Malaysia

Malaysia ni nchi ya Asia ya kusini-mashariki kando ya Bahari ya Kusini ya China.

مليسيا
Malaysia

Bendera Nembo
Kaulimbiu ya taifa: Bersekutu Bertambah Mutu ("Umoja ni nguvu")
Wimbo wa taifa: "Negaraku"
Mji mkuu	Kuala Lumpur1 3°08′ N 101°42′ E
Mji mkubwa nchini	Kuala Lumpur
Lugha rasmi	Kimalay
Serikali Yang di-Pertuan Agong (Mtawala Mkuu) Waziri Mkuu	Shirikisho, Ufalme Abdullah al-Haj Ismail Sabri Yaakob
Uhuru kutoka Uingereza (Shirikisho la Kimalay pekee) Shirikisho (na Sabah, Sarawak na Singapore2)	31 Agosti 1957 16 Septemba 1963
Eneo  - Jumla  - Maji (%)	330,803 km² (ya 67) 0.3
Idadi ya watu  - 2019 kadirio  - 2010 sensa  - Msongamano wa watu	32,772,100 (ya 42) 28,334,135 92/km² (ya 116)
Fedha	Ringgit (RM) (MYR)
Saa za eneo  - Kiangazi (DST)	MST (UTC+8) -- (UTC+8)
Intaneti TLD	.my
Kodi ya simu	+60
1 Putrajaya ni makao makuu ya serikali 2 Singapore ilikuwa nchi ya pekee tar. 9 Agosti 1965.

Ramani ya Malaysia.

Ina sehemu mbili ambazo ni:

• Malaysia Bara au Malaysia Magharibi kwenye Rasi ya Malay
• Malaysia Mashariki kwenye kisiwa cha Borneo.

Upande wa rasi Malaysia imepakana na Uthai na Singapore. Sehemu ya Borneo imepakana na Brunei na Indonesia.

Kisiasa Malaysia ni shirikisho la majimbo 13 na maeneo ya shirikisho 3.

Historia

Nchi ilianzishwa mwaka 1963 wakati Shirikisho la Kimalay (kwa Kimalay: Persekutuan Tanah Melayu) liliungana na Singapur, Sabah na Sarawak ambazo awali zilikuwa chini ya Uingereza.

Hata hivyo Singapur iliondoka mwaka 1965 ikawa nchi ya pekee.

Majimbo ya Shirikisho

Malaysia ni Shirikisho la Kifalme. Tisa kati ya majimbo yake 13 ni sultani chini ya utaratibu wa kifalme na manne hufuata muundo wa jamhuri.

Majimbo ya shirikisho ni kama yafuatavyoː

Sultani tisa zinazoongozwa na Sultani pamoja na waziri mkuu anayechaguliwa na bunge la jimbo:

• Johor,
• Kedah,
• Kelantan,
• Negeri Sembilan,
• Pahang,
• Perak,
• Perlis,
• Selangor
• Terengganu

Majimbo manne chini ya gavana anayeteuliwa na serikali kuu na waziri mkuu anayechaguliwa na bunge la jimbo:

• Melaka (bara)
• Penang (bara)
• Sabah (Borneo)
• Sarawak (Borneo)

Maeneo matatu ya shirikisho:

• Putrajaya
• Kuala Lumpur
• Labuan.

Watu

Wakazi ni mchanganyiko mkubwa, lakini Wamalay (50.1%) na wakazi asili wengine walio Waislamu wanapewa na katiba ya nchi nafasi ya pekee. Wachina ni 22.6%. Wahindi ni 7.3%

Lugha rasmi ni Kimalay, lakini zinatumika pia lugha nyingine 136.

Dini rasmi ni Uislamu unaofuatwa na 61.3% za wakazi (wengi wakiwa Wasuni), wakati 19.8% ni Wabuddha, 9.2% ni Wakristo, 6.3% ni Wahindu, 1.3% ni wafuasi wa dini za Kichina (Ukonfusio na Utao).

Tazama pia

• Orodha ya lugha za Malaysia
• Orodha ya nchi kufuatana na wakazi
• Mahathir Mohamad
• P. Ramlee

Viungo vya Nje

Wikimedia Commons ina media kuhusu:

Malaysia

• (Kiingereza) Tovuti rasmi
• (Kiingereza) Ramani ya Malaysia
• Malaysia at Encyclopædia Britannica
• Malaysia entry at The World Factbook
• Malaysia Ilihifadhiwa 23 Januari 2009 kwenye Wayback Machine. from UCB Libraries GovPubs
• Malaysia katika Open Directory Project
• Malaysia profile from the BBC News
• Wikimedia Atlas of Malaysia
• Key Development Forecasts for Malaysia from International Futures

Makala hii kuhusu maeneo ya Asia bado ni mbegu. Je unajua kitu kuhusu Malaysia kama historia yake, biashara, taasisi zilizopo, watu au utamaduni? Labda unaona habari katika wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.