM	Kones Julius Kipyegon
Kuresoi	ODM	Zakayo Cheroiyot
Kwanza	PNU	Dr Noah Wakesa
Laikipia East	PNU	Kiunjuri Festus Mwangi
Laikipia West	PNU	Muriithi Ndiritu
Loitoktok	NARC KENYA	Katoo Ole Metito
Marakwet East	KENDA	Kilimo Jebii Linah
Marakwet West	ODM	Kaino Boaz Kipchuma
Mogotio	UDM	Prof Hellen Sambili
Molo	PNU	Kiuna Joseph Nganga
Mosop	ODM	Koech David
Naivasha	KANU	Mututho John Michael Njenga
Nakuru Town	PNU	Lee Maiyani Kinyanjui
Narok North	ODM	Ntimama William Ronkorua
Narok South	ODM	Nkoidilla Lankas
Rongai	ODM	Kigen LukaKipkorir
Saboti	PNU	Eugene Ludovic Wamalwa
Samburu East	ODM	Lentimalo Raphael
Samburu West	ODM	Simon Lesirma
Sigor	ODM	Wilson Litole
Sotik	ODM	Lorna Chepkemoi Laboso
Subukia	PNU	Nelson R Gaichuhie
Tinderet	ODM	Kosgey Henry Kiprono
Turkana Central	PNU	David E Ethuro
Turkana North	PNU	John Munyes
Turkana South	ODM	Josephat Koli Nanok

Mkoa wa Kaskazini-Mashariki

Kanu: 4, ODM: 5; Safina: 1

Jimbo la uchaguzi	Chama	Aliyechaguliwa
Dujis	ODM	Duale Aden Bare
Fafi	KANU	Sugow Aden Ahamed
Ijara	KANU	Haji Mohamed Yussuf
Lagdera	ODM	Farah Maalim
Mandera Central	SAFINA	Abdikadir Hussein Mohamed
Mandera East	ODM	Mohamed Hussein Ali
Mandera West	ODM	Maalim Mahmud Mohamed
Wajir East	ODM	Mohamed Ibrahim Elmi
Wajir South	KANU	Abdirahman Ali Hassan
Wajir West	KANU	Wehiye Adan Keynan

Uchaguzi mdogo

Juni 2008

Kufuatia uchaguzi, wabunge wawili wa ODM- Mugabe Were ^[14] na David Kimutai Too ^[15]-waliuawa wakati wa mgogoro baada ya uchaguzi, ambao ulitokana na mzozo juu ya matokeo ya uchaguzi wa rais. Kufuatia vifo hivi, uchaguzi mmdogo ulihitajika katika majimbo yao; zaidi ya hayo, uchaguzi ulikuwa ufanyike katika majimbo mawili Mkoani Rift Valley ambako matokeo hayakutangazwa kamwe kutokana na vurugu. Kenneth Marende alichaguliwa kuwa Spika wa Bunge kufuatia uchaguzi, hivyo kuacha kiti chake wazi na kuhitaji uchaguzi mwingine ufanyike katika jimbo lake.^[16] Kufikia wakati huu, chama cha ODM kiliachwa na viti 96.

Uchaguzi mdogo katika maeneo haya matano ulifanyika mnamo tarehe 11 Juni 2008.^[17] Mnamo 10 Juni, mawaziri wawili-Waziri wa Barabara Kipkalya Kones na Naibu Waziri wa Maswala ya Nyumbani Lorna Laboso, wote kutoka ODM-waliuawa katika mlipuko wa ndege, na kuacha viti vingine viwili wazi ^[16] (na kupunguza viti vya ODM hadi wabunge94). ^{[onesha uthibitisho]} Wabunge hao walikuwa wakienda mkoa wa Bonde la Ufa kwa ajili ya uchaguzi mdogo wakati ajali hiyo ilitokea.^[16]

ODM ilishinda uchaguzi mdogo katika majimbo matatu kati ya matano, huku PNU ikishinda katika maeneo mawili. ODM ilihifadhi viti vyake katika maeneo bunge ya Emuhaya na Ainamoi, lakini, ikupoteza kiti cha Embakasi jijini Nairobi kwa PNU. Kufikia sasa ODM ina wabunge 103 huku PNU ikiwa na wabunge 104 wanaoziegemea pande hizi mbili mtawalia.^[17]

Septemba 2008

Uchaguzi mdogo ulifanyika katika majimbo ya Bomet na Sotikmnamo 25 Septemba na ulishindwa na Beatrice Kones na Joyce Laboso mtiririko huo. Viti vilihifadhiwa na ODM na washindi walikuwa jamaa wa karibu wa watangulizi wao, ambao walikufa katika ajali ya ndege Juni: Beatrice Kones ni mjane wa Kipkalya Kones na Joyce Laboso ni dadake Lorna Laboso ^[18]

Agosti 2009

Mnamo Mei 2009, Bunge lilihidhinisha kuundwa kwa Tume huru ya Uchaguzi ya mpito (IIEC), iliyosimamia uchaguzi mdogo katika majimbo ya Shinyalu na Bomachoge, ambao ulifanyika tarehe 27 Agosti 2009. Kiti cha Shinyalu kilibaki wazi wakati aliyekuwa mbunge wake Charles Lugano wa ODM aliaga dunia. ODM ilihifadhiwe kiti hicho, kufuatia ushindi wa Justus Kizito katika uchaguzi huo mdogo. Kiti cha Bomachoge pia kiliachwa wazi mara baada ya Uchaguzi wa 2007 katika jimbo kuvutiliwa mbali kufuatia udanganyifu. Kiti hiki kilikuwa kimeshindwa Joel Onyancha wa chama cha Ford-People katika uchaguzi mkuu wa 2007. Katika uchaguzi huu mdogo wa 2007 Simon Ogari wa ODM aliipuka mshindi huku akifuatwa kwa karibu na Joel Onyancha, ambaye wakati huu alikuwa akiwakilisha PNU ^[19] Kwa mara ya kwanza nchini Kenya, vijisanduku vya uchaguzi vilivyotumikavilikuwa vimeundwa kwa kutumia vifaa vya uwazi (mtu angeweza kuona ndani ya vijisanduku) ^[20]

Tanbihi

↑ ECK yapitisha tarehe ya uchaguzi mkuu huku Raila akizidi kuongoza The Standard, 26 Oktoba 2007
↑ http://eastandard.net/news/?id=1143980366&cid=15 Election had its bright side despite the gloom EA Standard 14 Januari 2008
↑ "Curtain falls on Ninth Parliament", The Standard, 23 Oktoba 2007.
↑ ECK na vyama zafikia makubaliano kuhusu kuteuliwa Archived 22 Februari 2008 at the Wayback Machine. Daily Nation, 6 Novemba 2007
↑ Upset in Kenyan primaries News24 Archived 2 Januari 2008 at the Wayback Machine.
↑ BBC News, 20 Novemba 2007: Chaos mars Kenyan party primaries
↑ The Standard, 29 Novemba 2007: orodha ya mwisho ya ECK Archived 22 Julai 2012 at the Wayback Machine.
↑ Hitilafu ya kutaja: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named battle
↑ Kenya Broadcasting Corporation, 28 Desemba 2007: Matokeo ya awali ya ubunge Archived 4 Machi 2008 at the Wayback Machine.
↑ The Standard, 28 Desemba 2007: Makamu wa Rais na Mawaziri wapoteza viti vyao vya ubunge
↑ Kenya London News, 28 Desemba 2007: 'Rattler' John Michuki Survives in Kangema but Newton Kulundu falls in Western Archived 27 Machi 2022 at the Wayback Machine.
↑ The Standard, 29 Desemba 2007: President’s powerful lieutenants lose seats
↑ [22] ^ Changing standing orders should top agenda as Parliament convenes Daily Nation January 9, 2008 Archived 16 Januari 2008 at the Wayback Machine.
↑ "Annan begs for calm in Kenya after lawmaker's killing" Archived 7 Machi 2008 at the Wayback Machine., CNN, 29 Januari 2008.
↑ Jeffrey Gettleman,"Second Lawmaker Is Killed as Kenya's Riots Intensify" , The New York Times, 1 Februari 2008.
↑ ^16.0 ^16.1 ^16.2 "Two Kenyan government ministers die", Sapa-AFP (IOL), 10 Juni 2008.
↑ ^17.0 ^17.1 "ODM wins three Kenya by-elections", BBC News, 12 Juni 2008.
↑ The Standard, 26 Septemba 2008: ODM wins in Bomet and Sotik Archived 10 Desemba 2009 at the Wayback Machine.
↑ ODM triumphs in Shinyalu, Bomachoge by-elections
↑ Daily Nation, 27 Agosti 2009: Low turnout in by-elections

Viungo vya nje

Kenya portal

Parlamentary results per - Government Homepage Archived 1 Mei 2010 at the Wayback Machine.
Matokeo ya uchaguzi - Mtandao wa Serikali Archived 24 Desemba 2009 at the Wayback Machine.
Tume ya Uchaguzi ya Kenya (not updated) Archived 8 Novemba 2007 at the Wayback Machine.
Orodha ya wagombea ubunge Archived 26 Juni 2008 at the Wayback Machine. (kutoka tovuti ya ECK)
Orodha ya wagombea ubunge Archived 27 Februari 2010 at the Wayback Machine. (iliyopangika)
Electionkenya.com Archived 1 Mei 2017 at the Wayback Machine.
Daily Nation - Kenya Elections 2007 Archived 17 Januari 2008 at the Wayback Machine.
The Standard - Election Platform

[1] ECK yapitisha tarehe ya uchaguzi mkuu huku Raila akizidi kuongoza The Standard, 26 Oktoba 2007

[2] ttp://eastandard.net/news/?id=1143980366&cid=15 Election had its bright side despite the gloom EA Standard 14 Januari 2008

[3] "Curtain falls on Ninth Parliament", The Standard, 23 Oktoba 2007.

[4] ECK na vyama zafikia makubaliano kuhusu kuteuliwa Archived 22 Februari 2008 at the Wayback Machine. Daily Nation, 6 Novemba 2007

[5] Upset in Kenyan primaries News24 Archived 2 Januari 2008 at the Wayback Machine.

[6] BBC News, 20 Novemba 2007: Chaos mars Kenyan party primaries

[final-7] The Standard, 29 Novemba 2007: orodha ya mwisho ya ECK Archived 22 Julai 2012 at the Wayback Machine.

[battle-8] Hitilafu ya kutaja: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named battle

[9] Kenya Broadcasting Corporation, 28 Desemba 2007: Matokeo ya awali ya ubunge Archived 4 Machi 2008 at the Wayback Machine.

[10] The Standard, 28 Desemba 2007: Makamu wa Rais na Mawaziri wapoteza viti vyao vya ubunge

[11] Kenya London News, 28 Desemba 2007: 'Rattler' John Michuki Survives in Kangema but Newton Kulundu falls in Western Archived 27 Machi 2022 at the Wayback Machine.

[12] The Standard, 29 Desemba 2007: President’s powerful lieutenants lose seats

[13] [22] ^ Changing standing orders should top agenda as Parliament convenes Daily Nation January 9, 2008 Archived 16 Januari 2008 at the Wayback Machine.

[14] "Annan begs for calm in Kenya after lawmaker's killing" Archived 7 Machi 2008 at the Wayback Machine., CNN, 29 Januari 2008.

[15] Jeffrey Gettleman,"Second Lawmaker Is Killed as Kenya's Riots Intensify" , The New York Times, 1 Februari 2008.

[Two-16] 16.0 ^16.1 ^16.2 "Two Kenyan government ministers die", Sapa-AFP (IOL), 10 Juni 2008.

[Three-17] 17.0 ^17.1 "ODM wins three Kenya by-elections", BBC News, 12 Juni 2008.

[18] The Standard, 26 Septemba 2008: ODM wins in Bomet and Sotik Archived 10 Desemba 2009 at the Wayback Machine.

[19] ODM triumphs in Shinyalu, Bomachoge by-elections

[20] Daily Nation, 27 Agosti 2009: Low turnout in by-elections

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]