Maeneo ya Kihistoria ya Kitaifa ya Tanzania
Maeneo ya Kihistoria ya Kitaifa ya Tanzania ni orodha kuu rasmi ya maeneo mbalimbali nchini Tanzania ambayo yameteuliwa na Wizara ya Maliasili na Utalii ya Tanzania chini katika Kitengo cha Mambo ya Kale. [1] Orodha hii haijakamilika na inafanyiwa kazi kwa sasa.
Historia
haririHistoria ya Idara ya Mambo ya Kale na Maeneo ya Kihistoria ya Kitaifa iliundwa na mamlaka ya Waingereza katika eneo la Tanganyika mwaka 1937 kama Sheria ya Uhifadhi wa Maziara ya mwaka wa 1937. Ilipofika mwaka wa 1957, idara hiyo ilikabidhiwa kwa Wizara ya Elimu kama Kitengo cha Mambo ya Kale kilichozinduliwa na ofisi iliyopo Bagamoyo, mkoa wa Pwani. Ofisi ilihamishiwa rasmi kwenda Dar es Salaam mwaka 1960. Ulipofikia mwaka wa 1964, miaka mitatu baada ya uhuru wa taifa, Bunge la taifa la Tanzania lilipitisha Sheria ya Mambo ya Kale Na. 10 ya mwaka 1964 ili kuchukua nafasi ya Sheria ya Uhifadhi wa Makumbusho ya 1937. [2] Sheria ya 1964 ilirekebishwa mwaka wa 1979 na kuwekwa kwa Sheria ya Mambo ya Kale Na. 22 ya mwaka 1979, kisha hiyo nayo ikabadilishwa na Sheria ya Makumbusho ya Vitu Na. 13 ya mwaka 1981 ambao ndiyo sheria iliyomo mpaka leo. [3]
Orodha ya Maeneo ya Kihistoria ya Kitaifa
haririIfuatayo hapo chini ni orodha ya Maeneo ya Kihistoria ya Kitaifa ya nchi ya Tanzania. [4] Kuna vituo vya ziada kwa mikoa kwenye hii orodha. [5]
- Olduvai Gorge (Mabaki ya zamadamu)
- Laetoli (Mabaki ya zamadamu)
- Mifereji ya Umwagiliaji Engaruka
- Mapango ya Nasera (Makazi ya Zama za Mawe)
- Pango la Mumba (Zama za Mawe na Zama za Chuma)
- Peninj (Mabaki ya zamadamu)
- Magofu ya Kunduchi (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Magomeni Makumbusho
- Kijiji cha Makumbusho Dar es salaam
- Mbweni (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Msasani (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Magofu ya Kimbiji (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Mbuamaji (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Mbutu Bandarini (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Michoro ya miambani ya Kondoa Irangi
- Lelesu (Makazi ya Zama za Chuma)
- Michoro ya mwambani ya Bahi
- Isimila
- Kalenga (Makumbusho ya Mkwawa)
- Mlambalasi
- Bweranyange (Makumbusho)
- Katuruka (Makazi ya Zama za Chuma)
- Kansyore (Makazi ya Zama za Chuma)
- Kemondo KM2 na KM3 (Makazi ya Zama za Chuma)
- Nyabusora (Makazi ya Zama za Mawe)
- Ujiji (Makumbusho ya David Livingstone)
- Uvinza (Makazi ya Zama za Chuma)
- Bombo Kaburi (Makazi ya Zama za Chuma)
- Marangu (Mapango ya kujihami, karne ya 19)
- Pare (Makazi ya Zama za Chuma)
- Usangi (Makazi ya Zama za Chuma)
- Kilwa Kisiwani (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Kilwa Kivinje (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Lindi
- Magofu ya Songo Mnara (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Sanje ya Kati (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Tendaguru (Makazi ya Zama za Mawe)
- Maporomoko ya Kalambo (Makazi ya Zama za Mawe)
- Ivuna (Makazi ya Zama za Chuma)
- Dakawa (Makazi ya Zama za Chuma)
- Milima ya Ngulu (Makazi ya Zama za Chuma)
- Mji wa kihistoria wa Mikindani
- Chwaka (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Magofu ya Kichokochwe (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Mduuni (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Mkia wa Ng'ombe (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Magofu ya Msuka Mjini (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Mtambwe Mkuu (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Tumbe (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Chake Chake (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Chambani (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Magofu ya Pujini (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Maghofu ya Ras Mkumbuu (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Mkama Ndume (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Shamiani (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Bagamoyo (Mji wa kihistoria)
- Magofu ya Kaole (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Kisiwa cha Chole (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Kisimani, Mafia (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Kisiju (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Magofu ya Kua (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Mkiu (Makazi ya Zama za Chuma)
- Kala (Makazi ya Zama za Chuma)
- Kirando (Makazi ya Zama za Chuma)
- Maporomoko ya Kalambo (Makazi ya Zama za Mawe na ya Zama za Chuma)
- Mapango ya Amboni
- Lushoto (Makazi ya Zama za Chuma)
- Muhembo (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Pangani (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Magofu ya Tongoni (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Kisiwa cha Toten (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Vugha (mji mkuu wa nasaba ya Kilindi)
- Kisiwa cha Yambe (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Tumbatu ((Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Msikiti wa Kizimkazi
- Pango la Kuumbi
- Unguja Ukuu (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
- Mji Mkongwe (Makazi ya Waswahili wa Zama za Kati)
Uongozi na Wizara
haririIfuatayo ni historia ya idara ya mambo ya kale nchini Tanzania; imekuwa chini ya uongozi wa watu wafuatao: [6]
*1957-1968: Neville Chittick, Mtunza
*1968-1981: Amin Aza Mutri, Mkurugenzi
*1981-1985: Simon S.A. Waane, Mkuu wa Sehemu
*1985-1997: Simon SA Waane, Mkurugenzi
*1997-2000: Donatius M.K. Kamamba, Ag Mkurugenzi
*2000-Hadi sasa: Donantius M.K. Kamamba, Mkurugenzi
Idara ya Mambo ya Kale ya Tanzania imekuwa chini ya wizara zifuatazo:
*1957-1962: Wizara ya Elimu
*1962-1964: Wizara ya Utamaduni wa Taifa na Vijana
*1964-1967: Ofisi ya Rais 1967-1968: Wizara ya Tawala za Mikoa *1968-1980: Wizara ya Elimu ya Taifa
*1980 -1984: Wizara ya Habari na Utamaduni
*1984-1999: Wizara ya Maendeleo ya Jamii, Utamaduni, Vijana na Michezo
*1999–Sasa: Wizara ya Maliasili na Utalii.
Tanbihi
hariri- ↑ https://www.maliasili.go.tz/sectors/category/antiquities
- ↑ "Nakala iliyohifadhiwa" (PDF). Ilihifadhiwa kwenye nyaraka kutoka chanzo (PDF) mnamo 2021-11-03. Iliwekwa mnamo 2021-12-22.
- ↑ http://www.parliament.go.tz/polis/uploads/bills/acts/1566374555-The%20Antiquities%20(Amendment)%20Act,%201979.pdf
- ↑ https://www.maliasili.go.tz/uploads/ANTIQUITIES_SITES_LOCATION_AND_ACCESSBILITY.pdf
- ↑ https://www.nps.gov/CRMJournal/winter2010/article1.html
- ↑ https://www.maliasili.go.tz/sectors/category/antiquities
Makala hii kuhusu maeneo ya Tanzania bado ni mbegu. Je unajua kitu kuhusu Maeneo ya Kihistoria ya Kitaifa ya Tanzania kama historia yake, biashara, taasisi zilizopo, watu au utamaduni? Labda unaona habari katika wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari. Usitaje majina ya madiwani na viongozi au maafisa wengine wa sasa maana wanabadilika haraka mno. |